تازه های کتاب
تازه های انتشارات کتاب ناب
بایسته های فرهنگ
سازمان های فرهنگی
- برگزیدگان و شایستگان تقدیر جایزه کتاب سال
- آغاز زمستانه کتاب از 9 اسفندماه
- برگزاری اختتامیه جایزه کتاب سال 2 اسفند
- انتشار «حکیم پارسا»
- افتتاح سرای فرهنگ و قرآن آیت الله هاشمی رفسنجانی در قم
- همه ناشران در نمایشگاه مجازی امکان حضور دارند
- انتصاب مدیران کل دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی و دفتر مطالعات و برنامهریزی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
مسائل نظری
حوزه علمیه
دانشگاه
- طب اسلامی عنوانی برگرفته از میراث روایی و یا اصطلاحی تازه
- بحران کرونا و کشمکش های علم و دین
- فتوای معیار در تدوین قانون
- استاد سید احمد مددی: رساله ذهبیه با ساده لوحی وارد اسانید شیعه شد
- برابری دیه زن و مرد؛ منابع تأمین مابهالتفاوت و دلایل مشروعیت
- شورای نگهبان میتواند وارد عرصه نظامسازی شود
- راهبردهای پیