کد خبر: 6141

تاریخ انتشار: 1397-08-07 - 11:09

نسخه چاپی | دسته بندی: حوزه علمیه / رسانه مطبوعات / چهره ها / سیاسی اجتماعی / مطالب دیگران- سیاسی / جریان شناسی
+1
بازدیدها: 1 387

ضرورت صیانت از مرجعیت

در پی انتشار تصاویری از آیت الله شبیری زنجانی در فضای مجازی؛ آیت الله محمد یزدی رئیس شورای عالی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به ایشان نامه سرگشاده نوشت که واکنش های زیادی در پی داشت. […]

به گزارش "پایگاه اطلاع رسانی کتاب ناب" به نقل از  خبرگزاری حوزه، چندی قبل تصویری از یک دیدار در تهران منتشر شد که آیت الله شبیری زنجانی را در کنار شخصیت هایی چون آقایان موسوی خوئینی ها، غلامحسین کرباسچی، سید محمد خاتمی، عبدالله نوری، عبدالمجید معادیخواه و تعدادی دیگر نشان می داد که اخبار و تحلیل های زیادی در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی به دنبال داشت؛ با گذشت چند روز از آن ماجرا، اینک رئیس شورای عالی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم طی نامه ای سرگشاده؛ به این موضوع پرداخت.

بر پایه این گزارش به نقل از پایگاه اطلاع رسانی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم،‌ متن این نامه بدین شرح است:

بسم الله الرحمن الرحیم

حضرت آیت الله شبیری زنجانی «دامت برکاته»

سلام علیکم

با احترام؛ ضمن عرض ارادت و تسلیت ایام اربعین سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین(علیه السلام)، پیرو انتشار تصاویری در فضای مجازی از حضرتعالی در کنار برخی افراد مسئله دار که برای نظام جمهوری اسلامی و مقام معظم رهبری«دام ظله العالی» احترامی قائل نیستند؛ بدین وسیله به عرض می‌رساند، این موضوع ناراحتی و تعجب مقلدین و حوزویان را در پی داشته است.

لازم به ذکراست، اینجانب نیز در دو مرحله با حضرتعالی مکاتباتی در مورد برخی از مسائل دیگر داشته ام که جواب قانع کننده ای دریافت نکردم؛ لذا این نامه رابه ناچار به صورت سرگشاده خدمتتان ارسال ‌کردم

چگونه می‌شود، حضرتعالی که فرصتی برای ملاقات با هیات رئیسه مجمع عمومی اساتید را ندارید، فرصت می‌کنید در منزل آقایی در تهران حاضر شوید و با این آقایان ملاقات داشته باشید!.

یادآور می‌شوم مقام و احترام شما در سایه احترام به نظام اسلامی حاکم، رهبری و شأن مرجعیت است، پس لازم است این احترام و شئون مرجعیت را رعایت فرموده و ترتیبی اتخاذ فرمائید این گونه مسائل دیگر تکرار نگردد.

ان شاء الله

 

محمد یزدی

 

منبع خبرگزاری حوزه

 

 

ضرورت صیانت از مرجعیت

 

 

 

روزنامه جمهوری اسلامی در صفحه 14 روز8ابان گزارشی از واکنش ها به نامه یاد شده اورده است.

در مبحث نامه سرگشاده آیت‌الله حاج شیخ محمد یزدی رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به مرجع بزرگوار حضرت آیت‌الله شبیری زنجانی، نکته اصلی این است که حرمت مرجعیت را خود حوزویان باید حفظ کنند و اگر آنها به این اصل بسیار مهم عمل نکنند، از دیگران نمی‌توان انتظاری داشت.
امام خمینی رضوان‌الله‌تعالی‌علیه وقتی شنیدند به یکی از مراجع اهانت شد، خطاب به طلاب جوان حوزه علمیه قم فرمودند اهانت به مراجع تقلید موجب قطع شدن ولایت الهی می‌شود. این سخن بسیار مهم و ماندگار باید آویزه گوش تمام اهالی حوزه علمیه به ویژه کسانی که عمر خود را در این مرکز روحانی سپری کرده‌اند باشد.
با قطع نظر از اینکه ادعای جناب آیت‌الله یزدی در مورد افراد ملاقات شده توسط حضرت آیت‌الله شبیری زنجانی درست است یا نه، اصولاً کسی نباید به خود اجازه دهد در مورد اینکه یک مرجمع تقلید باید با چه کسی دیدار کند و یا نکند نظر بدهد. این نوع دخالت در امور شخصی حتی در مورد افراد دیگر نیز جایز نیست.
نکته مهم‌تر این است که حضرت آیت‌الله شبیری زنجانی هیچگاه با انقلاب زاویه نداشته و روابط صمیمانه‌ای نیز با رهبری آن داشته و دارد. برخورد غیراصولی با چنین مرجعی که در حوزه علمیه قم اسوه اخلاق و اعتدال است، برای هیچکس قابل پذیرش نیست به ویژه آنکه وقتی این برخورد در سطح مدیریت حوزه صورت می‌گیرد، می‌تواند موجب باز شدن مسیر خطرناکی برای سوزاندن ریشه مرجعیت شود، خسران بزرگی که با هیچ اقدامی قابل جبران نیست.
واکنش فضلای حوزه علمیه قم که بخشی از آن را در اینجا ملاحظه می‌فرمائید، یک جریان طبیعی با انگیزه صیانت از مرجعیت است. روزنامه جمهوری اسلامی از انعکاس واکنش‌هائی که خارج از اعتدال و یا با انگیزه‌های سیاسی بوده خودداری نموده است.
پاسداری از حرمت مرجعیت
واکنش‌ها به نامه سرگشاده رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به حضرت آیت‌الله شبیری زنجانی
در پی انتشار نامه آیت‌الله یزدی، رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به حضرت آیت‌الله شبیری زنجانی، از مراجع عظام تقلید که گفته می‌شود به دنبال دیدار ایشان با تعدادی از روحانیون و سیاسیون اصلاح طلب انجام شده است، جمعی از شخصیت‌های حوزوی به این نامه واکنش نشان دادند.
متن نامه آیت‌الله یزدی بدین شرح است:
بسم‌الله الرحمن الرحیم
حضرت آیت‌الله شبیری زنجانی «دامت برکاته»
سلام علیکم
با احترام؛ ضمن عرض ارادت و تسلیت ایام اربعین سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله‌الحسین(علیه‌السلام)، پیرو انتشار تصاویری در فضای مجازی از حضرتعالی در کنار برخی افراد مسئله‌دار که برای نظام جمهوری اسلامی و مقام معظم رهبری«دام‌ظله‌العالی» احترامی قائل نیستند؛ بدین وسیله به عرض می‌رساند، این موضوع ناراحتی و تعجب مقلدین و حوزویان را در پی داشته است.
لازم به ذکر است، اینجانب نیز در دو مرحله با حضرتعالی مکاتباتی در مورد برخی از مسائل دیگر داشته‌ام که جواب قانع‌کننده‌ای دریافت نکردم؛ لذا این نامه رابه ناچار به صورت سرگشاده خدمتتان ارسال ‌کردم
چگونه می‌شود، حضرتعالی که فرصتی برای ملاقات با هیات رئیسه مجمع عمومی اساتید را ندارید، فرصت می‌کنید در منزل آقایی در تهران حاضر شوید و با این آقایان ملاقات داشته باشید!.
یادآور می‌شوم مقام و احترام شما در سایه احترام به نظام اسلامی حاکم، رهبری و شان مرجعیت است، پس لازم است این احترام و شئون مرجعیت را رعایت فرموده و ترتیبی اتخاذ فرمائید این گونه مسائل دیگر تکرار نگردد. ان‌شاء‌الله
محمد یزدی
واکنش‌های حوزویان
بیانیه جمعی از فضلای حوزه علمیه قم
با تاسف و تاثر در این ایام که اهل ایمان دل به عزاداری برای سالار شهیدان(ع) و کاروان اهل‌بیت حضرتش، مشغول دارند و خیل عظیمی با راهپیمائی اربعین رهسپار حرم حسینی(ع) هستند، خبری مخابره شد که تعجب عارف و عامی را به خود جلب نمود! آن انعکاس نامه‌ای از یک شخصیت حوزوی و از فقهاء شورای نگهبان بود به یک مرجع بزرگوار تقلید که به حق فرشته‌ای است در کسوت آدمی که دانش وسیع و آراستگی او به اخلاق، مورد اعتراف بخش مهمی از اعاظم حوزه بوده و هست.
مرجع بزرگوار حضرت آیت‌الله العظمی آقای شبیری زنجانی مدظله العالی، شخصیتی است که از بیت علم و تقوا بوده و خود امروز؛در تمام مجامع ایمانی و فقهی، “مشار بالبنان” است. آیت‌الله زنجانی از دوستان حضرت امام راحل و همواره از پشتیبانان نظام اسلامی بوده و هست.
ملاقات‌های بی‌تکلف ایشان با رهبری نظام، حکایت از تواضع و خلوص این بزرگوار را همواره داشته و دارد‌.
روا نبود که به جهت ملاقاتی دوستانه بین ایشان و برخی از شاگردان سالهای گذشته اش، نامه‌ای با این ادبیات، به معظم له نگاشته شود. تردیدی نیست؛دفاع از نظام، با این روش‌ها در برابر چنین ذخائر بزرگ شیعه، نه تتها دفاعی عقیم بوده و فاقد جاذبه است، بلکه؛ چیزی جزء تخریب مرجعیت که هویت شیعه در عصر غیبت است را بدنبال نخواهد داشت.
امیدواریم عنایات حضرت بقیه‌الله (عج) همواره شامل همه مراجع و حوزه‌های علمیه باشد.
استعفای یک عضو جامعه مدرسین
بسم‌الله الرحمن الرحیم
محضر جناب آیت‌الله یزدی رئیس محترم شورای عالی جامعه مدرسین
سلام علیکم
نامه حضرتعالی به محضر مبارک مرجع بزرگوار شیعه حضرت آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی دامت برکاته هرگونه تردیدی را که تاکنون در باره ادامه عضویت در آن جامعه محترم داشتم مرتفع کرد چه اینکه به این نتیجه قطعی رسیدم که تفسیر من از استقلال حوزه و جایگاه رفیع مرجعیت با دیدگاه جنابعالی و همفکران شما در جامعه محترم مدرسین هیچگونه هماهنگی ندارد و عملا امکان همکاری وجود ندارد و لذا از ادامه عضویت در آن جامعه معذورم.
محمد عندلیب همدانی
جامعه مدرسین این لغزش کم نظیر را جبران کند
بسم‌الله الرحمن الرحیم
انّا لله وانّا الیهِ رَاجعُون
خبر ناگوار نامه سرگشاده یکی از شخصیت‌های باسابقه حوزوی به یکی از مراجع بزرگ تقلید، در عین ناباوری و حیرت، موجب نهایت تاسف و تاثر گردید. بی‌شک، چنین ادبیاتِ دور از ساحت ادب، دل صاحب حوزه‌های علمیه، حضرت ولی عصر عجل‌الله تعالی فرجه الشریف، را در این ایام حزن آل‌الله علیهم السلام، رنجاند و آن عزیز سفر کرده را که صد قافله دل همره اوست، آزرده خاطر ساخت. به راستی با وجود چنین رویکردی ازسوی یک فرد کهن سال در حوزه علمیه قم، چه توقعی از طلاب تازه کار در زمینه رعایت ادب و ادبیات حوزویمی توان داشت؟! سزاوار است جامعه محترم مدرسین به جبران این لغزش کم نظیر به دست بوسی مراجع معظم تقلید به ویژه مخاطب نام آشنای این نامه که استوانه‌ای کم نظیر از علم و اخلاق در حوزه علمیه قم است، شتافته و بی‌هیچ تردیدی از تمامی حوزه‌های علمیه به ویژه مراجع معظم تقلید و بالاخص رهبر عزیز انقلاب که همواره حامی صیانت از جایگاه رفیع مرجعیت بوده و هستند، عذرخواهی شایسته کنند، باشد که دل شکسته امام زمان عجل‌الله تعالی فرجه الشریف در آستانه اربعین حسینی ازسوی سربازان آن جناب مرهمی یابد و قرحه چشم‌های مجروحش که در غم جد بزرگوار خون گریه می‌کند، التیام پیدا کند و دعای خاص آن حضرت که همواره راه گشای شیعیان در عصر غیبت بوده است، در این شرایط حساس که بیش از هر زمان بدان نیازمند هستیم، ما را از گردنه‌های پیش رو به سلامت عبور دهد و کشتی انقلاب اسلامی را به ساحل زیبای حضور آن بزرگوار، روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداه، برساند. ان‌شاء‌الله
مهدی هادوی تهرانی
قم آشیانه آل محمد علیه و علیهم السلام
18 صفر المظفر
6 آبان 1397
تخطئه یک مرجع تقلید و مدرس کم نظیر نتیجه‌ای جز وهن حوزه و نظام ندارد
جمعی از شاگردان حضرت آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی درپی نامه آیت‌الله یزدی، نامه‌ای را منتشر کردند. به گزارش شفقنا متن نامه جمعی ازشاگردان این مرجع تقلید شیعیان بدین شرح است:
بسمه تعالی
نامه سرگشاده آیت‌الله یزدی، دبیر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم خطاب به مرجع عالیقدر و فقیه وارسته، آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی، به بهانه دیدار با جمعی از شاگردان قدیمی‌شان، در آستانه اربعین حسینی، و نمایش وحدت جهان تشیع، موجب شگفتی شد. بیگانگی این نوشتار با ابتدایی‌ترین موازین اخلاقی بی‌نیاز از هر گونه توضیحی است. تخطئه یک مرجع تقلید و مدرس کم نظیر به بهانه واهی، تهدید و تعیین تکلیف برای وی از موضعی قیم مآبانه، با انگیزه دفاع از نظام و رهبری، نتیجه‌ای جز وهن حوزه و نظام ندارد. هیچ نظامی بر پایه توهین به مفاخر جامعه و تهدید آنان، استوار نمی‌ماند.
باور ما پیروان مکتب امام صادق(ع) و فرزندان حوزه آن است که بقای نهاد روحانیت، و دوام جمهوری اسلامی در گرو به رسمیت شناختن اختلاف نظرها، پاسداشت حرمت‌ها، پرهیز از تنگ نظری‌ها، و تحکم هاست. از علمایی که دل در گرو انقلاب و نظام دارند، انتظار بیشتری می‌رود و لازمه آن هوشیاری در برابر وسوسه خناسان، و نفوذی‌های دوست نماست. به باور ما حفظ حرمت و استقلال حوزه و روحانیت، به ویژه نهاد مرجعیت لازم، و هر گونه گفتار و رفتاری که موجبات واگرایی و سلب اعتماد عمومی به جمهوری اسلامی را فراهم کند، گناهی نابخشودنی است. اما لحن و بیان نامه آیت‌الله یزدی خطاب به حضرت آیت‌الله شبیری زنجانی از مراجع عظام تقلید واکنش‌های متفاوتی را موجب شد که در ادامه اشاره می‌شود.
جمعی از شاگردان حضرت آیت‌الله شبیری
مرجعیت پشتوانه حفظ هویت شیعی است
سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، در حساب توئیتری خود نوشت: "مرجعیت پشتوانه حفظ هویت شیعی است. مواظب باشیم مراجع پاک زیست را با تابلوی دغدغه مقدس حفظ نظام، موهون نکنیم و میراث تاریخی تشیع را به تاراج نسپریم."
رحم‌الله امرا عرف قدره
مایه بسی تاسف و تاثر است و بلکه باید خون گریست که در سطح ریاست جامعه محترم مدرسین و عضوی از فقهای شورای نگهبان و در جمهوری اسلامی کسی به خود اجازه دهد با یکی از بزرگترین استوانه‌های فقاهت و تقوا و مرجعیت، استاد معظم حضرت آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی دام ظله در یک نامه رسمی و علنی اینگونه جسارت آمیز و آمرانه سخن بگوید و جایگاه مرجعیت شیعه را اینگونه تابعی از قدرت و سیاست موجود معرفی کند! و خبرگزاری حوزه نیز آن را منتشر سازد! آن هم در اعتراض به دیدار این مرجع معظم با جمعی از علمای علاقمند خود که برخی از آنان از شاگردان معظم له و همه آنان از خدمتگزاران نظام و جامعه اسلامی بوده‌اند. فاین تذهبون!
و رحم‌الله امرا عرف قدره و لم یتعد طوره.
سید ضیاء مرتضوی
از نامه حرمت شکنانه که به اسم دفاع از نظام صورت گرفت، عمیقاً متاثر هستیم
استاد عزیز و بزرگوار مان آیت‌الله شبیری زنجانی، فرشته‌ای است در کسوت آدمی که دارای دانش وسیع و آراسته به اخلاق است. از نامه حرمت شکنانه به ایشان که به اسم دفاع از نظام ! صورت گرفت، عمیقاً متاثر هستیم. تردیدی نیست که اینچنین دفاع کردن از نظام، نه تتها عقیم بوده و فاقد جاذبه است، بلکه؛ چیزی جزء تخریب مرجعیت که هویت شیعه در عصر غیبت است را بدنبال نخواهد داشت.
هادی سروش
بی‌توجهی به روابط استاد و شاگردی باعث تحلیل‌های اشتباه و موضع‌گیری ناموزون شده است
بسم‌الله الرحمن الرحیم
محضر استاد بزرگوارحضرت آیت‌الله العظمی آقای شبیری زنجانی دام ظله الوارف
سلام علیکم و رحمه‌الله
هرگز گمان نمی‌کردم تاکیدات حضرتعالی در لزوم حراست از اخلاق اسلامی در حوزه‌های علمیه و تذکرات شما درباره افول اخلاق در میان روحانیت، به همین سرعت چنین شاهدی از غیب پیدا کند.رعایت ادب اقتضاء می‌کند کمتر به نامه سرگشاده خطاب به معظم له بپردازم، اما ناگزیرم توجه دهم که بی‌توجهی به روابط پر برکت دوستانه بلکه گاهی علاقه عمیق پدر و فرزندی میان استاد و شاگرد در حوزه‌های علمیه، باعث تحلیل‌های اشتباه و موضع گیری ناموزون و ایجاد دردسر برای روحانیت و حوزه شده است. به عنوان یکی از فرزندان شما، امیدوارم خاطر مبارک از این گونه نامه‌ها مکدّر نباشد، و این تجربه‌های تلخ را درس اخلاقی بشمارید برای طلاب جوان و انقلابی که بدانند در هنگام عصبانیت چگونه سخن بگویند که این چنین با آبروی حوزه و نهادهای با سابقه آن بازی نکنند. ان شاء‌الله خداوند سایه پر فیض آن عزیز را بر سر قاطبه شیعه حفظ و آن وجود شریف را از بلیات دوران محفوظ دارد و استدعا دارم ما را در خلوات خویش از دعای خیر محروم نفرمایید.
ارادتمند شما
مسیح بروجردی
6 آبان 1397
آقای یزدی جبران کند
شب گذشته نامه‌ای از آیت‌الله محمد یزدی خطاب به آیت‌الله شبیری‌زنجانی در خبرگزاری‌ها منتشر شد که درآن درباره معاشرت این مرجع تقلید شیعه با افراد مختلف دستوراتی داده شده بود.نگارش این نامه ازسوی آیت‌الله محمد یزدی باعث تعجب است تا جایی که من باور نمی‌کنم این نامه نوشته ایشان باشد که اگر باشد اصلا کار درستی نبوده و نشان از بی‌توجهی این افراد به جایگاه مرجعیت شیعه است. آیت‌الله شبیری‌زنجانی از جمله مراجع تقلیدی است که از مشکلات روز کشور آگاه بوده و همواره در مسیر اعتدالی و فارغ از نگاه سیاسی و جریانی حرکت کرده است.
آیت‌الله شبیری زنجانی در طول سال‌های زندگی خود با افراد مختلف برخوردی معتدل داشته‌اند. ایشان هیچگاه موافق یا مخالف صد درصدی هیچ‌یک از افراد یا جریان‌های سیاسی کشور نبوده‌اند؛ با توجه به این واقعیت اینکه فردی با لحنی دستوری به یک مرجع تقلید بگوید با چه افرادی نشست و برخاست کند، ممکن است تبدیل به یک بدعت خطرناک شود. بدعتی که در آن هرکسی به خود اجازه دهد با هرلحنی که تمایل دارد با مراجع عظام تقلید گقت‌وگو یا مکاتبه کند. آیت‌الله زنجانی فردی اخلاقی و اجتماعی است. اگر نگاهی به سیره زندگی ائمه اطهار(ع) و پیامبر اکرم (ص) داشته باشیم، شاهد خواهیم بود.
این بزرگواران با اقشار مختلف جامعه فارغ از هرنوع نگاهی دیدار و معاشرت داشته و اخلاقیات را مراعات می‌کردند بنابراین از یک مرجع عالیقدر تقلید همین رفتار مطلوب است که مسائل گروهی، صنفی و سیاسی خاصی را مد نظر قرار ندهد بلکه براساس رافت اسلامی به تمامی افراد نگاهی واحد و یکسان داشته باشد.
آیت‌الله زنجانی هم در زمان حیات امام خمینی(ره) و هم پس از رحلت ایشان همواره رفتاری متعادل و یکسان با تمامی اقشار جامعه داشته‌اند تا جایی که مقام معظم رهبری نیز با این خلقیات آیت‌الله شبیری زنجانی آشنایی دارند.
آقای یزدی از اوایل انقلاب روحیات تندی داشته‌اند، اما با این وجود بازهم بسیار بعید است که نامه منتشر شده ازسوی ایشان باشد. اگر این نامه واقعا ازسوی ایشان باشد باید از ایشان پرسید آقای یزدی فاین تذهبون؟ به کجا می‌خواهید بروید؟ نواختن کلنگ به ساختمان مرجعیت تا پیش از این به‌صورت زیرزمینی صورت می‌گرفت، اما با انتشار این نامه به نظر می‌رسد کلنگ‌زنی به مرجعیت شیعه وارد فاز تازه و علنی شده است.
اگر این نامه ازسوی آقای یزدی باشد، بر ایشان است که هرچه سریع‌تر بر جبران اشتباه خود برآمده و از مرجعیت شیعه عذرخواهی کند. چنین اظهارنظر‌هایی که در آن خط مرز برای مرجعیت تعیین می‌شود، هتک حرمت به مرجعیت شیعه بوده و بدعت‌گذاری است بنابراین این اشتباه باید ازسوی آقای یزدی جبران شود.
سید حسین موسوی تبریزی
حرمت مراجع تقلید را نگه داریم
خبرگزاری حوزه نوشت: چندی قبل تصویری از یک دیدار در تهران منتشر شد که آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی را در کنار شخصیتهایی چون موسوی خوئینی، غلامحسین کرباسچی، رئیس دولت اصلاحات، عبدالله نوری، عبدالمجید معادیخواه و تعدادی دیگر نشان می‌داد که اخبار و تحلیل‌های زیادی در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی به دنبال داشت.
در پی انتشار این عکس، آیت‌الله محمد یزدی با انتشار نامه سرگشاده‌ای به این مرجع تقلید با انتقاد صریح از وی به خاطر آنچه "دیدار با افراد مساله‌داری که برای نظام جمهوری اسلامی و مقام معظم رهبری احترامی قائل نیستند" خوانده است، نوشت:
"یادآور می‌شوم مقام و احترام شما در سایه احترام به نظام اسلامی حاکم، رهبری و شان مرجعیت است، پس لازم است این احترام و شئون مرجعیت را رعایت فرموده و ترتیبی اتخاذ فرمایید این گونه مسائل دیگر تکرار نگردد."
درباره این نامه چند نکته حائز اهمیت است:
1- هر انسان عاقل و بالغی حق دارد تعیین کند که با چه کسانی معاشرت کند و دعوت چه افرادی را بپذیرد یا نپذیرد، چه رسد به یکی از بزرگ‌ترین مراجع حال حاضر جهان تشیع که قطعاً خیر و صلاح خود را بهتر از افرادی می‌داند که ولو با خیراندیشی، موضوعات را سیاسی می‌بینند.
برای یک شیعه که خود در ردیف مقلدین مراجع عظام است، بسیار سخت است که ببیند فردی به مرجع تقلید شیعیان نامه بنویسد و او را به خاطر یک دیدار ساده، نکوهش کند و زیر سوال ببرد.
2- سخت‌تر آن که چنان نوشته شده که این گونه مسائل دیگر تکرار نشود که انگار چه مساله هولناکی رخ داده است!
یک مرجع تقلید شیعه و چند روحانی و چهره سیاسی شیعه با یکدیگر حرف زده‌اند و عکس گرفته‌اند. حال اگر به هر دلیلی حتی موجه، با آن افراد زاویه فکری و سیاسی داشته باشیم آیا رواست به خود اجازه دهیم و یکی از معدود مراجع نامدار شیعه را شماتت کنیم؟
3- می‌گویند حرمت امامزاده را باید بیش از همه، متولی‌اش حفظ کند.
این سخن درباره حوزه، روحانیت و مراجع معزز تقلید نیز صدق می‌کند. اگر روحانی مسن و مجربی چون آیت‌الله یزدی این گونه حرمت نگه بدارد، چه انتظاری است از مردم عادی و جوانانی که اصل و ادبیات این نامه را با شگفتی ملاحظه می‌کنند؟
مراجع تقلید شیعه، در همه اعصار و قرون اسلامی و حتی پیش از برپایی نظام جمهوری اسلامی، ستون‌های استوار دین اسلام و مذهب تشیع بوده‌اند و هستند و روا نیست شان آنها به امور نازل سیاسی و جناحی تقلیل داده شود و حرمت شان شکسته شود.
از آیت‌الله یزدی انتظار می‌رود با بصیرت و درایت، آنچه پیش آمده را جبران کنند تا هم حرمت مرجعیت گرانقدر شیعه حفظ شود و هم بهانه به دست بدخواهان نظام و تشیع و رهبری و مرجعیت نیفتد.
عبدالرحیم اباذری

 

منبع: روزنامه جمهوری اسلامی

 

ضرورت صیانت از مرجعیت

 

اما در سایت شفقنا چنین بازتاب یافت

واکنش ها به نامه منتقدانه آیت الله یزدی به حضرت آیت الله شبیری زنجانی

 

شفقنا- در پی نامه  آیت الله یزدی، رییس جامعه مدرسین و محققین حوزه علمیه به حضرت آیت الله شبیری زنجانی، از مراجع عظام تقلید که گفته می شود به دنبال دیدار ایشان با برخی بزرگان اصلاح طلب از جمله آقایان موسوی خوئینی‌ها، خاتمی، عبدالله نوری، کرباسچی و معادیخواه انجام شده است، برخی شخصیت های حوزوی و سیاسی به این نامه واکنش نشان دادند.

به گزارش شفقنا، متن نامه بدین شرح است: با احترام؛ ضمن عرض ارادت و تسلیت ایام اربعین سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین(علیه السلام)، پیرو انتشار تصاویری در فضای مجازی از حضرتعالی در کنار برخی افراد مسئله دار که برای نظام جمهوری اسلامی و مقام معظم رهبری احترامی قائل نیستند؛ بدین وسیله به عرض می‌رساند، این موضوع ناراحتی و تعجب مقلدین و حوزویان را در پی داشته است. لازم به ذکراست، اینجانب نیز در دو مرحله با حضرتعالی مکاتباتی در مورد برخی از مسائل دیگر داشته ام که جواب قانع کننده ای دریافت نکردم؛ لذا این نامه رابه ناچار به صورت سرگشاده خدمتتان ارسال ‌کردم. چگونه می‌شود، حضرتعالی که فرصتی برای ملاقات با هیات رئیسه مجمع عمومی اساتید را ندارید، فرصت می‌کنید در منزل آقایی در تهران حاضر شوید و با این آقایان ملاقات داشته باشید! یادآور می‌شوم مقام و احترام شما در سایه احترام به نظام اسلامی حاکم، رهبری و شأن مرجعیت است، پس لازم است این احترام و شئون مرجعیت را رعایت فرموده و ترتیبی اتخاذ فرمائید این گونه مسائل دیگر تکرار نگردد.ان شاء الله

اما لحن و بیان نامه آیت الله یزدی خطاب به حضرت آیت الله شبیری زنجانی از مراجع عظام تقلید واکنش های متفاوتی را موجب شد که در ادامه اشاره می شود:

حضرت آیت الله صانعی در تماس تلفنی با حضرت آیت الله شبیری زنجانی: کسانی خواستند به روحانیت، حوزه و شخص شما ضربه بزنند اما به نفع حوزه تمام شد

 

حضرت آیت الله العظمی صانعی در تماسی تلفنی با حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی به نامه آیت الله یزدی به این مرجع تقلید شیعیان اشاره کرد و گفت: کسانی خواستند حوزه و روحانیت و شخص حضرتعالی را خدای ناخواسته ضربه بزنند اما به نفع حوزه تمام شد.

به گزارش شفقنا، متن سخنان آیت الله صانعی در این تماس تلفنی به شرح زیر است:
سلام علیکم و رحمه الله و برکاته، سلام من المؤمنین و الصالحین نحو جنابکم، فان سلامی لایلیق ببابکم

مدت هاست می خواستم خدمتتان برسم موفق نشدم، الآن هم کسالت جزئی دارم نتوانستم بیایم خدمتتان، مخصوصاً این روزها که باید بیشتر ما اظهار ارادت کنیم به شما که هم پدر بزرگوارتان به بنده حق دارند هم مادر والامقامتان به خانواده ما و به من حق دارند و هم خود حضرتعالی به حوزه حق دارید و به بنده هم به عنوان یک طلبه حق دارید، لازم بود اما چه کنم مشکلات داشتم عذر مرا بپذیرد، خداوند ان‌شاءالله شما را موفق بدارد و مسائلی که نامه‌های سرگشاده می آید اینها گذراست، اینها تمام می شود. امام یک وقتی می فرمودند نامه علیه ایشان می نوشتند به آقای اخوی که نامه را کنده بود در منزلشان فرموده بود که من آدم زنده ام چرا کنده ای، آدم زنده را علیهش حرف می زنند، این حرف های بی حساب و بی کتاب ده ها اشکال دارد که اشکالاتش را دیگران گفتند و به نفع روحانیت و حوزه تمام شد، یعنی کسانی خواستند حوزه و روحانیت و شخص حضرتعالی را خدای ناخواسته ضربه بزنند اما به نفع حوزه تمام شد.

مدعی خواست که از بیخ کند ریشه ما غافل از آن که خدا هست در اندیشه ما

هنوز صدای تقوای پدرتان در گوش من است، من در مباحثاتم بارها عرض کرده ام اخلاقیات شما همیشه برای بنده مطرح است، نظریات فقهی شما برای بنده مطرح است. بنده وقتی یک نظر فقهی می دهم می گویم اول نگاه کنید محققی مثل حضرت آقای شبیری این صناعت فقهی که بنده دارم آن نظریه را داده است موافق با نظریه ایشان است یا موافق نیست چه کنم که نمی توانم مفصل بگویم، اما اجمالاً بدانید ارادت من همیشه بوده و ارادت حوزه و دیگران از دوستان مومنین و صالحین همانطور که به شما سلام کردم همیشه بوده و خواهد بود و خداوند شما را برای حفظ حوزه ها حفظ می کند، همچنان که پدر بزرگوارتان و پدر متقی زاهدتان را از زنجان آورد برای حفظ حوزه، مرحوم آشیخ عبدالکریم را آورد برای حفظ حوزه، علمای بزرگ مرحوم گلپایگانی و دیگران را آورد، امام امت را آورد، امروز هم شما و امثال شما حافظ حوزه اید. خداوند به شما طول عمر بدهد، سایه تان را بر سر بنده و همه کسانی که به شما علاقه دارند مستدام بدارد و من نمی دانم چرا یک امر مستحب این طور مورد فشار و اذیت قرار می گیرد، در روایات دارد که امام صادق (ع) فرمود: من دوست می دارم شما دور هم بنشینید این دوست داشتن یعنی مستحب مؤکد، چطور این مستحب مؤکد قابل احترام نیست و ارزش برایش قائل نمی شویم. خدا می داند و بس و ان شاء الله خداوند به عکس نتیجه داده و نتیجه خواهد داد.

توفیق شد که صدای جنابعالی را شنیدیم، از کسالت جنابعالی من اطلاع نداشتم خداوند شفای کامل عنایت فرماید. خدا حافظ

 

سکوت حضرت آیت الله شبیری زنجانی در برابر نامه آیت الله یزدی

در همین حال دفتر حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی درباره نامه آیت الله یزدی به این مرجع تقلید شیعیان تاکنون هیچ موضعی اتخاذ نکرده است. حجت الاسلام والمسلمین محمدرضا باباخانی درباره نظر حضرت آیت الله شبیری زنجانی درخصوص این نامه به شفقنا گفت: دفتر یا حضرت آیت الله شبیری زنجانی نظری در خصوص این نامه ندارند و طلاب و شاگردان ایشان، پاسخ می دهند. او تصریح کرد: هم دفتر و هم حضرت آیت الله موضع خاصی نداشته و فعلا سکوت را پیش گرفته اند.

بیانیه مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم درباره نامه آیت الله یزدی خطاب به حضرت آیت الله شبیری زنجانی

مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم با صدور بیانیه ای نسبت به نامه آیت الله یزدی به حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی واکنش نشان داد .

به گزارش شفقنا، دربخشی از متن این بیانیه آمده است:

مجمع مدرسین حوزه علمیه قم با ابراز نهایت احترام خدمت مرجع بزرگوار حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی، از ایشان به دلیل حفظ استقلال مرجعیت و پرهیز از سیاست زدگی در رفتار خویش و پایبندی به اصول اخلاقی، صمیمانه سپاسگزاری می کند و ناخرسندی خود را از اقدام موهن نسبت به ساحت مرجعیت اعلام می دارد.

 

وزیر ارشاد: مرجعیت پشتوانه حفظ هویت شیعی است

سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، در حساب توئیتری خود نوشت:

«‌مرجعیت پشتوانه حفظ هویت شیعی است. مواظب باشیم مراجع پاک زیست را با تابلوی دغدغه مقدس حفظ نظام ، موهون نکنیم و میراث تاریخی تشیع را به تاراج نسپریم.»

ابوالفضل موسویان: مگر می شود مرجعیت را از افکار مختلف جامعه بر حذر بداریم! 

به دنبال دیدار هفته گذشته حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی با برخی از بزرگان اصلاح طلب که پس از دیدار با رهبر انقلاب اسلامی ایران صورت گرفت، آیت الله یزدی، رییس جامعه مدرسین حوزه علمیه در نامه ای خطاب به این مرجع تقلید نکاتی را بیان کرد که واکنش های بسیاری به دنبال داشته است.

حجت الاسلام ابوالفضل موسویان، عضو مرکزی مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم در گفت وگو با شفقنا، نامه سرگشاده آیت الله یزدی به حضرت آیت الله شبیری زنجانی را دارای اشکالات متعددی دانست و اظهار داشت: اینکه سطح مراجع را اینگونه تنزل دهیم که از افراد دیگری برای دیدارها و مراجعات خود اجازه بگیرند، بسیار ناپسند است.او تصریح کرد: مگر می شود مرجعیت را از اندیشه ها و افکار مختلفی که در جامعه وجود دارد و جزو مقلّدین و شاگردان مراجع می باشند و از نظر تدیّن بحثی در آنها نیست، برحذر بداریم و بگوئیم که حتما باید دارای ایده و سلیقه ای باشند که با مراجع بتوانند ارتباط و تماس داشته باشند؟

عضو مرکزی مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم تاکید کرد: اساسا اینگونه خط کشی برای مراجع به معنای پائین آوردن سطح مرجعیت است و این کار هم از نظر اخلاقی و هم از نظر استقلال مرجعیت نادرست است. او ادامه داد: مراجع عظام تقلید اینقدر متوجه هستند که با چه کسی دیدار کنند و با چه کسی دیدار نداشته باشند، اینگونه نیست که دیگران به یک مرجع تقلید دیکته کنند که با چه کسی ملاقات داشته باشد و با چه کسی ملاقات نداشته باشد.موسویان با تاکید برناپسند بودن این نامه خواستار موضع گیری مراجع عظام تقلید در مقابل آن شد و خاطرنشان کرد: مراجع عظام تقلید باید در برابر این نامه موضع گیری کرده و اجازه ندهند درباره مرجعیت اینگونه صحبت شود و افرادی به خود اجازه دهند که در مورد مراجع تقلید اینگونه سخن بگویند.

آیت الله ممدوحی: آیت الله یزدی بسیار مودبانه نامه ای به حضرت آیت الله شبیری زنجانی نوشتند

به دنبال دیدار هفته گذشته حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی با برخی از بزرگان اصلاح طلب که پس از دیدار با رهبر انقلاب اسلامی ایران صورت گرفت، آیت الله یزدی، رییس جامعه مدرسین حوزه علمیه در نامه ای خطاب به این مرجع تقلید نکاتی را بیان کرد که واکنش های بسیاری به دنبال داشته است.

آیت الله حسن ممدوحی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم نامه نگاری آیت الله یزدی به حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی را معمول و مرسوم حوزه دانست.آیت الله حسن ممدوحی در گفت وگو با شفقنا اظهار کرد: از دیرزمان و از اوایل اسلام تاکنون همیشه سلسله مکاتبات و تبادل نظرها بوده و این طبیعی است که علما نسبت به یکدیگر گاهی انتقادات و نصایحی داشته اند.

او افزود: این نامه نگاری ها امری طبیعی و معمولی است ولی به نظر می رسد عده ای می خواهند این مساله را جنجالی و از آن سوء استفاده کنند.عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به متن نامه آیت الله یزدی گفت: آیت الله یزدی خیلی مودبانه و با رعایت مقام حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی نامه را نوشته است.

کاظم قاضی‌ زاده: نامه آیت الله یزدی آمرانه و حرمت‌ شکنانه است

یک مدرس درس خارج حوزه علمیه قم، نامه‌ی سرگشاده آیت‌الله یزدی به حضرت آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی را آمرانه و حرمت‌شکنانه و بدعتی در تعاملات بعضی افراد دارای مسوولیت‌های اجرایی در بخشی از حوزه نسبت به یکی از مراجع مسلم تقلید خواند و گفت: این نوع نامه‌نگاری‌ها و ترویج آن به از بین بردن نظام اخلاقی حوزه منجر می‌شود.حجت الاسلام و المسلمین کاظم قاضی زاده در گفت‌وگو با شفقنا درباره نامه سرگشاده آیت‌الله یزدی به آیت‌الله‌العظمی شبیری زنجانی اظهار کرد: نامه‌ای که آقای شیخ محمد یزدی نسبت به حضرت آیت‌الله‌العظمی شبیری زنجانی نوشتند، نامه‌ای است که شبیه آن در دوران‌های قبل در میان علمای شیعه دیده نشده است. این نامه هم آمرانه و هم حرمت‌شکنانه است و می‌تواند به عنوان بدعتی در تعاملات و روابط بعضی افراد دارای مسوولیت‌های اجرایی در بخشی از حوزه‌ی علمیه‌ی قم نسبت به یکی از مراجع مسلم تقلید محسوب شود. از این جهت جای تأسف دارد؛ این نامه نمی‌تواند به عنوان یک امر قابل قبول در نظر اساتید و فضلای حوزه‌ی علمیه‌ی قم به شمار رود.او با تأکید بر اینکه در نظام سنتی حوزه‌ تشیع، بالاترین مقام علمی و بالاترین مقام فتوایی از آن مراجع تقلید است، گفت: طبعاً کسانی که در مراتب پایین‌تر هستند، باید نسبت به مراجع عظام تقلید حفظ حرمت کنند و از رهنمودهای ایشان استفاده کنند. اگر قرار باشد که کسانی خود را در مقام مرشد و هدایتگر مراجع تقلید بدانند در حالی که شأن آن‌ها بسیار پایین‌تر از شأن مرجعیت است، نظام معمول حوزوی که سالیان سال وجود داشته و براساس آن حرمت‌های مراتب مختلف حوزوی حفظ می‌شده است، از هم می‌پاشد و مشخص نیست که این مساله چه نتیجه‌ای در بر خواهد داشت.

این مدرس حوزه علمیه قم با بیان این که این نوع نامه‌نگاری‌ها و ترویج آن به از بین بردن نظام اخلاقی حوزه منجر می‌شود، تصریح کرد: کسانی که باید خود از بزرگان حوزه رهنمود بگیرند و رفتار، گفتار و منش خود را با مراجع معظم تقلید هماهنگ کنند، به شیوه‌ای دیگر جایگاه قیمومت را برای خود قایل می‌شوند. امیدوار هستیم این آخرین مورد از مواردی باشد که برای مراجع معظم تقلید از سوی کسانی که در سطوح پایین‌تر هستند، تعیین تکلیف شده است.او با اشاره به این که آیت‌الله یزدی رییس جامعه‌ی مدرسین هستند و جامعه‌ مدرسین یکی از نهادهای شناخته شده در حوزه‌ی علمیه‌ی قم به شمار می‌رود، گفت: با توجه به انکاری که از سوی غالب فضلا و مدرسین حوزه‌ی علمیه‌ی قم از این نامه صورت گرفته است، به جاست که اولاً اگر این نامه از ایشان صادر شده به سرعت جبران شود؛ ثانیاً خوب است که جامعه‌ی مدرسین، موضع صریح خود را در این باره اعلام کنند و از رییس خود درخواست کنند ضمن رعایت حد خود در تعاملات حوزوی، آبروی اعضای جامعه‌ی مدرسین را هم در موضع‌گیری‌ها رعایت کنند. قاضی‌زاده تصریح کرد: نکته‌ی آخر این که خیل عظیم مدرسان و فضلای حوزه‌ی علمیه‌ی قم در مواجهه با این مساله به خطر دولتی کردن حوزه، بیش از پیش توجه می‌کنند و به این نکته فکر می‌کنند که نهادهای حوزوی که روسای آن‌ها نسبت به مرجعیت عالی تشیع احساس قیمومت دارند، نمی‌توانند نماینده‌ی فراگیر اساتید و فضلای حوزه‌ی علمیه‌ی قم باشند. طبعاً همانطور که می‌بینید فضلای حوزه و اساتید بسیاری که جدا از حدود سی-چهل نفر اعضای جامعه‌ی مدرسین هستند و حتی تعدادی از خود اعضای جامعه‌ی مدرسین، دیدگاه‌های واقعی خود را در مسایل حوزوی و دینی از طرق دیگر به سمع و نظر ملت ایران خواهند رساند.

حسام الدین آشنا: کنشهای سیاسی سلبی و ایجابی جامعه مدرسین نتایج خواسته و ناخواسته فراوانی داشته

حسام الدین آشنا، مشاور رییس جمهور در واکنش به نامه‌ی آیت الله محمد یزدی خطاب به آیت الله العظمی شبیری زنجانی در کانال تلگرامی خود نوشت: جامعه مدرسین همواره هم خود را در جایگاه یک کنشگر سیاسی قرارداده است و هم نسبت به کنش سیاسی مراجع و علمای طراز اول حساس بوده است. این جامعه در چهل سال گذشته در مواردی مانند آقایان شریعتمداری و منتظری و آذری و … بسیار صریح و قاطع عمل کرده است. کنشهای سیاسی سلبی و ایجابی این جامعه نتایج خواسته و ناخواسته فراوانی داشته و از جمله منجر به ایجاد جریاناتی رقیب و موازی چون مجمع محققین و جلسه اساتید شده است. ای کاش دبیر محترم جامعه مدرسین مراقب باشند که یک تنه و بدون توجه به سرمایه نمادین خود در تعارضات جناحی وارد نشوند.

علی مطهری خطاب به آیت الله یزدی: نامه شما موجب وهن روحانیت و حوزه علمیه شد

علی مطهری در یادداشتی که برای ایسنا فرستاد نوشته است: «جناب آقای محمد یزدی دامت برکاته

با اهداء سلام، در خصوص نامه جناب‌عالی به آیت‌الله شبیری زنجانی، مرجع تقلید، چند نکته قابل ذکر است:۱. در این نامه جناب آقای سید محمد خاتمی و همفکران ایشان را «افراد مسئله‌دار که برای نظام جمهوری اسلامی و مقام رهبری احترامی قائل نیستند» معرفی کرده‌اید و ملاقات با آنها را امری قبیح و موجب «ناراحتی و تعجب مقلدین و حوزویان» دانسته‌اید.همه اینها نیاز به اثبات دارد. «مسئله‌دار»  کسانی هستند که در سال ۸۸ تحت این عنوان که مقام رهبری از یک کاندیدای خاص حمایت می‌کند انتخابات را از حالت طبیعی خارج کردند و حق اعتراض معترضان را نیز به رسمیت نشناختند و آنها را برانداز نامیدند و شد آنچه که نباید می‌شد. در واقع چنین افرادی برای نظام جمهوری اسلامی و مقام رهبری احترامی قائل نشدند.

فرضاً بپذیریم جناب آقای خاتمی و همفکرانشان افرادی مسئله‌دار هستند که برای نظام جمهوری اسلامی و مقام رهبری احترامی قائل نیستند، قباحت ملاقات یک مرجع تقلید با آنها را از کجا درآورده‌اید؟ اگر مسئله‌دار هستند آیا نباید مسئله آنها حل شود؟ مراجع تقلید به مثابه چتری بر سر همه مردم و گروه‌ها هستند نه عناصری حزبی و جناحی.ثالثاً ناراحتی و تعجب اکثر مقلدین و حوزویان از این ملاقات را از کجا به دست آوردید؟

۲. خطاب به آیت‌الله شبیری گفته‌اید «مقام و احترام شما در سایه احترام به نظام اسلامی حاکم، رهبری و شأن مرجعیت است».

به عرض می‌رساند مقام و احترام یک مرجع تقلید صرفاً در سایه احترام به نظام اسلامی حاکم نیست، بلکه بیشتر بستگی دارد به رفتار او در مقابل آن نظام که کارهای درست آن را تأیید کند و از کارهای نادرست آن انتقاد و از حقوق مردم دفاع کند. اساساً احترام هرکس تابعی از احترام و پایبندی او به حق و عدالت است. این تفکر شما ناشی از این فکر غلط است که نظام را معصوم می‌دانید.علاوه بر این، مسئله طرفینی است، یعنی همان طور که مقام و احترام یک مرجع تقلید در سایه احترام او به نظام اسلامی حاکم است، احترام نظام اسلامی نیز در سایه احترام آن به مرجعیت است.

مسئله استقلال روحانیت و حوزه علمیه و مراجع تقلید از دولتها و حکومتها، مسئله‌ای است که سابقه طولانی در تاریخ تشیع دارد و به شدت مورد تأکید امام خمینی(ره) و شهید آیت‌الله مطهری حتی برای دوره جمهوری اسلامی بوده است. از نظر شهید مطهری روحانیت شیعه از نظر روحی متکی به خدا و از نظر اجتماعی متکی به مردم است و همیشه از دولتها جدا و در کنار مردم بوده است. این ویژگی حتی در جمهوری اسلامی نیز باید رعایت شود و روحانیت نباید دولتی و حکومتی شود. اصل ولایت فقیه در نگاه امام (ره) و شهید مطهری و مقام رهبری به این معنی نیست که سایر مراجع نادیده گرفته و احیاناً سرکوب شوند. به یاد دارم چند ماه قبل از پیروزی انقلاب اسلامی در مجلسی در قم فردی فریاد زد «برای سلامتی یگانه مرجع عالم تشیع حضرت آیت الله العظمی امام خمینی صلوات». پدرم ناراحت شد و آن فرد را صدا زد و به او گفت «این چه جمله‌ای بود که گفتی؟! ما غیر از امام مراجع دیگری هم داریم.» همین طور می‌دانید که ایشان در کتاب نهضتهای اسلامی از مراجع ثلاث آن روز و نقش آنها در پیشبرد نهضت در کنار امام خمینی به نیکی یاد می‌کنند؛ همه برای این که نهاد روحانیت اصالت دارد و باید حفظ شود نه فقط ولی‌فقیه.

۳. در پایان نامه خطاب به آیت‌الله شبیری فرموده‌اید «لازم است شؤون مرجعیت را رعایت فرموده و ترتیبی اتخاذ فرمایید این گونه مسائل دیگر تکرار نگردد.»

اولاً خود شما با این جمله تهدیدآمیز شأن مرجعیت را رعایت کرده‌اید یا نه؟ ثانیاً چه کسی گفته ملاقات یک مرجع تقلید با افراد سابقه‌دار در انقلاب که احیاناً انتقاداتی نیز دارند خلاف شؤون مرجعیت است. آیا شؤون مرجعیت را جناب‌عالی بهتر از خود مراجع تشخیص می‌دهید؟ مگر مردم باید با اجازه شما به ملاقات این و آن بروند؟! ثالثاً این جمله را که به این مرجع عالیقدر دستور می‌دهید «این گونه مسائل دیگر تکرار نگردد» از چه موضعی می‌فرمایید. این جمله را فقط امام زمان علیه‌السلام می‌تواند به یک مرجع تقلید بگوید. در مجموع، نامه شما موجب وهن روحانیت و حوزه علمیه شد. امیدوارم به نحوی جبران بفرمایید.

با تقدیم احترام

علی مطهری»

آیت‌الله سیدمحمد غروی: نامه آقای یزدی خطای استراتژیک بود

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با نادرست دانستن ادبیات نامه آیت‌الله یزدی خطاب به آیت‌الله شبیری زنجانی گفت: حریم مرجعیت را اگر ما حفظ نکنیم، این راه را برای دیگرانی که اعتقادی به اسلام و تشیع ندارند، باز کرده‌ایم و این سد را شکسته‌ایم. حتی بر اساس مبانی فکری آیت‌الله یزدی، کاری که ایشان کردند، از نظر سیاسی خطای استراتژیک بود.

آیت‌الله سیدمحمد غروی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در واکنش به نامه تند آیت‌الله محمد یزدی از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به آیت‌الله العظمی سید موسی شبیری ‌زنجانی از مراجع تقلید شیعه در گفت‌وگو با ایرناپلاس گفت: بنده در این شرایط نه ملاقات آن بزرگوار را پسندیدم و نه نامه سرگشاده آیت‌الله یزدی را. چرا که در کل احساس می‌کنم این نامه و آن ملاقات به صلاح مرجعیت نبود. این نامه به صلاح خود آقای یزدی و حتی مقاصدی که مورد نظر ایشان است هم نبود. آن هم در شرایط امروز که متأسفانه فضای مجازی به مسائل ورود می‌کند و می‌تواند به جایگاه مرجعیت، روحانیت شیعه و چهره‌های انقلابی آسیب وارد کند و برخی سدهایی که نباید را بشکند.استاد حوزه علمیه قم در ادامه افزود: در این باره لازم است چند نکته ذکر کنم؛ اول اینکه آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی از فقها و مراجع تراز اول به حساب می‌آیند. حتی برخی مفاخر حوزه ایشان را اعلم می‌دانند یا با شبهه اعلم نسبت به ایشان نظر دارند. همچنین تقوا و دیانت ایشان زبان زد خاص و عام است. از آن طرف آیت‌الله یزدی هم از اساتید خارج حوزه هستند که سوابق علمی و انقلابی ایشان از قبل انقلاب و بعد از انقلاب بر کسی مخفی نیست. ایشان همواره در مسیر نهضت انقلاب بوده و واقعاً خطر کرده‌اند و از حبس و حصر ابایی نداشتند.

غروی ادامه داد: نکته دیگر این که آیت‌الله العظمی شبیری مشی خاصی دارند. ما در این پنجاه سال که در حوزه قم هستیم، این مشی را از ایشان سراغ داشته‌ایم که معمولاً ارتباطات خود را بر اساس اصول خاصی که تشخیص می‌دهند، مدیریت می‌کنند و فردی را که مسلمان، مومن و صاحب فکر می‌دانند، بر این اساس روابط‌‌‌‌شان را با او تنظیم می‌کنند. درنتیجه هرکسی را در جایگاه خودش مورد احترام دارند. البته ایشان نسبت به نظام و انقلاب حساسیت خاصی دارند و کمک به نظام را لازم می‌دانند. در زمان امام(ره) ایشان فرصتی که پیدا می‌کردند، خدمت امام(ره) می‌رفتند و هم ایشان احترام خاصی به امام(ره) داشتند و هم امام(ره) نسبت به ایشان. البته هرکدام جایگاه خاص خود را داشتند.

غروی تصریح کرد:‌ آقای یزدی فرد دلسوزی برای نظام، انقلاب و روحانیت است و این دغدغه ایشان است که خدای ناکرده مرجعیت پل و ابزاری برای برخی جناح‌ها قرار نگیرد. اگر مطلبی می‌گوید برحسب وظیفه شرعی و احساس خطری است که دارند.او تأکید کرد:‌ به نظر من اگر آقای یزدی این نامه را شخصی می‌نوشتند و ارسال می‌کردند یا برخی از دوستان را می‌فرستادند تا مطالب را بیان کنند،‌ مناسب‌تر بود. اینکه ایشان می‌گوید دوبار نامه نوشته‌اند و جواب قانع کننده نبوده است، باید گفت مگر ملاک ارزیابی حقیقت قانع شدن طرف مقابل است؟ ممکن است از فرمایش شما من قانع نشوم و یا من اظهار نظری کنم و شما قانع نشوید، ولی این که ملاک نیست. قانع شدن شخصی مگر می تواند ملاک برای کسب حقیقت باشد. درنتیجه حق این بود که اگر تشخیص می‌دادند در این باره نظری بدهند، باید نامه شخصی می‌نوشتند یا فرد و افرادی را می‌فرستادند.غروی گفت: این نوع ادبیات و خطاب قرار دادن مرجعی در این تراز، قابل‌قبول نیست.

این عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه تأکید کرد:‌ حریم مرجعیت را اگر ما حفظ نکنیم، این راه را برای دیگرانی که اعتقادی به اسلام و تشیع ندارند، باز کرده‌ایم و این سد را شکسته‌ایم. این مسئله درباره رهبری هم هست و باید شأن رهبری حفظ شود.او درباره اینکه آیا اعضای جامعه مدرسین از نگارش این نامه اطلاع داشته‌اند یا نه، توضیح داد: نامه ایشان شخصی بود. ممکن است با برخی از اعضا مشورت کرده باشند که من خبر ندارم.

انتقاد مدیر روزنامه جوان به آیت الله یزدی: بهتر نیست بزرگان حوزه مسائل را در درون خود با همان فرهنگ طلبگی حل کنند؟

«عبدالله گنجی» مدیر مسوول روزنامه‌ی اصولگرای «جوان» در یادداشتی تلگرامی با عنوان «نسبت شما با مرجعیت چیست؟» نوشته است: از ذهنم عبور کرد که نقدی خطاب به آیت الله یزدی بنویسم که حضرت آیت‌الله نقد اشکال ندارد اما بهتر نیست بزرگان حوزه مسائل را در درون خود با همان فرهنگ طلبگی حل کنند؟

ناگاه فحاشی مسعودبهنود، اکبر گنجی و کمپلیت سربازان ملکه و همه ضد انقلاب و اصحاب فتنه را دیدم که با چه تجهیزی وارد میدان شده اند . آنان که دهها توهین صریح به امام حسین(ع) در تاریخ مکتوب ایران ثبت کرده اند و آنان که معتقدند «مگر میمون هستیم تقلید کنیم» و آنان که دهها نامه توهین آمیز به آیت‌اله مکارم شیرازی و نوری همدانی دارند و دهها نامه توهین آمیز و تعیین تکلیف‌کن به رهبری نوشتند و طرفداران لیبرالیسم (اسلام رحمانی) و همه سکولارها طبیعی است که به آیت‌اله یزدی حمله و توهین کنند و البته غیر از عقده گشایی علیه انقلاب مطلبی ننوشته اندو ربطی هم به آیت الله شبیری پیدا نمی‌کند.

بنابراین با خودم گفتم بنده باید با این جماعت تفاوتی داشته باشم و بفهمم که ضد انقلاب و مخالفان روحانیت اصیل هم می‌توانند ارزشهای ما را مصادره به مطلوب و علیه خودمان بکار گیرند. برای آنان آیت‌اله شبیری و یزدی فرقی نمی‌کند،چون هر دو از ناکامان سازان پروژه آنان هستند. خاک بر سر ما حزب اللهی ها که سربازان ملکه و VOAمدافع مراجع تقلیدمان شوند و بساط رقصشان را در وسط زمین علما اصیل اسلام پهن کنند.

آیت الله قائینی: نباید تفسیر شخصی ما معیار عملکرد آیت الله شبیری زنجانی باشد/ هتک حرمت مراجع پذیرفتنی نیست

استاد دروس خارج حوزه علمیه قم با بیان اینکه هتک حرمت مراجع مقبول، به تضعیف جایگاه اعتقادات در بین جوانان می‌انجامد، گفت: آیت الله شبیری زنجانی نه تنها احترام رهبری بلکه احترام کمترین شخص را رعایت می‌کنند منتها نباید تفسیر شخصی ما معیار عملکرد آیت الله شبیری باشد بلکه محدود کردن نظام به طیف سیاسی خاص، کوته نظری و محدود فکر کردن است.

آیت الله قائینی در گفت وگو با شفقنا در تحلیل نامه آیت الله یزدی به آیت الله العظمی شبیری زنجانی اظهار کرد: آیت الله یزدی در این نامه از حضرت آیت الله شبیری زنجانی خواسته‌اند احترام رهبری و مرجعیت را حفظ کنند؛ اما معنای دیدار با برخی از افراد، بی احترامی به نظام و رهبری نیست. همه قبول دارند که احترام‌ها باید حفظ شود. آیت الله شبیری نه تنها احترام رهبری را بلکه احترام کمترین شخص را رعایت می‌کنند منتها نباید تفسیر شخصی ما معیار عملکرد آیت الله شبیری باشد بلکه محدود کردن نظام به طیف سیاسی خاص، کوته نظری و محدود فکر کردن است.او ادامه داد: فارغ از وضعیت علمی نویسنده نامه حتی یک فقیه مسلم هم حق اعتراض به فقیه دیگر را برای زیر سوال بردن عملکرد او ندارد. اگر کسی کمترین انسی را با فقه داشته باشد می‌داند که احترام یک فقیه نباید در ذیل احترام فقیه دیگر تعریف شود. امام صادق علیه السلام در مقبوله عمربن حنظله احترام یک فقیه را در ذیل احترام فقیه دیگر تعریف نکرده‌اند. هیچ فقیهی حق قضاوت آمرانه بر فقیه دیگر را ندارد.

وی با بیان اینکه متاسفانه در این نامه برخوردهای نامناسبی شده است، گفت: فقاهت آیت الله شبیری زنجانی در نظر اهل فضل به صورت قطع پذیرفته شده لذا اعتراض به چنین شخصیتی از طرف عده ای که حداقل می توان گفت از نظر اهل فضل جایگاه فقهی مشخص قطعی ندارند، شایسته نیست البته هرکسی حق دارد به غیر معصوم، نظر خودش را اعلام کند. معصوم محدود به همان مواردی است که شیعه می‌داند، اظهار نظر از قدیم رویه بوده است اما اظهار نظر با هتک حرمت متفاوت است؛ هتک حرمت مراجع پذیرفتنی نیست.قائینی با اشاره به اینکه از خداوند متعال و حضرات معصومین علیهم السلام که بگذریم، نظر فقیه ذیل نظر هیچ فقیه دیگری تعریف نمی شود، تصریح کرد: تضعیف جایگاه مراجع مقبول، تضعیف کل خواهد بود. با این رفتارها، تایید شخص خاصی شکل نمی گیرد. حاصل این رفتارها، بازتابی است که امروز ما در رفتار برخی از جوانان‌مان مشاهده می‌کنیم.اینگونه اظهار نظرها، نظر جوانان را نسبت به نظام که هیچ، بلکه نسبت به کل مباحث اعتقادی تضعیف می‌کند. کسانی که ساحت مرجعیت را خطاب قرار می‌دهند یا واقعاً از جامعه و اتفاقاتی که در آن درحال رخ دادن است بی‌خبرند یا خدای ناکرده در برخی از موارد ممکن است تعمدی در کار باشد و در راستای اهداف کلی سیاست های موسسات جاسوسی بین المللی گام‌هایی برداشته شود؛ چون این مراکز از ناحیه فقه و فقاهت ضربه خورده‌اند و در صدد جبران این ضربه هستند؛ پس یا جهل است یا تعمد که هر دو عواقب سنگینی دارد.

وی افزود: در تاریخ گفتار آمرانه برای مرجعیت که هیچ، گفتار آمرانه نسبت به معصومین علیهم السلام هم داشته‌ایم. برخی از شیعیانی که دینداری آنها مفروض بود امام حسن علیه السلام را با عنوان «مذل المومنین» مورد خطاب قرار دادند لذا وقتی در برابر معصوم چنین رفتاری واقع شده، انجام آن نسبت به مراجع سهل‌تر است. ما باید حواسمان جمع باشد، ممکن است ما با نیت خیر خطابی را نسبت به فقیهی داشته باشیم اما با همین نیت خیر هم عواقب سوء متصور است.قائینی در پایان تأکید کرد: آقای شبیری جزء محدود و معدود اشخاصی است که شایستگی مرجعیت را دارد. از نظر اهل فضل و رهبری نظام و عموم مراجع یک چهره متقی و فقیه است. تقوای ایشان زبانزد است و رهبری پشت سر ایشان بدون هیچ دغدغه‌ای نماز می‌خوانند.

حجت الاسلام غرویان: صلاح نبود این نامه با چنین لحنی و به صورت سرگشاده نوشته شود

محسن غرویان نیز در گفت وگو با جماران گفت: مراجع در اظهارنظرهای فقهی و موضع گیری‌هایی که داشتند، آزاد بودند و این از افتخارات حوزه‌های علمیه و مرجعیت شیعه است که حوزه های علمیه، محل تبادل آزاد فکری و اظهار نظر اجتهادی بوده است. مردم توقع ندارند که این‌گونه اختلاف‌نظرها بین علما به شکل آشکار و علنی مطرح شود. اگر آیت‌الله یزدی نظری داشتند باید به شکل محرمانه به حضور مرجعیت آیت‌الله زنجانی ارسال می‌کردند. ولی این نوع شیوه مطرح‌کردن نظر جای تعجب دارد. به نظر من صلاح نبود که این نامه با چنین لحنی و به صورت سرگشاده نوشته شود. سوالی هم که برای بسیاری از فضلا، اساتید، طلاب و عموم مردم مطرح می‌شود این است؛ کسانی که در حد مرجعیت نیستند چگونه می‌توانند برای یک مرجع‌تقلید که از نظر علمی و فقهی در رتبه ای بالاتر قرار دارد، این‌گونه تعیین تکلیف کنند؟ با اینکه رقابت‌های ناسالم جناحی در میان برخی از حوزویان هم وجود دارد، ولی آیت‌الله شبیری زنجانی در میان حوزویان از شخصیت‌هایی هستند که چهره ایشان بیشتر فقاهتی است و بیشتر پژوهش و تحقیق در کارنامه آیت‌الله شبیری زنجانی می‌درخشد.

حجت الاسلام ورعی: این ادبیات و پنجه کشیدنها آبرویی برای انقلاب و نظام باقی نگذاشته است

این ادبیات و پنجه کشیدنها به روی علمای وارسته به اسم دفاع از انقلاب و نظام، موجب شرمساری است و آبرو و جاذبه ای برای انقلاب و نظام باقی نگذاشته است.

حجت الاسلام فرخ فال: نامه آیت الله یزدی در راستای حفاظت از مقام مرجعیت و ارزشهای اسلامی است

دفاع از انقلاب و حمایت از جایگاه رفیع مرجعیت شیعه، در مقابل دسیسه های اجانب و بدخواهان انقلاب و اسلام ناب محمدی (ص) و ممانعت از نفوذ اهل فتنه در این پایگاه عظیم و اثرگذار ، بر همه ی حوزویان و افراد ، لازم و ضروری است و دغدغه های ریاست محترم شورای عالی جامعه مدرسین حضرت آیت الله یزدی دامت برکاته در جهت حفاظت از مقام مرجعیت و نظام ولایی و ارزش های والای انقلاب اسلامی است .

بنابراین توصیه می شود در موارد گفتمان ارکان و بزرگان حوزه علمیه ، دیگران نسبت به ورود و قلم فرسائی های نابجا پرهیز نمایند. اللهم اجعل عواقب امورنا خیرا.

نامه جمعی از طلاب حوزه علمیه قم به حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی

با تاسف و تاثر در این ایام که اهل ایمان دل به عزاداری برای سالار شهیدان (ع) و کاروان اهل بیت حضرتش ، مشغول دارند و خیل عظیمی با راهپیمائی اربعین رهسپار حرم حسینی (ع) هستند ، خبری مخابره شد که تعجب عارف و عامی را به خود جلب نمود!
آن انعکاس نامه ای از یک شخصیت حوزوی و از فقهاء شورای نگهبان بود به یک مرجع بزرگوار تقلید که به حق فرشته ای است در کسوت آدمی که دانش وسیع و آراستگی او به اخلاق ، مورد اعتراف بخش مهمی از اعاظم حوزه بوده و هست .
مرجع بزرگوار حضرت آیت الله العظمی آقای شبیری زنجانی مدظله العالی ، شخصیتی است که از بیت علم و تقوا بوده و خود امروز ؛ در تمام مجامع ایمانی و فقهی ، “مشار بالبنان” است. آیت الله زنجانی از دوستان حضرت امام راحل و همواره از پشتیبانان نظام اسلامی بوده و هست .
ملاقات های بی تکلف ایشان با رهبری نظام ، حکایت از تواضع و خلوص این بزرگوار را همواره داشته و دارد‌.

روا نبود که بجهت ملاقاتی دوستانه بین ایشان و برخی از شاگردان سالهای گذشته اش ، نامه ای با این ادبیات ، به معظم له نگاشته شود.تردیدی نیست ؛ دفاع از نظام ، با این روش ها در برابر چنین ذخائر بزرگ شیعه ، نه تتها دفاعی عقیم بوده و فاقد جاذبه است ، بلکه ؛ چیزی جزء تخریب مرجعیت که هویت شیعه در عصر غیبت است را بدنبال نخواهد داشت.امیدواریم عنایات حضرت بقیه الله (عج) همواره شامل همه مراجع و حوزه های علمیه باشد .

آیت الله عندلیب همدانی از عضویت در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم استعفا داد

متن نامه استعفای این استاد حوزه به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم

محضر جناب آیت الله یزدی رئیس محترم شورای عالی جامعه مدرسین

سلام علیکم

نامه حضرتعالی به محضر مبارک مرجع بزرگوار شیعه حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی دامت برکاته هرگونه تردیدی را که تاکنون در باره ادامه عضویت در آن جامعه محترم داشتم مرتفع کرد چه اینکه به این نتیجه قطعی رسیدم که تفسیر من از استقلال حوزه و جایگاه رفیع مرجعیت با دیدگاه جنابعالی و همفکران شما در جامعه محترم مدرسین هیچگونه هماهنگی ندارد و عملا امکان همکاری وجود ندارد و لذا از ادامه عضویت در آن جامعه معذورم.

 آیت الله موسوی تبریزی: چنین اظهارنظرهایی بدعت گذاری است

آیت الله حسین موسوی تبریزی خواستار عذرخواهی رئیس جامعه مدرسین از مقام مرجعیت و جبران این اشتباه شد و گفت: چنین اظهارنظرهایی که در آن خط مرز برای مرجعیت تعیین می‌شود، هتک حرمت به مرجعیت شیعه بوده و بدعت‌گذاری است. به گزارش شفقنا، رئیس مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم در یادداشتی که برروی پایگاه اطلاع رسانی مجمع قرار گرفت، آورده است: نامه‌ای از آیت‌الله محمد یزدی خطاب به آیت‌الله شبیری‌زنجانی در خبرگزاری‌ها منتشر شد که در آن درباره معاشرت این مرجع تقلید شیعه با افراد مختلف دستوراتی داده شده بود. نگارش این نامه از سوی آیت‌الله محمد یزدی باعث تعجب است تا جایی که من باور نمی‌کنم این نامه نوشته ایشان باشد که اگر باشد اصلا کار درستی نبوده و نشان از بی‌توجهی این افراد به جایگاه مرجعیت شیعه است.

آیت‌الله شبیری‌زنجانی از جمله مراجع تقلیدی است که از مشکلات روز کشور آگاه بوده و همواره در مسیر اعتدالی و فارغ از نگاه سیاسی و جریانی حرکت کرده است. آیت‌الله شبیری زنجانی در طول سال‌های زندگی خود با افراد مختلف برخوردی معتدل داشته‌اند. ایشان هیچگاه موافق یا مخالف صد درصدی هیچ‌یک از افراد یا جریان‌های سیاسی کشور نبوده‌اند؛ با توجه به این واقعیت اینکه فردی با لحنی دستوری به یک مرجع تقلید بگوید با چه افرادی نشست و برخاست کند، ممکن است تبدیل به یک بدعت خطرناک شود. بدعتی که در آن هرکسی به خود اجازه دهد با هرلحنی که تمایل دارد با مراجع عظام تقلید گقت‌وگو یا مکاتبه کند.آیت‌الله زنجانی فردی اخلاقی و اجتماعی است. اگر نگاهی به سیره زندگی ائمه اطهار(ع) و پیامبر اکرم(ص)داشته باشیم، شاهد خواهیم بود این بزرگواران با اقشار مختلف جامعه فارغ از هرنوع نگاهی دیدار و معاشرت داشته و اخلاقیات را مراعات می‌کردند بنابراین از یک مرجع عالیقدر تقلید همین رفتار مطلوب است که مسائل گروهی، صنفی و سیاسی خاصی را مد نظر قرار ندهد بلکه براساس رأفت اسلامی به تمامی افراد نگاهی واحد و یکسان داشته باشد.

آیت‌الله زنجانی هم در زمان حیات امام خمینی(ره) و هم پس از رحلت ایشان همواره رفتاری متعادل و یکسان با تمامی اقشار جامعه داشته‌اند تا جایی که مقام معظم رهبری نیز با این خلقیات آیت‌الله شبیری زنجانی آشنایی دارند.آقای یزدی از اوایل انقلاب روحیات تندی داشته‌اند اما با این وجود باز هم بسیار بعید است که نامه منتشر شده از سوی ایشان باشد. اگر این نامه واقعا از سوی ایشان باشد باید از ایشان پرسید آقای یزدی فاین تذهبون؟ به کجا می‌خواهید بروید؟ نواختن کلنگ به ساختمان مرجعیت تا پیش از این به‌صورت زیرزمینی صورت می‌گرفت اما با انتشار این نامه به نظر می‌رسد کلنگ‌زنی به مرجعیت شیعه وارد فاز تازه و علنی شده است. اگر این نامه از سوی آقای یزدی باشد، بر ایشان است که هرچه سریع‌تر بر جبران اشتباه خود برآمده و از مرجعیت شیعه عذرخواهی کند. چنین اظهارنظرهایی که در آن خط مرز برای مرجعیت تعیین می‌شود، هتک حرمت به مرجعیت شیعه بوده و بدعت‌گذاری است بنابراین این اشتباه باید از سوی آقای یزدی جبران شود.

مسیح بروجردی: بی توجهی به روابط استاد و شاگردی باعث تحلیل های اشتباه و موضع گیری ناموزون شده است

حجت الاسلام و المسلمین مسیح بروجردی در نامه ای به حضرت آیت الله شبیری زنجانی عنوان کرد: بی توجهی به روابط پر برکت دوستانه میان استاد و شاگرد در حوزه های علمیه، باعث تحلیل های اشتباه و موضع گیری ناموزون و ایجاد دردسر برای روحانیت و حوزه شده است.

متن نامه نوه بنیانگذار انقلاب اسلامی به شرح زیر است: هرگز گمان نمی کردم تأکیدات حضرتعالی در لزوم حراست از اخلاق اسلامی در حوزه های علمیه و تذکرات شما درباره افول اخلاق در میان روحانیت، به همین سرعت چنین شاهدی از غیب پیدا کند. رعایت ادب اقتضاء می کند کمتر به نامه سرگشاده خطاب به معظم له بپردازم، اما ناگزیرم توجه دهم که بی توجهی به روابط پر برکت دوستانه بلکه گاهی علاقه عمیق پدر و فرزندی میان استاد و شاگرد در حوزه های علمیه، باعث تحلیل های اشتباه و موضع گیری ناموزون و ایجاد دردسر برای روحانیت و حوزه شده است.

به عنوان یکی از فرزندان شما، امیدوارم خاطر مبارک از این گونه نامه ها مکدّر نباشد، و این تجربه های تلخ را درس اخلاقی بشمارید برای طلاب جوان و انقلابی که بدانند در هنگام عصبانیت چگونه سخن بگویند که این چنین با آبروی حوزه و نهادهای با سابقه آن بازی نکنند. ان شاء الله خداوند سایه پر فیض آن عزیز را بر سر قاطبه شیعه حفظ و آن وجود شریف را از بلیات دوران محفوظ دارد و استدعا دارم ما را در خلوات خویش از دعای خیر محروم نفرمایید.

آیت الله هادوی تهرانی: جامعه مدرسین این لغزش کم نظیر را جبران کند

آیت الله مهدی هاوی تهرانی در پی نامه سرگشاده آیت الله یزدی به حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی، بیانیه ای منتشر کرد.

متن بیانیه این استاد برجسته حوزه علمیه به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم

إنّا لله وإنّا إلیهِ رَاجعُون

خبر ناگوار نامه سرگشاده یکی از شخصیت های باسابقه حوزوی به یکی از مراجع بزرگ تقلید، در عین ناباوری و حیرت، موجب نهایت تأسف و تأثر گردید.بی شک، چنین ادبیاتِ دور از ساحت ادب، دل صاحب حوزه های علمیه، حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف، را در این ایام حزن آل الله علیهم السلام، رنجاند و آن عزیز سفر کرده را که صد قافله دل همره اوست، آزرده خاطر ساخت.به راستی با وجود چنین رویکردی از سوی یک فرد کهن سال در حوزه علمیه قم، چه توقعی از طلاب تازه کار در زمینه رعایت ادب و ادبیات حوزویمی توان داشت؟!

سزاوار است جامعه محترم مدرسین به جبران این لغزش کم نظیر به دست بوسی مراجع معظم تقلید به ویژه مخاطب نام آشنای این نامه که استوانه ای کم نظیر از علم و اخلاق در حوزه علمیه قم است، شتافته و بی هیچ تردیدی از تمامی حوزه های علمیه به ویژه مراجع معظم تقلید و بالأخص رهبر عزیز انقلاب که همواره حامی صیانت از جایگاه رفیع مرجعیت بوده و هستند، عذرخواهی شایسته کنند، باشد که دل شکسته ی امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف در آستانه اربعین حسینی از سوی سربازان آن جناب مرهمی یابد و قرحه ی چشم های مجروحش که در غم جد بزرگوار خون گریه می کند، التیام پیدا کند و دعای خاص آن حضرت که همواره
راه گشای شیعیان در عصر غیبت بوده است، در این شرایط حساس که بیش از هر زمان بدان نیازمند هستیم، ما را از گردنه های پیش رو به سلامت عبور دهد و کشتی انقلاب اسلامی را به ساحل زیبای حضور آن بزرگوار، روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداه، برساند.

حجت الاسلام حشمتی: نامه آیت الله یزدی با تفکر انقلاب اسلامی سازگاری ندارد

حجت الاسلام حشمتی در واکنش به نامه آیت الله یزدی خطاب به آیت الله شبیری زنجانی نوشت: آیا پاسداران حریم مرجعیت نظیر آقای یزدی با بزرگان حوزه باید اینگونه سخن بگویند؟! بی دلیل نیست که جایگاه فقاهت و مرجعیت نزول پیدا کرده است.

به گزارش شفقنا، حجت الاسلام والمسملین محمدرضا حشمتی نوشت: نامه آیت الله یزدی به مرجع تقلید شیعه بحثهایی را در پی داشت. این نامه از واقعیتی پرده بر می دارد که با تفکر انقلاب اسلامی سازگاری ندارد.

احترام به اندیشمندان و مراجع و آراء آنها همواره مورد تاکید است. با فرض محال اگر برای شهروندان عادی بپذیریم که در ایاب وذهاب و ملاقات ها باید از ما اجازه بگیرند یقینا کنترل آمد و شد متفکرین و مراجع که خود محل رجوع هستند امر ناپسندی است.در عرف ما مرجع یعنی محل رجوع مردم .این چه ادبیاتی است که با مرجعی بزرگ با نامه سرگشاده سخن با تحکم بگوییم .آیا پاسداران حریم مرجعیت نظیر آقای یزدی با بزرگان حوزه باید اینگونه سخن بگویند؟! بی دلیل نیست که جایگاه فقاهت ومرجعیت نزول پیدا کرده است.وقتی به ماهیت این دیدار نگاه می کنیم شگفت زده می شویم که ملاقات یک مرجع با افرادی که زمانی منتخب امام و مردم بوده اند و پاکترین مدیران جمهوری اسلامی به حساب می آیند باعث عصبانیت آقای یزدی شده است.شما که روزی رئیس قوه قضاییه بوده اید چرا بدون مبنای حقوقی سخن می گویید؟به چه حکم قضایی ملاقات با این افراد ممنوع است .اگر مراجع حق نداشته باشند ملاقات کنند پس وای بر مردم عادی.شنیدیم ممنوع التصویر هستند اما ممنوع الملاقات به هیچ وجه.امید اینکه سایه مهربان آقای شبیری زنجانی که حقیقتا عالم و وارسته است بر سر ما و حوزه علمیه مستدام بماند.

مهراب صادق نیا: دیدار نکردن حضرت آیت الله شبیری زنجانی با مسئولان مجمع عمومی جامعه مدرسین نباید به چنین نامه‌ای می‌انجامید

نامه‌ی سرگشاده‌ی آیت‌الله یزدی، رئیس محترم جامعه‌ی مدرسین، خطاب به مرجع ممتاز شیعه، حضرت آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی(دامت برکاته) را از زوایای مختلف می‌توان خواند و فهم کرد. الآن که با پاهای تاول زده و خسته روبروی عَتبه‌ی امام حسین علیه‌السلام نشسته‌ام، مایلم به این یک جمله‌ی رئیس محترم جامعه‌ی مدرسین اشاره کنم که گفته‌اند: “احترام به شما در سایه‌ی احترام به نظام اسلامی حاکم … است”. این جمله می‌تواند نشان‌دهنده‌ی معنای استقلال حوزه و نیز مرجعیّت دینی باشد و در حقیقت مبنای نظری سخنانی که چند هفته پیش در فیضه رانده شد.
از نگاه حضرت ایشان، مرجعیّت تا جایی محترم است که با خواست و اراده‌ی برخی‌ها که خواست و اراده‌ی نظام اسلامی حاکم خوانده می‌شود، سازگار باشد. این‌ فهم از مرجعیّت و رابطه‌ی حوزه با نظام اسلامی، یک تهدید جدی برای حکومت دینی است.
البته من نمی‌دانم جناب رئیس محترم جامعه‌ی مدرسین از کدام موضوع ناراحت است: دیدار نکردن حضرت آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی با مسئولان مجمع عمومی اساتید حوزه و یا دیدار شماری از سیاسیّون با ایشان؛ ولی هر کدام که باشد، نباید به چنین نامه‌ای می‌انجامید و چنین خراشی را به وجهه‌ی حوزه، روحانیّت، مرجعیّت، و البته نظام اسلامی وارد می‌ساخت.

هادی سروش: از نامه حرمت شکنانه به ایشان که به اسم دفاع از نظام ! صورت گرفت ، عمیقاً متاثر هستیم

حجت الاسلام هادی سروش نیز در مطلبی نوشت: استاد عزیز و بزرگوار مان آیت الله شبیری زنجانی، فرشته ای است در کسوت آدمی که دارای دانش وسیع و آراسته به اخلاق است. از نامه حرمت شکنانه به ایشان که به اسم دفاع از نظام ! صورت گرفت ، عمیقاً متاثر هستیم . تردیدی نیست که اینچنین دفاع کردن از نظام ، نه تتها عقیم بوده و فاقد جاذبه است ، بلکه ؛ چیزی جزء تخریب مرجعیت که هویت شیعه در عصر غیبت است را بدنبال نخواهد داشت.

ابوالفضل فاتح:  تحکم آمرانه به ساحت مرجع عالی مقام تشیع، همان سنت سیئه نخبه کشی است

تحکم آمرانه به ساحت مرجع متخلق و عالی مقام حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی، پرده ای دیگر از حریم شکنی هایی است که متاسفانه سابقه ی طولایی در دهه های اخیر داشته و هر چه سکوت و تحمل شده، بیشتر عمق و نضج پیدا کرده است. نگاهی به طومار بلند شخصیت های  عالی رتبه ی حوزوی و غیر حوزوی،  که مورد هتک قرار گرفته اند به خوبی نشان می دهد، این رویکرد، که پیوسته از تریبون ها و مصادر وابسته به قدرت و معمولا به واسطه صورت گرفته، به تدریج به سنتی نامیمون در کشور تبدیل گردیده است. این جریانات که معمولا در پشت افراد موجه و با سابقه نیز پنهان شده اند، متاسفانه نه صلاح دین و میهن و نه صلاح نظام و انقلاب و نه صلاح حوزه های علمیه و دانشگاه ها و نه حتی صلاح خود را مد نظر قرار نمی دهند و هر که را که غیر خود بپندارند هدف قرار می دهند و گویا فراموش شده است که اسلام صرفا برپایه حکومت و سیاست نیست که استوار می گردد و پایه های اصلی بر دیانت و عدالت و اخلاق و درایت نهاده شده است و حکومت بدون این مبانی، فاقد ارزش معنوی و حقیقی است.

این سنت نخبه کشی که بسیاری از شخصیت های مستقل، صاحب رای و با وجدان دینی و ملی را نشانه رفته و باب های حریت و استقلال رای را می بندد، سنت سیئه ایست که  اگر از آن به فوریت و جدیت ممانعت نشود، خدایی نکرده دامن گیر همه خواهد شد و چیزی نخواهد گذشت که حریمی بر زنده و رفته ی این دیار باقی نخواهد ماند. البته آنان که چنین می کنند و یا آگاهانه و ناآگاهانه واسطه چنین هتاکی هایی می شوند نیز معمولا به نیکی یاد نمی شوند. امید است که جبران کنند.

غلامعلی رجایی: خدا کند نامه آقای محمد یزدی، به مرجع عالیقدر،آیت الله شبیری زنجانی درست نباشد

غلامعلی رجایی در کانال تلگرامی خود نوشت: خدا کند نامه آقای محمد یزدی، به مرجع عالیقدر،آیت الله شبیری زنجانی درست نباشد،همو که من در آخرین سفرمشهد که درخدمت مرحوم هاشمی بودم ،در ملاقاتشان حضور داشتم ،ازهاشمی شنیدم آقای زنجانی در مقطعی، استاد ایشان بوده است. آقای یزدی در بیانی که متاسفانه کمتر به آن توجه شد به حضور این مرجع عالی مقام و بیدار در منزل کسی که -خاتمی-، مساله دار است و برای رهبری و نظام احترامی قائل نیستند اعتراض می کند.

جلایی پور: مرجعیت آیت الله شبیری زنجانی ساخته و پرداخته صداوسیما نیست

حمیدرضا جلایی پور، آیت الله شبیری زنجانی را آبروی روحانیت مستقل شیعه خوانده و نوشته است: آیت الله شبیری زنجانی یک مرجع تقلید ریشه دار و صاحب سلوک اخلاقی در حوزه علمیه قم است. مرجعیت او ساخته و پرداخته صداوسیما نیست. او هیچوقت به اسلام اقتدارگرا اعتقادی نداشته و مبلغ آن نبوده است. زندگی خودش و همه فرزندانش کوچکترین تغییری با قبل از انقلاب نداشته است.

عباس عبدی: این نامه اثرات منفی و مخربی برای حوزه و نظام دارد 

نامه آقای یزدی عضو برجسته جامعه مدرسین قم خطاب به آیت الله شبیری زنجانی بازتاب وسیعی داشت. مخالفتها با این نامه بجای خود؛ ولی واقعیت انچه که در قم می گذرد همین نگاه اقای یزدی است. مساله این است که با یک فهم عرفی هر کسی متوجه می شد که این نامه اثرات منفی و مخربی برای حوزه و نظام دارد پس چرا اقای یزدی چنین نامه ای را نوشتند؟

پاسخ در فضای بشدت بسته حاکم بر این گروه است که در پرتو حمایت سیاسی و قدرت تنفس می کند و لذا قادر به پیش بینی تبعات اقدام خود نیست. قتل خاشقجی هم همین مشکل را داشت و همه تعجب می کردند که چطور عربستان متوجه تبعات این اقدام نبود؟ پاسخ همان فضای بسته و رانتی و مبتنی بر قدرت مادی و پولی بر افکار و برداشتهای رهبران عربستان بود.

تا هنگامی که چنین فضایی هست و افراد می توانند بدون پیگیری قضایی و سیاسی هر چه بخواهند بگویند، نتیجه ای جز این را شاهد نیستیم. آیا دیگران هم می توانند چون اقای یزدی برای یک مرجع چنین نامه ای بنویسند و تحت تعقیب قرار نگیرند؟ اگر بتوانند؛ در این صورت ایرادی به کار اقای یزدی نیست و اگر نتوانند که قطعا نمی توانند باید مشکل را در این تبعیض ویرانگر جستجو کرد. این تبعیض ریشه همه نابسامانی ها و اظهار سخنان نسنجیده است. که اتفاقا کسانی بیشتر قربانی این تبعیض میشوند که از آن بهره مند هستند.

شکوری راد: این حرمت‌شکنی حریمی باقی نمی‌گذارد

علی شکوری راد، دبیرکل حزب اتحاد ملت در توییتی نوشت؛  آیت الله یزدی شما به خوبی مقام علمی، اخلاقی و مرجعیت حضرت آیت الله شبیری زنجانی را می‌دانید این حرمت‌شکنی حریمی باقی نمی‌گذارد و از کسی در مقام شما بعید است آنکه در دفاع از او چنین کرده‌اید از این کار شما ناخشنود است خداوند توفیق جبران به شما عنایت فرماید.

الیاس حضرتی: ما شیعیان مفتخریم که مراجع بزرگوارمان جز از خدا از هیچ قدرتی اجازه نگرفته اند

محمدتقی فاضل میبدی: کاربجایی رسید که یک مرجع باید با شاقول فکری اقای یزدی حرکت کند!

فرید مدرسی: این نامه بدعتی است در نظام حوزوی و کلید زدن پروژه دو قطبی کردن نظام و مرجعیت برای آینده

نامه آقای محمد یزدی به آیت الله شبیری زنجانی همان است که دشمن می‌خواهد تقابل نظام و حوزه.
این نامه بدعتی است در نظام حوزوی و کلید زدن پروژه دو قطبی کردن نظام و مرجعیت برای آینده.
بازی دوستان در زمین دشمنان آقای عباس کعبی لطفاً به منافع نظام توجه کنید نه منافع جناحی.

خاطره ای از ادب و تواضع کم نظیر آیت الله شبیری زنجانی

سمانه جعفرزاده در شفقنا نوشت: به ندرت می شود دست رد به مهمانان شان بزنند. حتی اگر در ایام فاطمیه باشد و شب ها مجالس روضه و روزها مجالس وعظ و خطابه با شاگردانشان برگزار نمایند. یکی از روزهای ایام دهه فاطمیه به اتفاق جمعی از دوستان و همکاران در معیت آقای احمد مسجدجامعی، به حضور مرجع عالیقدر حضرت آیت الله شبیری زنجانی شرفیاب شدیم.

ایشان به غایت ادب و گرمی مهمانان شان را تکریم کردند و سپس بر روی صندلی و میز کوچکی که در اتاق بسیار محقر ایشان قرار داشت نشستند و به بیان خاطراتی از سابقه و کیفیت برگزاری مراسم عزاداری امام حسین(ع) در تکیه دولت پرداختند. و اینکه معتقد بودند «اشعار و سروده هایی که برای حضرت سیدالشهدا گفته می شود چه مفید باشند چه مضر در اعتقادات افراد جامعه موثرند و اگر اعتقادات صحیح باشد نتیجه آن اصلاح جامعه خواهد بود و اگر مضر باشد نتیجه آن افراط در جامعه خواهد بود.» نکته جالبی که وجود داشت و علی رغم کهولت سن اما اطلاعات وسیعی درباره هنر کتابت قرآن و بررسی آثار برجسته خوشنویسان دوره های مختلف ارائه می دادند که حاکی از هوش و ذکاوت سرشارشان بود.

نشستن پای صحبت های مرجع تقلیدی که نشان از صمیمیت وافر ایشان و ارتباط موثر با مخاطبانشان را داشت به هیچ عنوان خسته کننده نبود و میزان صمیمیت و صداقتی که در بیانات شان داشت برای ما جوانان مجذوب کننده بود. در پایان نیز آنچه موجب تعجب شد این بود که ایشان زودتر از همه از صندلی خود برخاستند و به نزدیک در رفتند و جمع ۲۰ نفری که در دو اتاق منزل شان حضور داشتند را یک به یک، زن و مرد مورد تکریم و احترام قرار دادند و مشایعت نمودند امری که حاکی از احترام کم نظیر ایشان برای مخاطبان و میهمانان شان بود. شاید برخی از مردم عامی ندانند که بعضی از مراجع تقلید چنان فاصله خود را با مردم کوتاه کرده اند که باور این امر که شخصا میهمان را بدرقه کنند و خود علی رغم مشقت فراوان، ایستاده یک به یک مهیمان را مشایعت و پذیرا باشند بسیار سخت باشد ولی آیت الله شبیری زنجانی از آن دست مراجعی است که بسیاری  با یک بار دیدار با ایشان پی به فروتنی و تواضع و ادب و سادگی و میزان محبت وافرشان می برد. پس به دور از ادب و متانت است که با چنین مرجع و شخصیت بزرگواری با بیان و لحنی نامناسب و غیر محترمانه سخن گفته شود و به گونه ای  ایشان را در انظار عموم مورد خطاب تند قرار داد چرا که کمتر کسی است که از آیت الله شبیری زنجانی جز مهر و محبت و تکریم چیز دیگری به یاد داشته باشد.

دیدگاه فکری و روش و منش در میان مراجع عظام شبیری زنجانی ها چگونه بود؟

به گزارش شفقنا، امروز که سالگرد رحلت پدر حضرت آیت الله موسی شبیری زنجانی نیز بوده است در تعریف از مرام و مسلک ایشان آمده است: مرحوم آیت‌الله‌العظمی سید احمد شبیری زنجانی (۱۳۵۲-۱۲۶۹ش) که فرزندش آیت‌الله‌العظمی سید موسی شبیری زنجانی اکنون از مراجع برجسته شیعه است، از جمله مجتهدینی بود که از لزوم اعتدال فکری سخن می‌گفت و خواهان کمک فقها به آسان‌سازی امور روزمره زندگی مردم بود. وی حتی به پاسخ‌های پیچیده و دشوار برخی فقها به پرسش‌های شرعی مردم اعتراض می‌کرد و می‌گفت: «در جواب استفتا نباید تشقیق شقوق کرد و گرنه سؤال‌کننده در فهم مراد گیج شده و نمی‌تواند جواب را بر مورد سؤال تطبیق دهد … بلکه باید بر طبق صورت متعارف در عرف مردم پاسخ نوشت». وی معتقد بود که بحث‌های حوزوی را نباید با جواب استفتائی که مورد احتیاج مردم است مخلوط کرد.

آیت‌الله سید احمد زنجانی؛ چندین دهه امام جماعت حرم حضرت فاطمه معصومه(س) و مدرسه فیضیه قم و نیز معتمد تام‌الاختیار علمی و مالی آیت‌الله‌العظمی حجت (از مراجع ثلاث قم در اواخر سلطنت رضاشاه) بود. هنگامی که آقای حجت، مدرسه حجتیه را در سال ۱۳۲۱ تأسیس کرد، نظارتش را به مرحوم زنجانی سپرده و نوشتن بخشی از استفتائات را نیز به ایشان واگذار کرده بود. آقای زنجانی در پاسخ به استفتائات می‌کوشید تا نهایت سادگی را در بیان احکام به کار گیرد و مؤمنین را به سختی نیاندازد. از وی نقل است که می‌گفت: «قوانین اسلام، قوانینی خیالی نیست. احکام می‌باید به اجرا در آید و قابلیت عمل داشته باشد». از این رو معتقد بود که نباید به صِرف متون بسنده کرد، بلکه می‌باید زندگی مردم را نیز در اجرای حکم و صدور فتوا مورد دقت نظر قرار داد.

گفته می‌شود زمانی که رادیو اختراع شده بود، برخی از مقدسین از گوش دادن به آن خودداری می‌کردند، ولی مرحوم زنجانی پای رادیو می‌نشست و می‌گفت: «معنی ندارد که این وسیله اخبار حرام باشد. زیرا اسلام یک دین جهانی است و باید احکام آن به تمام مردم عالم ابلاغ شود، حرمت چنین وسیله خبررسانی با جهانی بودن اسلام سازگار نیست».

شاید از همین رو بود که آیت‌الله شیخ مرتضی حائری(فرزند مؤسس حوزه قم) گفته بود که آقای زنجانی مطالبی را که هیچ کس جرأت گفتن و انجام دادن آن را ندارد انجام می‌دهد و از هیچ‌کس وحشت و باکی ندارد.
آیت‌الله زنجانی با اینکه از زمان مؤسس حوزه قم در این شهر محوریت داشت ولی با وجود اصرار فراوان برخی علما و مردم، هیچ‌گاه رساله عملیه مستقلی منتشر نکرد. با این حال برخی افراد، مسائل خود را از ایشان می‌پرسیده و از وی تقلید می‌کرده‌اند. گفته می‌شود که آیت‌الله‌العظمی اراکی بعد از درگذشت آیت‌الله‌العظمی بروجردی، مردم را به تقلید از سید زنجانی فرامی‌خوانده است.

مرحوم زنجانی روحیه سهل‌گیرانه‌ای در بیان احکام داشته و از مشقّت افتادن مکلفین پروا می‌داده است. به عنوان نمونه، وی در کتاب «اربعینیات» در خصوص ریا و اخلاص در عبادت این‌گونه آورده است: «شرکت در عبادت که اخلاص را از بین می‌برد و عمل را نابود می‌کند در جایی است که شرکت در جنس عمل باشد. و اما در خصوصیات ضرر ندارد … در خصوصیات فرد، قربت شرط نیست. مثلاً هنگامی که هوا گرم است، در سایه نماز می‌خواند و یا سرد است در اطاق می‌خواند … این با قربت منافات ندارد چون اصل عمل را برای خدا به جای آورده».

او معتقد بود فقها باید مانع از اختلال در زندگی عادی مردم شوند. از جمله جرأت ویژه‌ای در شرعی کردن طلاق میان زوج‌هایی داشت که هیچ راهی برای ادامه زندگی نداشتند و فقهای دیگر نیز احتیاط می‌کرده و امر طلاق آنان را بر عهده نمی‌گرفتند.

شاه‌بیت اندیشه سید زنجانی را باید دفاع او از «شاهراه اعتدال» دانست. او در رساله‌ای با نام «خیر الامور» که زمستان سال ۱۳۰۴ شمسی (نخستین هفته‌های سلطنت رضاشاه پهلوی) در سن ۳۶سالگی در زنجان تألیف کرده، از لزوم اعتدال و میانه‌روی در مواجهه میان سنت و مدرنیته سخن گفته و می‌نویسد: «غالب مسلمین بین قدیمی مُفرِط و جدیدی مُفَرِّط، شاهراه اعتدال را گم کرده، از حقیقت اسلام دور افتاده‌اند که روح اسلام و مقنّن اسلام از هر دوی اینها الیم و مکدر است … دعوت به خط اعتدال، دشوارترین کارها است، زیرا سبب حمله و تعرّض هر دو طرف خواهد شد، مگر به انصاف و صدق و استقامت سلیقه طرفین، توسّل جست، جانب اعتساف و لجاجت را فروگذار شده، داخل خطّ حقیقت اعتدال باشند».

آیت‌الله زنجانی با کمک «شاهراه اعتدال» از فواید و نتایج مدارس جدیده و نظام آموزشی مدرن دفاع کرده و آن را ضرورت زندگی آسان در دنیای امروز می‌داند: «مدارس جدیده در امر معاش ما دخالت تمام دارد و مدارس قدیمه [و حوزه‌های علمیه] در امر معاد. پس بدین ملاحظه، ما به هر دوی این مدارس قدیمه و جدیده محتاج‌تریم از ماهی به آب و از سبزه به آفتاب».

منبع   شفقنا

 

 

در پایگاه اجتهاد

 

نامه سرگشاده به مرجعیت، بازتا‌ب‌ها و پیامدها / بروز رسانی و تکمیل می‌شود

 

در ایام وحدت‌بخش اربعین؛

 

نامه سرگشاده به مرجعیت! بازتا‌ب‌ها و پیامدها/ تکمیلی

در پی انتشار تصاویری از آیت‌الله شبیری زنجانی در فضای مجازی؛ آیت‌الله محمد یزدی رئیس شورای عالی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به ایشان نامه سرگشاده نوشت که لحن و محتوای نامه موجب شد علما و اساتید حوزه واکنش‌هایی مثبت و منفی داشته باشند.

به گزارش خبرنگار اجتهاد، چندی پیش تصویری از یک دیدار در تهران منتشر شد که آیت‌الله سید موسی شبیری زنجانی را در کنار شخصیت‌هایی چون آقایان موسوی خوئینی، غلامحسین کرباسچی، سید محمد خاتمی، عبدالله نوری و تعدادی دیگر نشان می‌داد که اخبار و تحلیل‌های زیادی در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی به دنبال داشت. باگذشت چند روز از آن ماجرا، آیت‌الله محمد یزدی رئیس شورای عالی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم طی نامه‌‌ای سرگشاده به این موضوع پرداخته است و پایگاه اطلاع‌رسانی این نهاد حوزوی این نامه را منتشر کرده و بدین شرح است:

بسم‌الله الرحمن الرحیم

حضرت آیت‌الله شبیری زنجانی «دامت برکاته»

سلام علیکم

با احترام؛ ضمن عرض ارادت و تسلیت ایام اربعین سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین(علیه‌السلام)، پیرو انتشار تصاویری در فضای مجازی از حضرتعالی در کنار برخی افراد مسئله‌دار که برای نظام جمهوری اسلامی و مقام معظم رهبری«دام‌ظله العالی» احترامی قائل نیستند؛ بدین وسیله به عرض می‌رساند، این موضوع ناراحتی و تعجب مقلدین و حوزویان را در پی داشته است.

لازم به ذکراست، اینجانب نیز در دو مرحله با حضرتعالی مکاتباتی در مورد برخی از مسائل دیگر داشته ام که جواب قانع کننده‌‌ای دریافت نکردم؛ لذا این نامه را به ناچار به صورت سرگشاده خدمتتان ارسال ‌کردم

چگونه می‌شود، حضرتعالی که فرصتی برای ملاقات با هیات رئیسه مجمع عمومی اساتید را ندارید، فرصت می‌کنید در منزل آقایی در تهران حاضر شوید و با این آقایان ملاقات داشته باشید!.

یادآور می‌شوم مقام و احترام شما در سایه احترام به نظام اسلامی حاکم، رهبری و شأن مرجعیت است، پس لازم است این احترام و شئون مرجعیت را رعایت فرموده و ترتیبی اتخاذ فرمائید این گونه مسائل دیگر تکرار نگردد. ان شاء الله – محمد یزدی

اما لحن و بیان نامه آیت‌الله یزدی خطاب به حضرت آیت‌الله شبیری زنجانی از مراجع عظام تقلید واکنش‌های متفاوتی را موجب شد که حتی به اعتراض و استعفا برخی از اعضا جامعه مدرسین منجر گردید. آنچه در ادامه می‌خوانید گزارشی از واکنش علما و اساتید به نامه سرگشاده آیت‌الله یزدی است که بدون پیش‌داوری منعکس می‌شود. (مطالب پایانی جدیدترین واکنش‌ها از سوی اساتید می‌باشد)

نامه آیت‌الله یزدی را مخالفت صریح با استقلال حوزه و هتک حریم مرجعیت تلقی می‌کنم

از اولین واکنش‌ها، استاد محمد عندلیب همدانی استاد باسابقه حوزه علمیه قم بود که طی اظهار نظری گفته بود “نامه آیت‌الله یزدی را مخالفت صریح با استقلال حوزه و هتک حریم مرجعیت تلقی می‌کنم” و امروز طی نامه‌ای از عضویت در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم استعفا داد. متن نامه استعفای این استاد حوزه به شرح زیر است:

بسم‌الله الرحمن الرحیم

محضر جناب آیت‌الله یزدی رئیس محترم شورای عالی جامعه مدرسین

سلام علیکم؛ نامه حضرتعالی به محضر مبارک مرجع بزرگوار شیعه حضرت آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی دامت برکاته هرگونه تردیدی را که تاکنون درباره ادامه عضویت در آن جامعه محترم داشتم مرتفع کرد چه اینکه به این نتیجه قطعی رسیدم که تفسیر من از استقلال حوزه و جایگاه رفیع مرجعیت با دیدگاه جنابعالی و همفکران شما در جامعه محترم مدرسین هیچ‌گونه هماهنگی ندارد و عملاً امکان همکاری وجود ندارد و لذا از ادامه عضویت در آن جامعه معذورم.

عده‌‌ای می‌خواهند این مساله را جنجالی کنند!

اما از روی دیگر، آیت‌الله حسن ممدوحی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم نامه‌نگاری آیت‌الله یزدی به حضرت آیت‌الله شبیری زنجانی را معمول و مرسوم حوزه دانسته و گفته است: از دیرزمان و از اوایل اسلام تاکنون همیشه سلسله مکاتبات و تبادل نظرها بوده و این طبیعی است که علما نسبت به یکدیگر گاهی انتقادات و نصایحی داشته‌اند. این نامه نگاری‌ها امری طبیعی و معمولی است ولی به نظر می‌رسد عده‌‌ای می‌خواهند این مساله را جنجالی و از آن سوء استفاده کنند. آیت‌الله یزدی خیلی مؤدبانه و با رعایت مقام حضرت آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی نامه را نوشته است.

مواظب باشیم مراجع پاک زیست را با تابلوی دغدغه مقدس حفظ نظام، موهون نکنیم

دکتر سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و دانش‌آموخته حوزه علمیه قم و مشهد در حساب توئیتری خود نوشت: «‌مرجعیت پشتوانه حفظ هویت شیعی است. مواظب باشیم مراجع پاک زیست را با تابلوی دغدغه مقدس حفظ نظام، موهون نکنیم و میراث تاریخی تشیع را به تاراج نسپریم.» بی‌توجهی به روابط استاد و شاگردی باعث تحلیل‌های اشتباه و موضع‌گیری ناموزون شده است.

إنّا لله وإنّا إلیهِ رَاجعُون/ جامعه مدرسین این لغزش کم‌نظیر را جبران کند

آیت‌الله مهدی‌ هادوی تهرانی استاد خارج فقه حوزه علمیه قم و عضو شورای عالی مجمع جهانی اهل بیت(ع) در پی نامه سرگشاده آیت‌الله یزدی به آیت‌الله شبیری زنجانی، بیانیه‌‌ای منتشر کرد. متن بیانیه این استاد برجسته حوزه علمیه به شرح زیر است:

إنّا لله وإنّا إلیهِ رَاجعُون

خبر ناگوار نامه سرگشاده یکی از شخصیت‌های باسابقه حوزوی به یکی از مراجع بزرگ تقلید، در عین ناباوری و حیرت، موجب نهایت تأسف و تأثر گردید.

بی‌شک، چنین ادبیاتِ دور از ساحت ادب، دل صاحب حوزه‌های علمیه، حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف، را در این ایام حزن آل الله علیهم السلام، رنجاند و آن عزیز سفر کرده را که صد قافله دل همره اوست، آزرده خاطر ساخت.

به راستی با وجود چنین رویکردی از سوی یک فرد کهن سال در حوزه علمیه قم، چه توقعی از طلاب تازه کار در زمینه رعایت ادب و ادبیات حوزوی می‌توان داشت؟!

سزاوار است جامعه محترم مدرسین به جبران این لغزش کم نظیر به دست بوسی مراجع معظم تقلید به ویژه مخاطب نام آشنای این نامه که استوانه‌‌ای کم نظیر از علم و اخلاق در حوزه علمیه قم است، شتافته و بی‌هیچ تردیدی از تمامی حوزه‌های علمیه به ویژه مراجع معظم تقلید و بالأخص رهبر عزیز انقلاب که همواره حامی صیانت از جایگاه رفیع مرجعیت بوده و هستند، عذرخواهی شایسته کنند، باشد که دل‌شکسته‌ی امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف در آستانه اربعین حسینی از سوی سربازان آن جناب مرهمی یابد و قرحه‌ی چشم‌های مجروحش که در غم جد بزرگوار خون گریه می‌کند، التیام پیدا کند و دعای خاص آن حضرت که همواره

راه گشای شیعیان در عصر غیبت بوده است، در این شرایط حساس که بیش از هر زمان بدان نیازمند هستیم، ما را از گردنه‌های پیش رو به سلامت عبور دهد و کشتی انقلاب اسلامی را به ساحل زیبای حضور آن بزرگوار، روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداه، برساند.

این‌ فهم از مرجعیّت و رابطه‌ی حوزه با نظام اسلامی، یک تهدید جدی برای حکومت دینی است

حجت‌الاسلام والمسلمین مهراب صادق نیا، استاد دانشگاه ادیان و مذاهب در این باره نوشت: نامه‌ی سرگشاده‌ی آیت‌الله یزدی، رئیس محترم جامعه‌ی مدرسین، خطاب به مرجع ممتاز شیعه، حضرت آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی(دامت برکاته) را از زوایای مختلف می‌توان خواند و فهم کرد. الآن که با پاهای تاول زده و خسته روبروی عَتبه‌ی امام حسین علیه‌السلام نشسته‌ام، مایلم به این یک جمله‌ی رئیس محترم جامعه‌ی مدرسین اشاره کنم که گفته‌اند: “احترام به شما در سایه‌ی احترام به نظام اسلامی حاکم … است”. این جمله می‌تواند نشان‌دهنده‌ی معنای استقلال حوزه و نیز مرجعیّت دینی باشد و در حقیقت مبنای نظری سخنانی که چند هفته پیش در فیضه رانده شد.

از نگاه حضرت ایشان، مرجعیّت تا جایی محترم است که با خواست و اراده‌ی برخی‌ها که خواست و اراده‌ی نظام اسلامی حاکم خوانده می‌شود، سازگار باشد. این‌ فهم از مرجعیّت و رابطه‌ی حوزه با نظام اسلامی، یک تهدید جدی برای حکومت دینی است.

البته من نمی‌دانم جناب رئیس محترم جامعه‌ی مدرسین از کدام موضوع ناراحت است: دیدار نکردن حضرت آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی با مسئولان مجمع عمومی اساتید حوزه و یا دیدار شماری از سیاسیّون با ایشان؛ ولی هر کدام که باشد، نباید به چنین نامه‌ای می‌انجامید و چنین خراشی را به وجهه‌ی حوزه، روحانیّت، مرجعیّت، و البته نظام اسلامی وارد می‌ساخت.

این ادبیات و پنجه کشیدن‌ها آبرویی برای انقلاب و نظام باقی نگذاشته است

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدجواد ورعی، نویسنده و استاد خارج فقه حوزه علمیه قم در کانال تلگرامی خود نوشت: این ادبیات و پنجه کشیدنها به روی علمای وارسته به اسم دفاع از انقلاب و نظام، موجب شرمساری است و آبرو و جاذبه‌‌ای برای انقلاب و نظام باقی نگذاشته است. او نیز در نامه‌ای به محضر استاد معظم، آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی آورده است:بسم الله الرحمن الرحیم. با سلام و تحیت؛ “مرجعیت” نهاد کهن و پرافتخار تاریخ تشیع، همواره مدافع حریم مکتب، پناهگاه مردم در برابر ستمگران و استبداد پیشگان، و دژ مستحکم سرزمین‌‌‌های اسلامی در برابر بیگانگان بوده است.

بارها از حضرتعالی که خود شاخه‌ای از این شجره طیبه‌اید، شنیده‌ام که میرزای شیرازی به رغم پیروزی در نهضت تنباکو در مصاف با استبداد و استعمار، از اینکه دشمنان به کانون قدرت در جهان تشیع پی برده، و دیگر ما را راحت نخواهند گذاشت، غمگین بود.

اینک که دشمنان اسلام برکات دیگر این کانون قدرت را در ایران با تاسیس جمهوری اسلامی، و در عراق با پیروزی شیعیان مشاهده کردند، بیش از پیش به قدرت ونفوذ مرجعیت پی بردند.

آنچه گاه و بیگاه در هتک حرمت مرجعیت رخ می‌دهد، در همین راستا قابل ارزیابی است، هر چند به ظاهر گاهی از زبان و قلم علاقمندان به نظام اسلامی، و حتی با انگیزه خیرخواهی صادر شود.

حضرتعالی که بحمدلله از نعمت هوش و فراست بهره‌مند، و نمونه مثال زدنی تقوا و وارستگی در حوزه‌‌‌های علمیه‌اید، با برخورد کریمانه خویش، افراد و جریانات متاثر از وسوسه خناسان و نفوذی‌‌‌های دشمن را از خواب غفلت بیدار خواهید کرد.

جمهوری اسلامی و رهبری نظام نه تنها با تضعیف روحانیت و مرجعیت، تقویت نمی‌شود، بلکه پایه‌‌‌های عقیدتی و ایمانی آن متزلزل می‌گردد.

پاسداشت استقلال حوزه‌‌‌های علمیه و حرمت مرجعیت، و پرهیز از هر گونه تحمیل و تحکم بر نخبگان جامعه و نهادهای علمی، تحکیم پایه‌‌‌های نظام اسلامی را در پی خواهد داشت.

در پایان طول عمر با عزت حضرتعالی و دوام حوزه‌‌‌های علمیه و نهاد مرجعیت را از خداوند سبحان خواستارم.

والسلام علیکم/ شاگرد و ارادتمندتان: سید جواد ورعی

ششم آبان ۱۳۹۷ برابر با- هیجدهم صفرالمظفر ۱۴۴۰ق

تحلیل‌های اشتباه و موضع‌گیری ناموزون، ایجاد دردسر برای روحانیت و حوزه شده است

حجت‌الاسلام والمسلمین مسیح بروجردی، استاد حوزه علمیه قم و نوه حضرت امام خمینی(ره) در نامه‌‌ای به حضرت آیت‌الله شبیری زنجانی عنوان کرد: بی‌توجهی به روابط پر برکت دوستانه میان استاد و شاگرد در حوزه‌های علمیه، باعث تحلیل‌های اشتباه و موضع‌گیری ناموزون و ایجاد دردسر برای روحانیت و حوزه شده است. متن نامه نوه بنیانگذار انقلاب اسلامی به شرح زیر است:

بسم‌الله الرحمن الرحیم

محضر استاد بزرگوار

حضرت آیت‌الله العظمی آقای شبیری زنجانی دام ظله الوارف

سلام علیکم و رحمه الله

هرگز گمان نمی‌کردم تأکیدات حضرتعالی در لزوم حراست از اخلاق اسلامی در حوزه‌های علمیه و تذکرات شما درباره افول اخلاق در میان روحانیت، به همین سرعت چنین شاهدی از غیب پیدا کند.

رعایت ادب اقتضاء می‌کند کمتر به نامه سرگشاده خطاب به معظم له بپردازم، اما ناگزیرم توجه دهم که بی‌توجهی به روابط پر برکت دوستانه بلکه گاهی علاقه عمیق پدر و فرزندی میان استاد و شاگرد در حوزه‌های علمیه، باعث تحلیل‌های اشتباه و موضع‌گیری ناموزون و ایجاد دردسر برای روحانیت و حوزه شده است.

به عنوان یکی از فرزندان شما، امیدوارم خاطر مبارک از این گونه نامه‌ها مکدّر نباشد، و این تجربه‌های تلخ را درس اخلاقی بشمارید برای طلاب جوان و انقلابی که بدانند در هنگام عصبانیت چگونه سخن بگویند که این چنین با آبروی حوزه و نهادهای با سابقه آن بازی نکنند.

ان شاء الله خداوند سایه پر فیض آن عزیز را بر سر قاطبه شیعه حفظ و آن وجود شریف را از بلیات دوران محفوظ دارد و استدعا دارم ما را در خلوات خویش از دعای خیر محروم نفرمایید.

نواصول‌گرایان و پروژه پایان مرجعیت

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدتقی سبحانی، استاد حوزه علمیه قم و عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی از زاویه‌ی دیگر به این مسئله در قالب یادداشت تحلیلی پرداخت و نوشت: نامه آیت‌الله یزدی برخلاف شگفتی که در بین حوزویان و نخبگان برانگیخت، به گمان بنده هیچ جای تعجب نداشت، و تنها چیزی که تازه بود، «سرگشاده» بودن و «زبان تهدید» در آن نامه بود:

۱- پشتر در دو یادداشت «اصول‌گرائی و روحانیت سنتی انقلابی» و «نو‌اصول‌گرائی؛ بازخوانی هویت و اهداف» به مبانی و افق‌های فراروی سیاست‌ورزیِ نواصول‌گرایان اشاره کردم و نشان دادم که این جریان با بازتولید منابعِ جدیدِ قدرت، ثروت و معرفت، راه خویش را از مرجعیت و سنت علمی و اجتماعی حوزه‌های علمیه جدا ساخته و خاستگاه خویش را از متن حوزه به حاشیه‌ها برده‌اند. نامه آیت‌الله بیش از هر چیز اعلام رسمی جدائی نواصول‌گرایان از جامعه سنتی و مرجعیتی حوزه و اردوکشی رسمی به پایگاه جدید موسوم به «حوزه انقلابی» است.

۲- علی رغم کوشش سالهای نخستین انقلاب برای نزدیک سازی حوزه سنتی با مشی و مقصود نظام، از حدود یک دهه پیش، نشانه های واگرائی میان این دو‌ پیکره، بیش از پیش خودنمائی کرده و با شتاب تحولات سیاسی و فرهنگی در کشور، انتظار می رود که این شکاف روز به روز آشکارتر شود. برآمدن این گسل، زمانی اهمیت خویش را عریان ساخت و نگرانی نواصول‌گرایان را دامن زد که برخلاف انتظار آنان، این شکاف به نسل جوان حوزه نیز منتقل گشت و نه تنها مرجعیت کهن‌سال حوزه به حاشیه نرفت، بلکه بسیاری از فقیهان جوان‌ به همان سنت‌های حوزوی تمایل نشان دادند. با این وصف، با تقویت «نظام مرجعیتی» از سوی گروه‌ها و گرایش‌های گوناگونِ درون حوزوی و به ویژه با فراگیر شدن شعار «استقلال حوزه»، بخشی از پروژه نواصول‌گرایان در باب ادغام حوزه در «نظام حکومتی» با تردید و مقاومت جدی روبرو گردید.

۳- پررنگ‌کردن دوگانه‌های «حکومت/حوزه»، «ولایت/ مرجعیت»، «علوم اسلامی/علوم انسانی» و به دنبال آن، فاصله‌گذاری عمیق سیاسی و ایدئولوژیک بین گروه‌های مختلف شیعی در درون ‌و‌ بیرون حوزه، بخش بزرگی از تلاش گفتمانی نواصولگرایان برای دستیابی به آرمان‌ها و یا ارضای حس آرمانخواهی خود در طول دو دهه گذشته بوده است. سیره عملی نواصول‌گرایان در سال‌های اخیر نشان می‌دهد که آنها حیات و بقای آینده خود را در دامن‌زدن به این تضادها و بیرون راندن طرف دوم از این دوگانه‌‌های فرضی می بینند. این تضاد‌اندیشی و حذف‌گرائی نه تنها منطق گفت‌و‌گو و همدلی را در نواصول‌گرایان به محاق برده، بلکه سبب شده است که هر گونه ندای نزدیکی و تعامل را نشانه‌ای برای نابودی اصول و آرمان‌های خود بدانند. فشار شدید این گروه برای یکدست‌سازی حوزه و به حاشیه راندن رقیبان فکری و سیاسی، پیامدهای وارونه‌ای را به دنبال داشته و اقتدار پنهان نظام مرجعیتی را فزونتر و مقاومت آنان در برابر دخالت‌های برون‌حوزوی را بیشتر کرده است.

۴- پس از شکل‌گیری نهادهای حوزوی جدیدی همچون «نشست اساتید» و نیز با گسترش نهادهای غیرحکومتی در بدنه حوزه که خود را بیشتر وابسته به نظام مرجعیتی می دانند، نگرانی نواصول‌گرایان فزونی یافته و علی رغم تلاش برای کم‌رنگ‌کردن حضور رقیب، امید به توفیق این پروژه چندان نمایان نیست. نواصول‌گرایان در سال‌های اخیر، بیشتر بر بدست‌گیری سکان نهادهای رسمی حوزوی و تاسیس موسسات خصولتی و مدارس علمیه با پشتوانه مالی نهادهای حکومتی، متمرکز بوده‌اند و این حرکت در افکار عمومی حوزویان به عنوان پروژه صف‌آرائی در برابر نظام مرجعیت سنتی و بیرون راندن اساتید مستقل از بدنه حوزه تلقی شده است.

۵- ماجرای زیرزمین فیضیه و نامه آیت‌الله یزدی نشان می دهد که صبحگاه خوش‌زبانیِ نواصول‌گرایان با نظام سنتی حوزه، اینک به عصرگاه جدائی و خداحافظی نزدیک می‌شود. آنچه در این چند ماه به صورت عریان در صحنه عمومی حوزه به نمایش درآمد، نمایشی بود که ‌پرده‌های پیشین آن، سالها در محافل خاص در حال اجراست.

این که زمان این واکنش‌های علنی، از روی یک محاسبه دقیق انتخاب شده و یا درهم‌ریختگی روانی رهبران نواصول‌گرائی، قدرت سنجش را از آنان بازگرفته است، چندان مهم نیست؛ مهم این است که آنان پروژه پایان مرجعیت در حوزه‌های علمیه را کلید زده اند. پیامدهای این اقدامات و افق‌های گشوده بر این تفکر و فرهنگ را در نوشتار دیگری تقدیم خواهم کرد.

صلاح نبود این نامه با چنین لحنی و به صورت سرگشاده نوشته شود

حجت‌الاسلام والمسلمین محسن غرویان، استاد حوزه علمیه قم نیز در این باره گفت: مراجع در اظهارنظرهای فقهی و موضع‌گیری‌هایی که داشتند، آزاد بودند و این از افتخارات حوزه‌های علمیه و مرجعیت شیعه است که حوزه‌های علمیه، محل تبادل آزاد فکری و اظهار نظر اجتهادی بوده است. مردم توقع ندارند که این‌گونه اختلاف‌نظرها بین علما به شکل آشکار و علنی مطرح شود. اگر آیت‌الله یزدی نظری داشتند باید به شکل محرمانه به حضور مرجعیت آیت‌الله زنجانی ارسال می‌کردند. ولی این نوع شیوه مطرح‌کردن نظر جای تعجب دارد. به نظر من صلاح نبود که این نامه با چنین لحنی و به صورت سرگشاده نوشته شود. سوالی هم که برای بسیاری از فضلا، اساتید، طلاب و عموم مردم مطرح می‌شود این است؛ کسانی که در حد مرجعیت نیستند چگونه می‌توانند برای یک مرجع‌تقلید که از نظر علمی و فقهی در رتبه‌‌ای بالاتر قرار دارد، این‌گونه تعیین تکلیف کنند؟ با اینکه رقابت‌های ناسالم جناحی در میان برخی از حوزویان هم وجود دارد، ولی آیت‌الله شبیری زنجانی در میان حوزویان از شخصیت‌هایی هستند که چهره ایشان بیشتر فقاهتی است و بیشتر پژوهش و تحقیق در کارنامه آیت‌الله شبیری زنجانی می‌درخشد.

از نامه حرمت شکنانه به ایشان که به اسم دفاع از نظام! صورت گرفت، عمیقاً متأثر هستیم

حجت‌الاسلام ‌هادی سروش، استاد حوزه علمیه قم نیز در مطلبی آورد: استاد عزیز و بزرگوار مان آیت‌الله شبیری زنجانی، فرشته‌‌ای است در کسوت آدمی که دارای دانش وسیع و آراسته به اخلاق است. از نامه حرمت شکنانه به ایشان که به اسم دفاع از نظام! صورت گرفت، عمیقاً متأثر هستیم. تردیدی نیست که این‌چنین دفاع کردن از نظام، نه تنها عقیم بوده و فاقد جاذبه است، بلکه؛ چیزی جزء تخریب مرجعیت که هویت شیعه در عصر غیبت است را بدنبال نخواهد داشت.

نامه آیت‌الله یزدی در راستای حفاظت از مقام مرجعیت و ارزشهای اسلامی است

حجت‌الاسلام والمسلمین احمد فرخ فال، رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین طی بیانیه‌ای آورد: دفاع از انقلاب و حمایت از جایگاه رفیع مرجعیت شیعه، در مقابل دسیسه‌های اجانب و بدخواهان انقلاب و اسلام ناب محمدی (ص) و ممانعت از نفوذ اهل فتنه در این پایگاه عظیم و اثرگذار، بر همه ی حوزویان و افراد، لازم و ضروری است و دغدغه‌های ریاست محترم شورای عالی جامعه مدرسین حضرت آیت‌الله یزدی دامت برکاته در جهت حفاظت از مقام مرجعیت و نظام ولایی و ارزش‌های والای انقلاب اسلامی است.

بنابراین توصیه می‌شود در موارد گفتمان ارکان و بزرگان حوزه علمیه، دیگران نسبت به ورود و قلم فرسائی‌های نابجا پرهیز نمایند.

اللهم اجعل عواقب امورنا خیرا.

آیت‌الله یزدی به وظیفه انقلابی خود عمل کرد

حجت‌الاسلام محمدتقی اکبرنژاد، مدیر موسسه فقاهت و تمدن‌ سازی در حمایت از نامه سرگشاده آیت‌الله یزدی نوشته است: “السلام علیک یا أبا عبدالله إنّی سِلمٌ لِمن سالمَکُم و حَربٌ لمَن حاربکم إلی یوم القیامه”

هر چه رو به جلو می‌رویم و بر پیچیده‌گی معادلات اجتماعی و سیاسی افزوده می‌شود، این ضرورت بیشتر رخ می‌نماید که؛ زمان شناسی جزء شرایط ضروری مرجعیت است و برای مرجعیت، اشراف به فقه و اصول کفایت نمی‌کند.

کسی که بیشتر خوانده و آموخته فقط استاد بهتری است که می‌تواند مَدرس مناسب تر و بزرگتر را در اختیار بگیرد اما مرجعیت شعبه ای از امامت و ولایت است و تأثیرات اجتماعی و سیاسی عمیقی در جامعه دارد. از این روست که آگاهی به جریان های سیاسی و خط حق و باطل بر او لازم است.

آری اگر عالم به فقه واصول، خط حق را از باطل نشناسد و جبهه حسین را از اردوگاه یزید تشخیص ندهد و زمان قیام را از زمان تقیه نفهمد، هر چه عالم تر، خطر او بیشتر است. مگر جز این بود که زمان شناس نبودن عالمِ عابدِ زاهد یعنی سلیمان بن صرد خزاعی؛ حجت بسیاری شد بر یاری نکردن حسین بن علی(علیهما السلام).

کسانی که از به درد آمدن قلب امام زمان(أرواحنا لتراب مقدمه الفداه) آن هم به خاطر نامه سرگشاده سرور معظم آیت‌الله یزدی(دامت تاییداته) شکوه می‌کنند، باید پاسخ دهند که آیا حضور مرجع تقلید که بنا بود حامی و پدر أیتام آل الله و خلیفه امام در عصر غیبت باشد، در منزل کسانی که علیه تنها حکومت اصیل شیعی در عصر غیبت کوتادی رنگین به راه انداختند و یزیدیان را در حمایت از خویش به طمع واداشتند، خطای بزرگی نبود که خواب را از دیده گان آن ولی غایب از نظر برباید و قلب مبارکش را به درد آورد؟!

ین حرکت بسیار زشت و زننده از هر کسی مصداق خطای عظیم بود و از کسی که لباس مرجعیت به تن دارد، عظیم تر!

سرور معظم آیت‌الله یزدی(حفظه الله) در کمال ادب و متانت و خودداری و خود خوری این نامه را نوشته‌اند وگرنه باید طور دیگری نوشته می‌شد تا عمق این خطای بزرگ و جفای نابخشودنی بر همگان معلوم گردد.

البته ایشان هم خطای بزرگی را مرتکب شده‌اند! زیرا اگر این نامه سرگشاده را ۱۰ سال پیش می‌نوشتند امروز شاهد همچو فجایعی نبودیم یعنی همان وقت که مرجع مورد نظر بدون ملاحظه، تا آخرین لحظه از صدمات جبران ناپذیر “منتظری”بر پیکر نظام اسلامی و وحدت امت حمایت کرد.

اکنون از طرف تمام اساتید و طلاب انقلابی خدمت ریاست محترم جامعه مدرسین با صدای بلند عرض می‌کنم که شما اکنون به وظیفه انقلابیتان عمل کرده‌اید پس محکم باشید و بدانید که نه تنها خدا و ولیّ او با شماست که فرزندان حوزویتان هم پشت شما هستند و در ضمن حمایت از شأن مرجعیت، دفاع از شما را وظیفه خود می‌دانند. آقای یزدی؛ فتوکّل علی الله إنّک علی الحقّ المبین.

عدم تکرار این مسأله یک راه دارد؛ مراجع، علما و بزرگان در این باره حرف بزنند و جواب بدهند

آیت‌الله هاشم ‌هاشم‌زاده هریسی، عضو مجلس خبرگان رهبری در سخنانی گفت: مراجع بر اساس تشخیص عمل می‌کنند و در تشخیص مستقل هستند و نمی‌شود مرجعیت را محدود کرد. دوم اینکه نهاد مرجعیت همیشه قوی بوده و باید قدرتش حفظ شود چون مرجعیت پشتیبان عظیمی برای رهبری و ولایت است.

یک روزی اگر مرجعیت چیزی می‌گفت بازارها بسته می‌شد و مردم به پا می‌خاستند تا منتهی به این انقلاب شد. اگر خود ما حرمت مرجعیت را حفظ نکنیم دیگران هم جسور می‌شوند. خود ما حوزه‌ها و روحانیت باید احترام مرجعیت را حفظ کنیم. مخصوصا در شرایط امروز باید از اختلافات بکاهیم و با تمام اقشار و گروه‌های داخل نظام همگرایی ایجاد کنیم و نسبت به جریحه دار کردن عواطف مردم خیلی خودمان را کنترل کنیم.

‌آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی بسیار با تقوا است و همه به تقوایش ایمان دارند. ایشان در صحبت و رفتارش بسیار حساسیت دارد که اسلام کاملا حفظ شود. آقای شبیری استاد درایت است و ما پیش از انقلاب نزد ایشان درایت می‌خواندیم. ایشان یک مرد آخرت است که به دنیا توجهی ندارد.

باید شرایط را در نظر بگیریم، الآن شرایط ما شرایط اختلاف و تاختن به همدیگر و منفک کردن مردم نیست. هرکسی طرفدارانی دارد که آنها ناراحت می‌شوند و عواطفشان جریحه دار می‌شود. ما از کجا می‌دانیم مقلدین یک مرجع چه نظری دارند که از طرف آنها صحبت کنیم؟! باید با همدیگر تعامل کنیم تا بتوانیم از این مخمصه عبور کنیم.

مردم ما الآن خیلی مشکل دارند و ما مشکلاتشان را لمس نمی‌کنیم؛ خیال می‌کنیم می‌دانیم ولی نمی‌دانیم. چون آنها دارند می‌سوزند و ما نمی‌سوزیم. یکی از مشکلات این است که ما مسئولین از نظر زندگی همسطح با مردم نیستیم. مردم کره شمالی از نظر صنعت و علم عقب افتاده هستند و واقعا دارند از گرسنگی می‌میرند اما مسئولانشان با مردم یکسان هستند؛ این مردم را آرام می‌کند. الآن وظیفه شرعی ما این است که دنبال حل مشکلات مردم و کشور باشیم و عمل یا سخنی به این مسأله کمک کند ثواب دارد و هر عمل یا سخنی که مشکلات مردم را زیاد یا مغفول کند حرام است.

الآن تنها وظیفه ما این است که مردم را از این وضع اقتصادی و معیشتی نجات دهیم. صداهایی که از مردم در می‌آید برای این است که ما بیدار شویم و به پشت سرمان نگاه کنیم و ببینیم که چطور آمده ایم و به کجا می‌رویم. متأسفانه این صداها هیچ اثری در ما نداشته و هیچ اثری دیده نمی‌شود. اگر ما این صداها را بشنویم و متنبه شویم و هشیار باشیم از این کارها نمی‌کنیم.

عدم تکرار این مسأله یک راه دارد. مراجع، علما و بزرگان در اینگونه مسائل حرف بزنند و جواب بدهند تا این افراد متوجه شوند که‌هاضمه مرجعیت، علما و روحانیت چنین چیزی را نمی‌پذیرد و هضم نمی‌کند و پس می‌زند و به خودشان بر می‌گرداند. اما اگر سکوت اختیار کنیم این موضوع بیشتر می‌شود.

آیت‌الله زنجانی همواره رفتاری یکسان با تمامی اقشار جامعه داشته‌اند/ آقای یزدی فاین تذهبون؟

حجت‌الاسلام والمسلمین حسین موسوی تبریزی، رئیس مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم در یادداشتی که برروی پایگاه اطلاع رسانی مجمع قرار گرفت، آورده است: نامه‌ای از آیت‌الله محمد یزدی خطاب به آیت‌الله شبیری‌زنجانی در خبرگزاری‌ها منتشر شد که در آن درباره معاشرت این مرجع تقلید شیعه با افراد مختلف دستوراتی داده شده بود. نگارش این نامه از سوی آیت‌الله محمد یزدی باعث تعجب است تا جایی که من باور نمی‌کنم این نامه نوشته ایشان باشد که اگر باشد اصلا کار درستی نبوده و نشان از بی‌توجهی این افراد به جایگاه مرجعیت شیعه است.

آیت‌الله شبیری ‌زنجانی از جمله مراجع تقلیدی است که از مشکلات روز کشور آگاه بوده و همواره در مسیر اعتدالی و فارغ از نگاه سیاسی و جریانی حرکت کرده است. آیت‌الله شبیری زنجانی در طول سال‌های زندگی خود با افراد مختلف برخوردی معتدل داشته‌اند. ایشان هیچگاه موافق یا مخالف صد درصدی هیچ‌یک از افراد یا جریان‌های سیاسی کشور نبوده‌اند؛ با توجه به این واقعیت اینکه فردی با لحنی دستوری به یک مرجع تقلید بگوید با چه افرادی نشست و برخاست کند، ممکن است تبدیل به یک بدعت خطرناک شود. بدعتی که در آن هرکسی به خود اجازه دهد با هرلحنی که تمایل دارد با مراجع عظام تقلید گقت‌وگو یا مکاتبه کند.

آیت‌الله زنجانی فردی اخلاقی و اجتماعی است. اگر نگاهی به سیره زندگی ائمه اطهار(ع) و پیامبر اکرم(ص)داشته باشیم، شاهد خواهیم بود این بزرگواران با اقشار مختلف جامعه فارغ از هرنوع نگاهی دیدار و معاشرت داشته و اخلاقیات را مراعات می‌کردند بنابراین از یک مرجع عالیقدر تقلید همین رفتار مطلوب است که مسائل گروهی، صنفی و سیاسی خاصی را مد نظر قرار ندهد بلکه براساس رأفت اسلامی به تمامی افراد نگاهی واحد و یکسان داشته باشد.

آیت‌الله زنجانی هم در زمان حیات امام خمینی(ره) و هم پس از رحلت ایشان همواره رفتاری متعادل و یکسان با تمامی اقشار جامعه داشته‌اند تا جایی که مقام معظم رهبری نیز با این خلقیات آیت‌الله شبیری زنجانی آشنایی دارند.

آقای یزدی از اوایل انقلاب روحیات تندی داشته‌اند اما با این وجود باز هم بسیار بعید است که نامه منتشر شده از سوی ایشان باشد. اگر این نامه واقعا از سوی ایشان باشد باید از ایشان پرسید آقای یزدی فاین تذهبون؟ به کجا می‌خواهید بروید؟ نواختن کلنگ به ساختمان مرجعیت تا پیش از این به‌صورت زیرزمینی صورت می‌گرفت اما با انتشار این نامه به نظر می‌رسد کلنگ‌زنی به مرجعیت شیعه وارد فاز تازه و علنی شده است. اگر این نامه از سوی آقای یزدی باشد، بر ایشان است که هرچه سریع‌تر بر جبران اشتباه خود برآمده و از مرجعیت شیعه عذرخواهی کند. چنین اظهارنظرهایی که در آن خط مرز برای مرجعیت تعیین می‌شود، هتک حرمت به مرجعیت شیعه بوده و بدعت‌گذاری است بنابراین این اشتباه باید از سوی آقای یزدی جبران شود.

مراجع عظام تقلید در برابر این نامه موضع گیری کرده و اجازه ندهند درباره مرجعیت اینگونه صحبت شود

 حجت‌الاسلام والمسلمین سید ابوالفضل موسویان، مدیر گروه الهیات و معارف اسلامی دانشگاه مفید اظهار کرده است: اینکه سطح مراجع را اینگونه تنزل دهیم که از افراد دیگری برای دیدارها و مراجعات خود اجازه بگیرند، بسیار ناپسند است. مگر می‌شود مرجعیت را از اندیشه‌ها و افکار مختلفی که در جامعه وجود دارد و جزو مقلّدین و شاگردان مراجع می‌باشند و از نظر تدیّن بحثی در آنها نیست، برحذر بداریم و بگوئیم که حتما باید دارای ایده و سلیقه ای باشند که با مراجع بتوانند ارتباط و تماس داشته باشند؟

اساسا اینگونه خط کشی برای مراجع به معنای پائین آوردن سطح مرجعیت است و این کار هم از نظر اخلاقی و هم از نظر استقلال مرجعیت نادرست است. مراجع عظام تقلید اینقدر متوجه هستند که با چه کسی دیدار کنند و با چه کسی دیدار نداشته باشند، اینگونه نیست که دیگران به یک مرجع تقلید دیکته کنند که با چه کسی ملاقات داشته باشد و با چه کسی ملاقات نداشته باشد.

مراجع عظام تقلید باید در برابر این نامه موضع گیری کرده و اجازه ندهند درباره مرجعیت اینگونه صحبت شود و افرادی به خود اجازه دهند که در مورد مراجع تقلید اینگونه سخن بگویند.

این نوع نامه‌نگاری‌ها و ترویج آن به از بین بردن نظام اخلاقی حوزه منجر می‌شود

حجت‌الاسلام والمسلمین کاظم قاضی‌‌زاده، استاد حوزه علمیه قم و رئیس موسسه فهیم در این باره اظهارداشت: نامه‌ای که آقای شیخ محمد یزدی نسبت به حضرت آیت‌الله ‌العظمی شبیری زنجانی نوشتند، نامه‌ای است که شبیه آن در دوران‌های قبل در میان علمای شیعه دیده نشده است. این نامه هم آمرانه و هم حرمت‌شکنانه است و می‌تواند به عنوان بدعتی در تعاملات و روابط بعضی افراد دارای مسوولیت‌های اجرایی در بخشی از حوزه‌ی علمیه‌ی قم نسبت به یکی از مراجع مسلم تقلید محسوب شود. از این جهت جای تأسف دارد؛ این نامه نمی‌تواند به عنوان یک امر قابل قبول در نظر اساتید و فضلای حوزه‌ی علمیه‌ی قم به شمار رود.

در نظام سنتی حوزه‌ تشیع، بالاترین مقام علمی و بالاترین مقام فتوایی از آن مراجع تقلید است، طبعاً کسانی که در مراتب پایین‌تر هستند، باید نسبت به مراجع عظام تقلید حفظ حرمت کنند و از رهنمودهای ایشان استفاده کنند. اگر قرار باشد که کسانی خود را در مقام مرشد و هدایتگر مراجع تقلید بدانند در حالی که شأن آن‌ها بسیار پایین‌تر از شأن مرجعیت است، نظام معمول حوزوی که سالیان سال وجود داشته و براساس آن حرمت‌های مراتب مختلف حوزوی حفظ می‌شده است، از هم می‌پاشد و مشخص نیست که این مساله چه نتیجه‌ای در بر خواهد داشت.

این نوع نامه‌نگاری‌ها و ترویج آن به از بین بردن نظام اخلاقی حوزه منجر می‌شود، کسانی که باید خود از بزرگان حوزه رهنمود بگیرند و رفتار، گفتار و منش خود را با مراجع معظم تقلید هماهنگ کنند، به شیوه‌ای دیگر جایگاه قیمومت را برای خود قایل می‌شوند. امیدوار هستیم این آخرین مورد از مواردی باشد که برای مراجع معظم تقلید از سوی کسانی که در سطوح پایین‌تر هستند، تعیین تکلیف شده است.

آیت‌الله یزدی رییس جامعه‌ی مدرسین هستند و جامعه‌ مدرسین یکی از نهادهای شناخته شده در حوزه‌ی علمیه‌ی قم به شمار می‌رود، با توجه به انکاری که از سوی غالب فضلا و مدرسین حوزه‌ی علمیه‌ی قم از این نامه صورت گرفته است، به جاست که اولاً اگر این نامه از ایشان صادر شده به سرعت جبران شود؛ ثانیاً خوب است که جامعه‌ی مدرسین، موضع صریح خود را در این باره اعلام کنند و از رییس خود درخواست کنند ضمن رعایت حد خود در تعاملات حوزوی، آبروی اعضای جامعه‌ی مدرسین را هم در موضع‌گیری‌ها رعایت کنند.

نکته‌ی آخر این که خیل عظیم مدرسان و فضلای حوزه‌ی علمیه‌ی قم در مواجهه با این مساله به خطر دولتی کردن حوزه، بیش از پیش توجه می‌کنند و به این نکته فکر می‌کنند که نهادهای حوزوی که روسای آن‌ها نسبت به مرجعیت عالی تشیع احساس قیمومت دارند، نمی‌توانند نماینده‌ی فراگیر اساتید و فضلای حوزه‌ی علمیه‌ی قم باشند. طبعاً همانطور که می‌بینید فضلای حوزه و اساتید بسیاری که جدا از حدود سی-چهل نفر اعضای جامعه‌ی مدرسین هستند و حتی تعدادی از خود اعضای جامعه‌ی مدرسین، دیدگاه‌های واقعی خود را در مسایل حوزوی و دینی از طرق دیگر به سمع و نظر ملت ایران خواهند رساند.

نباید تفسیر شخصی ما معیار عملکرد ‌آیت‌الله شبیری زنجانی باشد

حجت‌الاسلام والمسلمین شیخ محمد قائینی استادخارج فقه و اصول حوزه علمیه قم در تحلیل نامه ‌آیت‌الله یزدی به ‌آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی اظهار کرده است: ‌آیت‌الله یزدی در این نامه از حضرت ‌آیت‌الله شبیری زنجانی خواسته‌اند احترام رهبری و مرجعیت را حفظ کنند؛ اما معنای دیدار با برخی از افراد، بی احترامی به نظام و رهبری نیست. همه قبول دارند که احترام‌ها باید حفظ شود. ‌آیت‌الله شبیری نه تنها احترام رهبری را بلکه احترام کمترین شخص را رعایت می‌کنند منتها نباید تفسیر شخصی ما معیار عملکرد ‌آیت‌الله شبیری باشد بلکه محدود کردن نظام به طیف سیاسی خاص، کوته نظری و محدود فکر کردن است.

فارغ از وضعیت علمی نویسنده نامه حتی یک فقیه مسلم هم حق اعتراض به فقیه دیگر را برای زیر سوال بردن عملکرد او ندارد. اگر کسی کمترین انسی را با فقه داشته باشد می‌داند که احترام یک فقیه نباید در ذیل احترام فقیه دیگر تعریف شود. امام صادق علیه السلام در مقبوله عمربن حنظله احترام یک فقیه را در ذیل احترام فقیه دیگر تعریف نکرده‌اند. هیچ فقیهی حق قضاوت آمرانه بر فقیه دیگر را ندارد.

متاسفانه در این نامه برخوردهای نامناسبی شده است، فقاهت ‌آیت‌الله شبیری زنجانی در نظر اهل فضل به صورت قطع پذیرفته شده لذا اعتراض به چنین شخصیتی از طرف عده‌ای که حداقل می‌توان گفت از نظر اهل فضل جایگاه فقهی مشخص قطعی ندارند، شایسته نیست البته هرکسی حق دارد به غیر معصوم، نظر خودش را اعلام کند. معصوم محدود به همان مواردی است که شیعه می‌داند، اظهار نظر از قدیم رویه بوده است اما اظهار نظر با هتک حرمت متفاوت است؛ هتک حرمت مراجع پذیرفتنی نیست.

از خداوند متعال و حضرات معصومین علیهم السلام که بگذریم، نظر فقیه ذیل نظر هیچ فقیه دیگری تعریف نمی‌شود، تضعیف جایگاه مراجع مقبول، تضعیف کل خواهد بود. با این رفتارها، تایید شخص خاصی شکل نمی‌گیرد. حاصل این رفتارها، بازتابی است که امروز ما در رفتار برخی از جوانان‌مان مشاهده می‌کنیم.

اینگونه اظهار نظرها، نظر جوانان را نسبت به نظام که هیچ، بلکه نسبت به کل مباحث اعتقادی تضعیف می‌کند. کسانی که ساحت مرجعیت را خطاب قرار می‌دهند یا واقعاً از جامعه و اتفاقاتی که در آن درحال رخ دادن است بی‌خبرند یا خدای ناکرده در برخی از موارد ممکن است تعمدی در کار باشد و در راستای اهداف کلی سیاست‌های موسسات جاسوسی بین المللی گام‌هایی برداشته شود؛ چون این مراکز از ناحیه فقه و فقاهت ضربه خورده‌اند و در صدد جبران این ضربه هستند؛ پس یا جهل است یا تعمد که هر دو عواقب سنگینی دارد.

در تاریخ گفتار آمرانه برای مرجعیت که هیچ، گفتار آمرانه نسبت به معصومین علیهم السلام هم داشته‌ایم. برخی از شیعیانی که دینداری آنها مفروض بود امام حسن علیه السلام را با عنوان «مذل المومنین» مورد خطاب قرار دادند لذا وقتی در برابر معصوم چنین رفتاری واقع شده، انجام آن نسبت به مراجع سهل‌تر است. ما باید حواسمان جمع باشد، ممکن است ما با نیت خیر خطابی را نسبت به فقیهی داشته باشیم اما با همین نیت خیر هم عواقب سوء متصور است.

آقای شبیری جزء محدود و معدود اشخاصی است که شایستگی مرجعیت را دارد. از نظر اهل فضل و رهبری نظام و عموم مراجع یک چهره متقی و فقیه است. تقوای ایشان زبانزد است و رهبری پشت سر ایشان بدون هیچ دغدغه‌ای نماز می‌خوانند.

نه ملاقات آن بزرگوار را پسندیدم و نه نامه سرگشاده آیت‌الله یزدی را/ دلسوزان نظام و مرجعیت این پرونده را ببندند

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمد غروی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و عضو شورای عالی حوزه طی سخنانی بیان کرد: بنده در این شرایط نه ملاقات آن بزرگوار را پسندیدم و نه نامه سرگشاده آیت‌الله یزدی را. چرا که در کل احساس می‌کنم این نامه و آن ملاقات به صلاح مرجعیت نبود. این نامه به صلاح خود آقای یزدی و حتی مقاصدی که مورد نظر ایشان است هم نبود. آن هم در شرایط امروز که متأسفانه فضای مجازی به مسائل ورود می‌کند و می‌تواند به جایگاه مرجعیت، روحانیت شیعه و چهره‌های انقلابی آسیب وارد کند و برخی سدهایی که نباید را بشکند.

در این باره لازم است چند نکته ذکر کنم؛ اول اینکه آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی از فقها و مراجع تراز اول به حساب می‌آیند. حتی برخی مفاخر حوزه ایشان را اعلم می‌دانند یا با شبهه اعلم نسبت به ایشان نظر دارند. همچنین تقوا و دیانت ایشان زبان زد خاص و عام است. از آن طرف آیت‌الله یزدی هم از اساتید خارج حوزه هستند که سوابق علمی و انقلابی ایشان از قبل انقلاب و بعد از انقلاب بر کسی مخفی نیست. ایشان همواره در مسیر نهضت انقلاب بوده و واقعاً خطر کرده‌اند و از حبس و حصر ابایی نداشتند. بعد از انقلاب هم خالصانه در قوه قضائیه، شورای نگهبان و مجلس خبرگان رهبری و یا سمت‌های دیگر در حوزه علمیه در خدمت نظام بودند. درنتیجه در دلسوزی ایشان نسبت به نظام و انقلاب جای تردید نیست. ایشان فردی نیست که خواسته‌های نفسانی خودش را مطمح نظر قرار دهد. امروز هم که در سن کهولت قرار دارند، بالاخره مثل یک افسر پای کار تا جایی که توان بدنی اجازه دهد در خدمت انقلاب هستند.

نکته دیگر این که آیت‌الله العظمی شبیری مشی خاصی دارند. ما در این پنجاه سال که در حوزه قم هستیم، این مشی را از ایشان سراغ داشته‌ایم که معمولاً ارتباطات خود را بر اساس اصول خاصی که تشخیص می‌دهند، مدیریت می‌کنند و فردی را که مسلمان، مومن و صاحب فکر می‌دانند، بر این اساس روابط‌‌‌‌شان را با او تنظیم می‌کنند. درنتیجه هرکسی را در جایگاه خودش مورد احترام دارند. البته ایشان نسبت به نظام و انقلاب حساسیت خاصی دارند و کمک به نظام را لازم می‌دانند. در زمان امام(ره) ایشان فرصتی که پیدا می‌کردند، خدمت امام(ره) می‌رفتند و هم ایشان احترام خاصی به امام(ره) داشتند و هم امام(ره) نسبت به ایشان. البته هرکدام جایگاه خاص خود را داشتند. در عین حال ایشان بعد از دیدار با امام(ره) به مشهد به دیدن برخی از بزرگانی که در انقلاب بوده‌اند ولی در ارتباط با انقلاب و امام(ره) زاویه پیدا کردند،‌ می‌رفتند. در قم هم همین‌طور بود. با بزرگانی از مراجع ملاقات داشتند. این نوع رفت‌وآمد ایشان در زمان رهبری هم این‌طور ادامه داشت. هم دیدن رهبری معظم انقلاب می‌رفتند و هم رهبری با ایشان دیدار می‌کردند و در عین حال ملاقاتی هم با افراد مختلفی که برخی مربوط به این جناح یا آن جناح بودند داشتند. همه آیت‌الله شبیری و نوع رفت‌وآمدشان را می‌شناسند.

باید توجه کنیم که مراجع نقش پدری را دارند و در خانه‌شان برای همه باز است و این مهم است که حضرات تحت تأثیر یک جریان خاصی نباشند.

آقای یزدی فرد دلسوزی برای نظام، انقلاب و روحانیت است و این دغدغه ایشان است که خدای ناکرده مرجعیت پل و ابزاری برای برخی جناح‌ها قرار نگیرد. اگر مطلبی می‌گوید برحسب وظیفه شرعی و احساس خطری است که دارند.او تأکید کرد:‌ به نظر من اگر آقای یزدی این نامه را شخصی می‌نوشتند و ارسال می‌کردند یا برخی از دوستان را می‌فرستادند تا مطالب را بیان کنند،‌ مناسب‌تر بود. اینکه ایشان می‌گوید دوبار نامه نوشته‌اند و جواب قانع کننده نبوده است، باید گفت مگر ملاک ارزیابی حقیقت قانع شدن طرف مقابل است؟ ممکن است از فرمایش شما من قانع نشوم و یا من اظهار نظری کنم و شما قانع نشوید، ولی این که ملاک نیست. قانع شدن شخصی مگر می‌تواند ملاک برای کسب حقیقت باشد. درنتیجه حق این بود که اگر تشخیص می‌دادند در این باره نظری بدهند، باید نامه شخصی می‌نوشتند یا فرد و افرادی را می‌فرستادند.غروی گفت: این نوع ادبیات و خطاب قرار دادن مرجعی در این تراز، قابل‌قبول نیست. اگر نامه شخصی بود، مشکلی نبود ولی اگر از جانب یک استاد حوزه به مرجع تقلیدی که جایگاه خاصی دارد نامه می‌نویسیم، باید ادبیات متناسب با شأن آن مرجع را مدنظر قرار دهیم.

از سوی دیگر حقیقت این است، کاری که آقای یزدی در این شرایط کردند، خطای استراتژیک بود. برای اینکه بالاخره یک عکسی در شبکه‌ها آمد، ولی نامه ایشان زمینه‌ای برای اظهارنظرهای مختلف در این باره شد. بالاخره ایشان ناخواسته اهداف رقیبش را تقویت کرد. یعنی حتی بر اساس مبانی فکری خودشان که درواقع دلواپسی دارند که درست هم هست، این کاری که ایشان کردند عملاً از نظر سیاسی خطای استراتژیک بود. به‌شرط اینکه ایشان بپذیرد، ولی قانع شدن ایشان ملاک حقیقت نیست.

خواهشم این است کسانی که واقعاً دلسوز انقلاب، نظام، مرجعیت و روحانیت هستند، این پرونده را ببندند چون به نفع هیچ‌کسی نیست. واقعاً بعید می‌دانم در آینده مرجعی به این عمق آیت‌الله شبیری زنجانی داشته باشیم. همین‌طور شخصیت آیت‌الله یزدی در فعالیت‌های انقلابی بر کسی با آن سوابق پوشیده نیست و بنابراین بهتر است پرونده را ببندند و مسئله را ادامه ندهند.

حریم مرجعیت را اگر ما حفظ نکنیم، این راه را برای دیگرانی که اعتقادی به اسلام و تشیع ندارند، باز کرده‌ایم و این سد را شکسته‌ایم. این مسئله درباره رهبری هم هست و باید شأن رهبری حفظ شود.او درباره اینکه آیا اعضای جامعه مدرسین از نگارش این نامه اطلاع داشته‌اند یا نه، توضیح داد: نامه ایشان شخصی بود. ممکن است با برخی از اعضا مشورت کرده باشند که من خبر ندارم.

اگر در کل تاریخ فقه شیعی ده تن را بتوان نام برد، حتما یکی از آنان آیت‌الله شبیری زنجانی است

دکتر حسن انصاری، عضو هیئت علمی مؤسسه مطالعات عالی پرینستون در کانال الگرامی خود نوشت: از سال‌هایی که مقیم خارج شدم اگر اشتباه نکنم از حدود سال ۸۲ یا ۸۳ شمسی در پاریس و بعد برلین و در آمریکا مگر آنکه در سفر باشم معمولا روزانه و یا یک روز در میان درس‌های فقه و این اواخر اصول فقیه محقق نادره دوران آیه الله شبیری زنجانی را می‌شنوم و دنبال می‌کنم. درس‌ها علاوه بر فوائد بی شمار فقهی و اصولی پر است از نکته‌های مهم رجالی و کلامی و تاریخی. دقت نظرها و نکته بینی‌ها از ویژگی‌های درس‌های فقیه محقق است. از ویژگی‌های استاد، دقت در اشکالات دیگران و دقت و مناقشه در وجوه مختلف در بیان و دفع اشکالات و تشخیص درست از نادرست و نقد و تمحیص کلمات ناقدان و یا معترضان به کلمات قوم است.

چه در مباحث فقهی و چه در اصول. من با تاریخ فقه شیعی نا آشنا نیستم. کتاب فقهی و اصولی هم کم ندیده ام. اما بی تردید باید عرض کنم در صد سال اخیر به تعداد انگشتان یک دست هم شاید نتوان کسی را هم وزن این نادره دوران برشمرد. اگر هم در کل تاریخ فقه شیعی ده تن را بتوان از جهت تحصیل و دقت نظر و سرعت انتقال و جودت ذهن و عمق در فکر و ذهن صاف و فهم عرفی و آشنایی با مبانی فقهی و رجالی و کلمات قدما و دقت در نقل کلمات و روایات بتوان نام برد حتما یکی از آنان فقیه محقق و دقیق النظر آیه الله شبیری زنجانی است.

مرجعیت بر اساس تشخیص‌ خود نه بر اساس دستور حکومتی تصمیم می‌گیرد و فکر می‌کند

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی ایازی، قرآن پژوه و استاد حوزه علمیه قم همچنین درباره نامه اخیر آیت‌الله یزدی گفت: متن نامه در واقع نوعی تهدید کردن است و شأن حوزه، شأن تهدید کردن نیست. مسلماً آیت‌الله شبیری آنگونه که آیت‌الله یزدی فکر می‌کند، فکر نمی‌کند و از وی نیز دستور نمی‌گیرد که برای خوشامد او کاری انجام دهد.

متاسفانه آقای یزدی فکر می‌کند که آیت‌الله شبیری نیز باید همان تصوری را از شخصیت‌هایی چون آقایان خاتمی و نوری داشته باشد که خودش دارد. در صورتی که ایشان مرجعی صاحب نظر و فکر هستند و این گونه نیستند که هرچه آقای یزدی دیکته کند، همان را اجرا کنند. ایشان اصلاً به خوشامدهای آقای یزدی و امثال ایشان فکر نمی‌کنند. مرجعیت بر اساس صلاحدیدها و تشخیص‌های خودش نه بر اساس دستور حکومتی تصمیم می‌گیرد و فکر می‌کند.

بحث اینکه انسان بخواهد کسی را ملاقات کند یا نکند نیز تابع آن مسائل بوده و اینکه وقت دارد یا ندارد نیز تابع دیدگاه‌هایی است که دارد. بنابراین ممکن است آیت‌الله شبیری زنجانی نخواهد آقای یزدی را ملاقات کند، از این رو به وی وقت نمی‌دهد. اما شاید در مقابل بخواهد با شخصیت‌هایی که جزو شاگردان قدیمی‌شان بوده و آنها را دارای اندیشه و فکری مستقل می‌داند، ملاقات کند.

اگر مرجعیت بخواهد به این نگاه کند که آیا آقای یزدی خوشش می‌آید ملاقات و اگر خوشش نیامد ملاقات نکند، دیگر مرجعیت نمی‌شود، بلکه کسی می‌شود که تابع یک حکومت قرار گرفته و دیگر نمی‌توان نام مرجع مستقل را روی آن گذاشت. بنابراین آیت‌الله شبیری زنجانی یکی از مراجع بزرگی هستند که ایشان را به استقلال و شخصیت فرزانه‌ای می‌شناسند که تحت تأثیر غوغاسالاری و رفتارهای ناشایست قرار نمی‌گیرد و طبیعی است که دیدارهایی داشته باشد که افراد وابسته ندارند.

مطالب این نامه بیشتر جنبه تهدیدی دارد، ولی آیت‌الله شبیری زنجانی که سال‌های طولانی در حوزه بوده و شاگردان بسیاری تربیت کرده و علاقه‌مندان بسیاری نیز در حوزه دارد، خیلی به این تهدیدها پایبند نیست و ترسی هم از آن ندارد. این نامه آقای یزدی را در جایگاه خودش کوچکتر کرد و نشان داد که ایشان تنها به دنبال راضی نگه‌داشتن برخی جناح‌های قدرت از خود است.

دفتر و حضرت ‌آیت‌الله شبیری زنجانی فعلاً سکوت پیش گرفته‌اند

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا باباخانی، از اعضای دفتر حضرت ‌آیت‌الله شبیری زنجانی درباره نظر ایشان درخصوص این نامه به شفقنا گفت: دفتر یا حضرت ‌آیت‌الله شبیری زنجانی نظری در خصوص این نامه ندارند و طلاب و شاگردان ایشان، پاسخ می‌دهند. هم دفتر و هم حضرت ‌آیت‌الله شبیری موضع خاصی نداشته و فعلا سکوت را پیش گرفته‌اند.

مژدگانی که گربه تائب شد زاهد و عابد و مسلمانا/ مراقب باشیم در زمین منافقان بازی نکنیم!

حجت‌الاسلام والمسلمین محمد حاج ابوالقاسم، نماینده خبرگان رهبری و رئیس پژوهشگاه فقه نظام در بیانیه‌ای نسبت به سوء استفاده برخی جریانات از سنت حوزوی تذکر بزرگان به یکدیگر واکنش نشان داد و گفت: در تابستان گذشته توفیق زیارت حضرت ‌آیت‌الله  العظمی شبیری زنجانی را در مشهد پیدا کردم که آراسته به لباس علم و اخلاق و نمونه برجسته‌ای از عالمان ربانی است که حجت بر دوست و دشمن به شمار می‌روند و مایه فخر و مباهات حوزه‌ها هستند.

حضرت آیت‌الله یزدی نیز از علمای مجاهد و انقلابی بشمار می‌روند که عمر خود را خالصانه صرف خدمت به اسلام و انقلاب کرده اند و آنچه در نامه سرگشاده خود مطرح کردند نیز با نیتی خالصانه و بدنبال حفظ جایگاه مرجعیت و حراست آن از دستبرد فتنه گران و سوء استفاده منافقان بوده است.

صرف نظر از لحن نامه و اینکه آیا بهتر بود بصورت خصوصی فرستاده شود و یا بصورت سرگشاده، آنچه مهم است این است که تذکر بزرگی به بزرگ دیگر از سنت‌های ارزشمند حوزوی بوده و هست و نباید مورد سوء استفاده دشمنان حوزه و روحانیت و نیز طرفداران جریانات خاص قرار بگیرد.

نکته جالب توجه آن است که کسانی که هیچ اعتقادی به حوزه و‌مرجعیت و روحانیت نداشته و ندارند؛ در این ماجرا دلسوز مرجعیت و جایگاه آن شده‌اند. کسانی که خود با ارائه گزارشات دروغین درباره بودجه حوزه‌ها به تخریب حوزه و ‌مراجع پرداختند، اکنون دلسوز مرجعیت گردیده‌اند.

نیز کسانی که در قبال توهین به خدا و پیامبر(ص) و امام زمان(عج) از سوی همفکرانشان نه تنها هیچ عکس العملی نشان ندادند؛ بلکه در برخی موارد خود از توهین کنندگان بودند برای مقام مرجعیت یقه چاک می‌کنند.

مژدگانی که گربه تائب شد زاهد و عابد و مسلمانا؛ از آنان تعجبی نیست. تعجب از کسانی است که با ابزار توهین به بزرگان بدنبال دفاع از حرمت دیگر بزرگان هستند. غافل از اینکه این روشها، همانند قضایای خودشکن است که نتیجه‌ای جز رسوایی استدلال کننده به آن را همراه ندارد.

به نظر می‌رسد وظیفه ما طلاب، حمایت از همه بزرگان حوزه و جلوگیری از تخریب آنان توسط دیگران است. چه آن دیگران حوزوی باشند و چه غیر حوزوی.

یادمان نرود در شرایطی که کوس رسوایی جریان غربگرا به صدا در آمده است و مشکلات عدیده اقتصادی که نتیجه اعتماد بر دشمنان است، تبدیل به سند رسوایی این جریان گردیده است؛ پرداختن به چنین مباحثی، که فرصت تنفس مجدد به آنان را می‌دهد به شدت مورد علاقه این جریان است. مراقب باشیم که در زمین منافقان بازی نکنیم

عذر تقصیر به پیشگاه مرجعیت!

آیت‌الله سیدمصطفی محقق داماد، حقوقدان، اسلام‌پژوه و استاد فلسفه و سیاست و نوهٔ دختری حاج شیخ عبدالکریم حایری یزدی (بنیان‌گذار حوزهٔ علمیهٔ قم) در یادداشتی با عنوان «عذر تقصیر به پیشگاه مرجعیت» درباره حضرت آیت‌الله سید موسی شبیری زنجانی نوشت:

۱- به‏ تصدیق عموم ارباب معرفت، خبرگان واقعی (و نه رسمی)، دین شناسان و صاحب‌نظران در میدان فقاهت شیعی، حضرت آیت‌الله العظمی حاج آقا موسی شبیری زنجانی دامت برکاته یکی از شایستگان مرجعیت تقلید در زمان حاضر می‌باشند.‏

۲- شاید اکثر خوانندگان این سطور، نام معظّم‌له را شنیده‌اند ولی برخی توفیق زیارت از نزدیک ایشان را نیافته باشند.‌ای کاش چنین توفیقی برای همگان دست می‌داد تا نمونه‌ای از عالمان عامل زمان و جامع در دانش اسلامی را از نزدیک می‌دیدند. به قول آن شاعر عرب:‏ لو جئته لرایت الناس فی رجل / والدهر فی ساعه و الارض فی دار

وی مردی نه فقیه، بلکه تندیس فقاهت که مبانی و قواعد فقاهت را از اساتید نامدار این دانش دریافته و با نبوغ و هوش و ذکاوت خدادادی، همگی را در دست دارد. در رشته‌های دیگر دانش اسلامی از قبیل: علم اصول، تاریخ اسلام و تاریخ تمدن اسلامی، تفسیر قرآن، رجال و حدیث درایه ادبیات عرب و ادبیات فارسی صاحب‌نظر است.‏

۳- نگارنده‏ که در تاریخ نگارش این سطور، دهه هشتاد عمرش را طی می‌کند، به خاطر دارد که طلبه جوانی بود و به علت رفت و آمد معظم له در منزل استادش از نزدیک با او آشنا بود. یکی از استوانه‌های تقوا و فقاهت (مرحوم حاج آقا مرتضی حائری یزدی) در باره ایشان شنید که می‌‌گوید: «آقا موسی، علّامه است». این تعبیر در آن روز (نه امروز) برای نگارنده چنان اعجاب آور بود که هرگز فراموش نمی‌کند.‏

۴- افزون‏ بر همه مقامات علمی، از نظر اخلاقی، ایشان کم گوی و گزیده‌گوی است. در نقل مطالب دقیق‌النظر است. و همواره برای عدم تحریف تاریخ معاصر با وسواس تمام بدون هر گونه گزافه و اضافه و کم و کاست نقل می‌کند. با عموم مردم مهربان و متواضع است. حضوری جذاب دارد.‏

۵- ارباب‏ خرد تصدیق دارند که یکی از نقاط ممتاز جامعه شیعی، وجود نهاد مرجعیت است. آنچه در زمان ما از گروههای افراطی به نام مسلمان دیده شده و می‌شود کلاً نتیجه فقدان این نهاد در آن جوامع و یا انحراف از آن است. اینان دست به کارهایی می‌زنند که بشریت از آن ننگ دارد.‏

بنا به مراتب، به یقین، تضعیف مرجعیت شیعه از رهگذر هر گونه اقدام از سوی هر صاحب منصب و پست و مقامی، نه به صلاح دین است و نه به صلاح دنیای ملت. هر چند که جای نگرانی نیست؛ زیرا: عزیز مصر به رغم برادران غیور / زقعر چاه برآمد به اوج ماه رسید

۶- نگارنده‏ هر چند بر این باور است که جایگاه رهبری بالاتر از آن است که هر کس برای تثبیت مواضع فکری خود از آن مقام معظم خرج کند، ولی به رغم این باور اجازه فرمائید این جمله را به سمع خوانندگان برساند. نگارنده این سطور در تعظیم و تکریم مقام علمی و اخلاقی علاّمه شبیری از مقام معظم رهبری، جملاتی کم نظیر به گوش خود شنیده است که رساننده عظمت والای آن بزرگوار در نظر معظم‌له و نشانه حق‌شناسی و زرشناسی ایشان است.‏

بزرگان باید این موضوعات را مدیریت کنند تا سبب سوء استفاده دیگران نشود/ جریانات سیاسی در امور درون حوزوی دخالت نکنند

‌آیت‌الله احمد بهشتی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در گفتگویی با اشاره به نامه ‌آیت‌الله  یزدی به حضرت ‌آیت‌الله  شبیری زنجانی، این مسأله را موضوعی درون حوزوی دانست و خواستار پرهیز رسانه‌ها و جریان‌های سیاسی از دخالت در امور حوزه‌های علمیه شد و گفت: برخی رسانه‌ها و جریان‌های سیاسی با سوء استفاده و با ایجاد جنجال در راستای تضعیف حوزه و مرجعیت هستند؛ حوزه تابع جریانات سیاسی و جوسازی نیست بلکه با مرکزیت مراجع و علما باید مشکلات خود را حل کند.

حوزه هیچگاه نباید تحت تأثیر جریانات سیاسی باشد، جریان‌های سیاسی همواره به دنبال مصالح و منافع خود هستند، حوزه باید استقلال خود را حفظ کرده و اگر مشکلی وجود دارد باید با مدیریت بزرگان حل شود.

جریان‌های سیاسی نباید در امور درون حوزوی دخالت کنند اما متأسفانه به این موضوع گوش نمی‌دهند و توجه ندارند؛ دیگران نباید در کار حوزه و مرجعیت دخالت کنند و با سوء استفاده سبب ایجاد جنجال شوند.

مراجع و علمای بزرگوار نیز باید مدیریت کرده و با تدبیر مسائل را حل کنند، باید تدبیری کرد تا اینگونه برداشت نشود که بین مراجع و علما اختلاف و نارضایتی وجود دارد، بزرگان باید این موضوعات را مدیریت کنند تا سبب سوء استفاده دیگران نشود.

استقلال حوزه‌‌‌های علمیه و حفظ نظام جمهوری اسلامی با محافظت از جایگاه مرجعیت عالی شیعیان است

حجت‌الاسلام والمسلمین سید حسن خمینی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم نامه‌‌ای به حضرت ‌‌آیت‌الله شبیری زنجانی تاکید کرد: ممکن است نظری با نظری مخالف باشد، ولی هرگز نباید این مسیر به توهین و تحکم و بالانشینی منجر گردد. متن نامه بدین شرح است:

بسمه تعالی

محضر مبارک استاد عظیم الشأن و فقیه بزرگوار ‌‌آیت‌الله العظمی حاج سید موسی شبیری زنجانی مد ظله العالی

سلام علیکم و رحمه الله

اگر چه حوادث تلخ این روزها جان‌‌‌های شاگردان و ارادتمندان حضرتعالی را رنجاند و عواطف متدینین را جریحه دار ساخت، ولی در خود ثمره مبارکی هم داشت که همان حسن توجه به ضرورت استقلال حوزه‌‌‌های علمیه و ارتباط وثیق حفظ نظام جمهوری اسلامی با محافظت از جایگاه مرجعیت عالی شیعیان است. اگر به دیده قبول بنگرید، حقیر خود را شاگرد شما می‌دانم و همچون مرحوم والد، سال‌‌‌ها در درسها و مباحث مربوطه حاضر بوده‌ام. علاوه بر آن، به سبب علقه و رابطه عمیق حضرت امام و والد بزرگوارتان که به تعبیر جنابعالی، همدلی و رفاقت دو بیت مرجعیت را به بیش از هفتاد سال کشانده است، تأسف شدید خود را از اسائه ادبی که به ساحتتان شده است ابراز‌‌‌ می‌دارم. اما آنچه مزید بر این امور ظاهری -که مطمئنم خللی نیز در روح بلند شما پدید‌‌‌ نمی‌آورد- ، حائز اهمیت بوده و لازم است مورد توجه اهل علم واقع شود، استدلال ناتمامی است که در نامه جناب ‌‌آیت‌الله یزدی به آن اشاره رفته است.

حقیقت آن است که نظام جمهوری اسلامی ثمره همه‌ی مجاهدات عالمان مسلمان و مجاهدان راه عزت و سربلندی است و به همین سبب صیانت از آن از اوجب واجبات است. اما نکته آنجاست که حفظ این مهم نه تنها به ذوب شدن روحانیت شیعه در حکومت وابسته نیست، بلکه تنها با استقلال حوزه و مرجعیت از دولت‌‌‌ها میسر است. وجود عالمان وارسته‌‌ای که مردم همواره آنان را ملجأ و مأوای خود بدانند و در سختی‌‌‌ها و شدائد به آنان مراجعه کنند، همواره راه حفظ اسلام و جمهوری اسلامی برای حال و آینده است. در این میان صد البته ممکن است نظری با نظری مخالف باشد، ولی هرگز نباید این مسیر به توهین و تحکم و بالانشینی منجر گردد. آنچه این روزها‌‌‌ می‌تواند توجه‌‌‌ها را به خود معطوف نماید، جدای از تأکید بر مرتبت عالی حضرتعالی در میان حوزویان و اهل علم، ضرورت استقلال حوزه‌‌‌ها برای بقای کیان شیعه و به جهت حفظ نظام اسلامی است. مجددا فرصت را مغتنم شمرده، ادب و احترام فراوان خود را معروض‌‌‌ می‌دارم.

جامعه‌ی مدرسین  در این زمینه توضیح دهند/ این کار جای هیچ‌گونه توجیه ندارد

حجت‌الاسلام والمسلمین حسن پویا، معاون پژوهشی در نمایندگی قم موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) در پی نامه‌ی سرگشاده‌ی آیت‌الله یزدی به حضرت آیت‌الله شبیری زنجانی با ابراز تعجب از این نامه گفت: یکی از افتخارات حوزه‌های علمیه، متخلق بودن به اخلاق و احترام به بزرگان و اساتید و حتی احترام اساتید به شاگردان است، از شاخصه‌های بسیار بارز حوزه‌های علمیه این بوده که بین شاگردان و اساتید و اساتید و شاگردان، انس و الفت و رابطه‌های خاص معنوی و اخلاقی برقرار بوده است و به این افتخار می‌کردند و می‌کنند. در بحث‌های علمی حوزه که گاهی سر درس‌ها به جنجال کشیده می‌شود، بحث‌های عمیقی مطرح و صداها بلند می‌شود اما هرگز به توهین و اهانت نمی‌انجامد و حتی روزهای بعد، استاد و شاگرد از هم عذرخواهی می‌کنند. واقعاً هیچ توجیهی ندارد که شخصیتی همچون آیت‌الله یزدی نامه‌ای بدین شکل بنویسند. اصلاً انسان شک می‌کند که این نامه نوشته‌ی خود ایشان است یا اگر نوشته‌ی دیگری است، چرا ایشان توجهی نکرده‌اند  و کم‌توجهی کرده‌اند که به یک مرجع تقلید مسلم شیعه در این جایگاه، با این همه آثار و افکار و کارهای بسیار مهم در حوزه‌های علمیه این گونه اهانت‌آمیز بنویسند.

امیدوارم که این اقدام، اصلاح شود و این مساله برگردد و خدای ناکرده به دیگر مسایل ضد اخلاقی ختم نشود. ما روحانیون در ابتدا باید خودمان، حرمت خود را نگاه داریم بخصوص در شأن بزرگان و مراجع عظام و به ویژه شخصیتی مثل آیت‌الله شبیری زنجانی که این پیشینه را دارند. در گذشته‌های نه چندان دور حتی در مقام مرجعیت، مراجع به احترام مراجع دیگر رساله نمی‌دادند که نکند خدای ناکرده مرجع قبلی تضعیف شود و نوعی شائبه‌ی رقابت به وجود آید.

اگر نظام آبرویی دارد برآمده از مرجعیت است، چرا برعکس‌‌‌ می‌گویید؟

حجت‌الاسلام والمسلمین عرب، استاد دروس خارج حوزه علمیه طی سخنانی ابراز کرد: شاید در طول تاریخ به این شکل بزرگان مورد اهانت قرار نگرفته باشند؛ مخصوصاً مراجع و تأسف مضاعف این است که به دست بعضی از معممین این اهانت صورت گرفته که بدترین شکل و بدترین بدعتی است که در شرایط کنونی شاهد آن هستیم.

در نامه آقای یزدی آمده که احترام به شمای مرجع عالیقدر به خاطر احترام شما به نظام است؛ خیلی جای تأسف است که کاملا مطلبی وارونه معنا شده است. کسی که اندک اطلاعی درباره مرجعیت شیعه داشته باشد‌‌‌ می‌داند که این نهاد با  بیش از هزار سال هویت و استقلال و امتیازات خودش را حفظ کرده و همیشه پناهگاه مردم به خصوص مردم بی پناه و مستضعف و مظلوم بوده است. اگر نظام جمهوری اسلامی اعتبار و آبرویی داشته و دارد برآمده‌ از مرجعیت و فتواست. امروز هم که ما ادعا‌‌‌ می‌کنیم نظام بر اساس فقه و ولایت فقیه اداره‌‌‌ می‌شود و واقعیت هم همین است باید این هویت و استقلال را حفظ کنیم. اما چطور شد در نظامی که خودش اعتبارش را از مرجع گرفته گفته‌‌‌ می‌شود احترام مردم به شما به واسطه احترامی است که شما به نظام می‌گذارید.

انقلاب مبتنی بر فقاهت حضرت امام شکل گرفت. اصل نظام از مرجعیت گرفته شده است و محبوب ماست اما اگر منظور آقای یزدی از نظام، وضعیت فعلی است این را هم آقای یزدی و هم دیگران باید بدانند که منتقدان شرایط کنونی در جامعه محبوب‌ترند.

آقای یزدی خطاب به حضرت ‌‌آیت‌الله شبیری زنجانی حفظه الله، گفتند که شما با افراد مسأله دار ملاقات کردید اولاً در ملاقات مراجع و بزرگان هیچگونه محدودیتی نباید قائل باشیم و نیستیم. ما حتی محدودیت دینی و مذهبی هم در ملاقات‌ها قائل نیستیم. رئیس جمهور روسیه که اصلا دین و مذهب ما و خدا را قبول ندارد خیلی راحت با رهبری نظام ملاقات می‌کند و هیچ اشکالی هم ندارد و ما اصلا به همین معتقد هستیم. وقتی محدودیت دینی قائل نیستیم محدودیت جناحی و سیاسی قائل شویم؟ این خیلی بد است مخصوصا برای کسی که خودش ادعای فقاهت می‌کند و عضو شورای نگهبان است.

از هیچ نظر در مقام مقایسه نیستم و برای تقریب به ذهن از این نمونه استفاده‌‌‌ می‌کنم که ببینیم چطور گاهی افراد در جوامع با بحران محبوبیت فردی دیگر روبرو می‌شوند. وقتی هشام در طواف دید که مردم از امام سجاد(ع) استقبال می‌کنند نتوانست تحمل کند. از یک طرف خودش تا بن دندان مسلح اما مردم از فرد دیگری استقبال می‌کنند. لذا با وجود آنکه حضرت را می‌شناخت گفت این کیست؟ یعنی شناخت خود از حضرت را انکار کرد. قصد مقایسه هیچ فردی را نداریم. اما می‌بینیم که با بحران محبوبیت نمی‌توان به آسانی برخورد کرد.

مرجعیت فراتر از دسته بندی‌های سیاسی است

بیانیه نشست دوره‌ای ‌‌اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم: مرجعیت به مثابه‌ی رکن عالی حوزه‌های علمیه، همواره در جایگاه ابوت و فراتر از دسته‌بندی‌های سیاسی عمل کرده است؛ سیره‌ای که منجر به اعتماد مردم و بقای حیات حوزه علمیه شیعه گردیده است.جریانی مبارک که وجود مقدس حضرت بقیت الله الاعظم ارواحنا فداه در دوران پرمحنت غیبت برای فقهای عظام مقرر فرموده و تکفل امور شیعه را به آنان سپرده‌اند. صیانت از این جایگاه، تحکیم پایه‌های نظام و تاکیدی بر ارائه‌ی الگوی عملی رفتار طلاب و فضلا نسبت به مشایخ و کبار حوزه است و هر نوع آسیب رساندن به این مکانت رفیع، بسی نابخردانه و ایجاد شکاف میان حاکمیت و مرجعیت شیعه تلقی شده و اصلاح آن در قالب تبری و اعتذار، مورد انتظار است. به ویژه شخصیت‌های باتقوایی که بیش از نیم قرن در حوزه‌های علمیه به تربیت شاگردان، تدریس، تالیف و تحقیق مشغول بوده و همگان بر فضایل آنان اعتراف دارند. از این رو، مدرسان و فضلای حوزه علمیه با بیعت مجدد با مقام منیع مرجعیت بر لزوم صیانت از این جایگاه رفیع تاکید‌‌‌ می‌نمایند.

یادآور می‌شود، در این نشست دوره‌ای، بیش از هزار نفر از اساتید حوزه عضویت دارند. این نهاد حوزوی بیش از ۱۵ سال است که زیر نظر مراجع عظام تقلید فعالیت دارد. از چهره‌های شاخص این نهاد می‌توان به حضرات آیات میرسید محمد یثربی، علوی بروجردی، علیدوست، محمدی قائینی، نظری منفرد و‌ هادوی تهرانی اشاره کرد.

خودحق انگاری، عامل حمله به مراجع است

حجت‌الاسلام والمسلمین مرتضی واعظی، استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم در سخنانی اظهار داشت: از هر کسی می‌شود انتقاد کرد، اما  انتقاد ضابطه دارد. سخن گفتن با لحن تهدید و تحکم و از بالا، حتی نسبت به پایین‌ترین افراد جامعه کار صحیحی نیست، چه رسد به یک مرجع تقلید محبوب مانند آیت‌الله العظمی شبیری.

آقای یزدی در این نامه متذکر شدند که مقلدان آیت‌الله شبیری ناراحت هستند و حوزه هم ناراحت است. مگر ایشان نماینده‌ی حوزه و مقلدین است؟ ایشان مقلدین را کجا دیده است؟ آدم به نمایندگی از خودش‌‌‌ می‌تواند حرف بزند اما اینکه دیگران را نمایندگی کند کار صحیحی نیست.

«خود حق انگاری» عامل اصلی توهین به مراجع است، این آقایان گمان می‌کنند که مثلا هر کسی خلاف مشی من رفتار کند، خلاف شرع و خلاف قانون و نظام رفتار کرده است. این تفکر اشتباه است؛ تفکر هرکسی برای خودش محترم است. برای دیگران تعیین تکلیف کردن، خود حق انگاری است. خودحق انگاری باعث‌‌‌ می‌شود به همه هم امر و نهی کنیم.

وقتی عده‌ای را خودی و عده‌ای را غیرخودی فرض می‌کنیم و در مقابل‌شان موضع بگیریم، جامعه را نصف کرده‌ایم یکی از کارهایی که خداوند متعال در مذمت فرعون فرموده این است که مردم را تکه و تکه و  برتری جویی کرد. دسته دسته کردن مردم به دسته دسته کردن رهبرانشان و موضع گیری در مقابل رهبرانشان می‌انجامد.

ما معتقد به ولایت فقیه هستیم و آیت‌الله شبیری زنجانی جزء مبرزترین فقهای امروز است. مرحوم امام در بحث ولایت فقیه‌شان مطرح کردند که اگر فقیهی عهده‎دار جامعه شد دیگران نباید دخالت کنند، اما ولایت‌شان سر جایشان است لذا حمله به فقیهی که در تمام مدت عمر و زندگیش جز خیرخواهی، رفتار با اخلاق و آداب چیز دیگری نداشته سزاوار نیست. حالا از طرف هرکسی که باشد.

روابط ایشان با رهبری در حد رفت و آمد است. در همین سفر، روز قبل از ملاقات با آقای خاتمی، ناهار منزل رهبری بودند. ایشان می‌داند چه کار می‌کند. متهم کردن افراد به اینکه اینها مخالف نظام و رهبری هستند کار صحیحی نیست، به ویژه از افرادی که باید برای جامعه الگو باشند.

اعتراض  ۸۳ استاد حوزه علمیه قم به نامه آیت‌الله یزدی

اساتید، فضلای حوزه علمیه قم و جمعی از شاگردان و ارادتمندان آیت‌الله شبیری زنجانی، به نامه آیت‌الله یزدی واکنش نشان دادند. در بخشی از نامه آمده است: نامه آیت‌الله یزدی موجب شگفتی شد و ماجرای فاجعه اخیر زیرزمین فیضیه را نزد اذهان زنده کرد. تخطئه یک مرجع تقلید و مدرس عالی مقام نتیجه‌ای جز وهن حوزه و نظام ندارد. اعتراض نامه اساتید حوزه علمیه قم بدین شرح است:

بسمه تعالی

نامه سرگشاده آیت‌الله یزدی، دبیر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم خطاب به مرجع عالیقدر و فقیه وارسته، آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی، به بهانه دیدار ایشان با جمعی از شخصیت‌های شناخته شده و خدمتگذار دین و سرزمین، از باب تفقد استاد از برخی شاگردانشان، آن هم در آستانه اربعین حسینی و  نمایش وحدت اسلامی و انسانی با پرچمداری شیعیان که انسجام بیش تر را‌‌‌ می‌طلبد، موجب شگفتی شد. و ماجرای فاجعه اخیر زیرزمین فیضیه را نزد اذهان زنده کرد.

تخطئه یک مرجع تقلید و مدرس عالی مقام، به بهانه یک اقدام کاملا شخصی و انسانی، و تعیین تکلیف برای ایشان از موضعی قیم مآبانه، تحت لوای دفاع از نظام و رهبری، نتیجه‌ای ‌‌جز وهن حوزه و نظام ندارد.

هیچ نظامی بر پایه توهین به مفاخر جامعه و تهدید آنان، استوار‌‌‌ نمی‌ماند.

به باور ما، پیروان مکتب امام صادق(ع) و فرزندان حوزه آن، بقای نهاد روحانیت، و دوام جمهوری اسلامی در گرو پاسداشت حرمت‌ها، به رسمیت شناختن اختلاف نظرها، پرهیز از تنگ نظری‌ها و تحکم‌هاست. از علمایی که دل در گرو انقلاب و نظام دارند، انتظار‌‌‌ می‌رود در برابر نفوذی‌های دوست نما هوشیاری بیش تری به خرج دهند و سنجیده تر سخن بگویند و خاستگاه و پایگاه انقلاب و تشیع را در معرض تکانه‌های خطرآفرین قرار ندهند و برای نسل نوپای امروز به ویژه طلاب جوان، الگوهای قابل اقتدایی در حفظ حریم مرجعیت و مدارای سیاسی و اخلاقی باشند.

سیدضیاء مرتضوی اشکذری/مرتضی جوادی آملی/مهدی مهریز/ داود فیرحی/حسین شایعی/محمدرضا غفوریان/ هادی سروش/سیدحبیب‌الله موسوی لامردی/ سیدامیرحسین موسوی خوئینی/عبدالرحیم اباذری/ مهدی پورحسین/محمدکاظم تقوی/سیدصادق قادری الحسینی/حسن پویا/مهدی حاضری/علیرضا نخبه/علی پارسا/سیدمرتضی سیدابراهیمی/عباس فهمیده/حمیدرضا شریعتمداری/محمود شفیعی/عبدالرحیم بدیعی/محمود صادقی/بهرام دلیر/محمدحسن قدردان/ابوالحسن غفاری/محمدرضا جباران/اسد رشیدی/سیدحسین یوسفی فخر/ابراهیم طاهری‌‌کیا/حسین شهابی/حجت‌‌الله اخضری/عباس اخضری/محمود محمدی گیلانی/محمدجواد واعظی/مصطفی اوجی/محمدرضا رضایی/سیدجواد مهری/سیداحمد مجیدی/محمد محب‌‌الرحمن/حسین علیزاده/حسن قرانی/محسن علوی پیام/علی‌‌محمد پورابراهیم/محمد رضایی/علی طالبی/علی‌‌اکبر بیگی/ربیع‌‌الله کمری/سیدحسن مرتضوی/رضا احمدی/مهدی محقق/علی خدادادی/سیدروح الله طباطبایی/احمد حیدری/سیدباقر موسوی/جواد صانعی/علی عشاری/عباس عباسی کاشانی/زین‌‌العابدین احمدی/حسنعلی احمدی/اکبر مهری‌‌آسا/سیدسعید موسوی/احمد ملکی/رضا خسروی/شمس‌‌الدین خسروی/قدرت‌‌الله توسلی/عبدالحسین فردوس/علی بدیعی/رضا احمدی/محمدحسین ارجمندنیا/رضا امیری/قاسم نصیرزاده/محمدنبی بانشی/ناصر قیامی‌‌نژاد/جعفر سوری/علی آزادبخت/حسن اکبری/علی‌‌اصغر کیمیائی/عبدالله براتی/مهدی رضایی/محمد صابری/علی رضایی/یاسین امیری

جهت تنویر افکار عمومی و دفاع از حقیقت و عدالت

حجت‌الاسلام والمسلمین رسول منتجب نیا؛ عضو سابق شورای مرکزی مجمع روحانیون مبارز و استاد سابق گروه فقه دانشگاه شاهد، در واکنش به نامه سرگشاده آیت‌الله یزدی به حضرت آیت‌الله شبیری زنجانی پنج نکته را یادآور شد، در بخشی از این متن آمده است: من به عنوان فرزند حوزه علمیه قم و شاگرد و دست پرورده مراجع عظیم الشان تقلید، جهت تنویر افکار عمومی و دفاع از حقیقت و عدالت نکاتی را یادآور‌‌‌ می‌شوم.

بسم الله الرحمن الرحیم

بار دیگر و آن هم در آستانه اربعین حسینی علیه السلام، آیت‌الله یزدی در نامه‌ای ‌‌سرگشاده و خطاب به مرجع عظیم القدر شیعه حضرت آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی مدّظله العالی، به بهانه دفاع از نظام و مقام معظم رهبری از موضع بالا و با لحنی توهین آمیز و تهدیدگونه ساحت مرجعیت را مورد اعتراض و بی حرمتی قرار داد. اگر چه این اقدام، اولین و آخرین رفتار دور از شآن نگارنده نامه نیست معذلک اینجانب به عنوان فرزند حوزه علمیه قم و شاگرد و دست پرورده مراجع عظیم الشان تقلید، جهت تنویر افکار عمومی و دفاع از حقیقت و عدالت نکاتی را یادآور‌‌‌ می‌شوم؛

۱- در طول سالیان متمادی بعد از غیبت کبری تاکنون، جایگاه مرجعیت، مقدس ترین منزلت در بین امت اسلام و شیعیان بوده است و حتی رژیم‌های طاغوتی از بی حرمتی به آن هراس داشته اند، فراموش‌‌‌ نمی‌کنیم تاثیر توهین روزنامه اطلاعات در یادداشت رشیدی مطلق به امام خمینی (ره) در اوج گیری انقلاب اسلامی را.

۲- آیت‌الله یزدی به عنوان یکی از علمای با سابقه در سیاست و انقلاب، جایگاه خود را در حوزه علمیه مشخص کنند، چرا که گاهی مرجع را عزل کرده و یا نصب‌‌‌ می‌کنند و اکنون به مرجعی توهین‌‌‌ می‌نمایند!

۳- ایشان به خوبی‌‌‌ می‌دانند که از افتخارات بزرگ حوزه‌های علمیه بلکه رمز بقاء و نقش آفرینی آن، استقلال حوزه‌ها از حکومت و نظارت مستقیم مراجع عظیم القدر بر حوزه‌ها بلکه مسئولان است و امام راحل همواره بر این مهم تاکید و توصیه داشتند.

۴- آیت‌الله یزدی با چه دلیل و مجوز شرعی و قانونی، جمعی از بزرگان اسلام و کشور را به مسئله دار بودن و حرمت قائل نشدن برای نظام و رهبری متهم‌‌‌ می‌کند؟

۵- از حضور نگارنده نامه‌‌‌ می‌خواهم به جایگاه شخصیت‌های مورد حرمت شکنی ایشان بین مردم و جایگاه خود در میان ملت ایران از زمان نمایندگی مجلس تاکنون اندکی مطالعه نمایند.

این تحکمات در آینده یا برحوزه غالب آید و استقلال آن را زایل کند و یا به تقابل و تنازع بیانجامد

حجت‌الاسلام والمسلمین محمد سروش محلاتی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم در پیامی به آیت‌الله شبیری زنجانی نوشت:

باسمه تعالی

محضر مبارک استاد عظیم الشان حضرت آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی

اظهار طعن و تهدید نسبت به مرجعیت عالیه که جامع کمالات علمی و عملیِ سلف صالح و تداوم دهنده سیره زعمای مذهب مثل ایه‌ الله موسس است، شائبه‌ای ‌‌بران ساحت مقدس ایجاد نمی‌کند، ولی برای تلامیذ و ارادتمندان موجب خوف شدید است که این تحکمات در آینده یا برحوزه غالب آید و استقلال آن را زایل کند و یا به تقابل و تنازع بیانجامد . والی الله المشتکی

انتظار می‌رود جامعه مدرسین کوتاهی صورت گرفته را جبران کند

آیت‌الله سید محمد حسینی زنجانی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد، در نامه‌ای ‌‌به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم خواستار جبران قصور این نهاد حوزوی در مقام بیان سخن با مقام مرجعیت شد. متن نامه به شرح زیر است:

باسمه تعالی

محضر محترم جامعه مدرسین حوزه علمیه مقدسه قم ادام الله ظلهم؛ با تقدیم سلام و احترام، همان طور که مستحضر هستید از دیرباز جامعه‌ مدرسین چه قبل و چه بعد از انقلاب در ارشاد و هدایت جامعه با دید مستقل فرو گذار نبوده و در مسائل کشوری و حوزوی نظرات وزین خود را به آگاهی جامعه رسانده‌اند. حال شایسته چنین نهادی که دیدگاه مستقل و عالمانه دارند نیست که از زبان این جامعه با لحنی آمرانه و دور از ادب با مرجعی پارسا و دل سوز برخورد شود. انتظار از این جامعه فرهیخته این است که خود، این کوتاهی را جبران کنند و عرصه را به دشمنان حوزه علمیه و اسلام واگذار نفرمایند.

والله سبحانه هو الموفق و المعین و علیه التکلان

منبع اجتهاد

تگ های مطلب:
ارسال دیدگاه

  • bowtiesmilelaughingblushsmileyrelaxedsmirk
    heart_eyeskissing_heartkissing_closed_eyesflushedrelievedsatisfiedgrin
    winkstuck_out_tongue_winking_eyestuck_out_tongue_closed_eyesgrinningkissingstuck_out_tonguesleeping
    worriedfrowninganguishedopen_mouthgrimacingconfusedhushed
    expressionlessunamusedsweat_smilesweatdisappointed_relievedwearypensive
    disappointedconfoundedfearfulcold_sweatperseverecrysob
    joyastonishedscreamtired_faceangryragetriumph
    sleepyyummasksunglassesdizzy_faceimpsmiling_imp
    neutral_faceno_mouthinnocent

عکس خوانده نمی شود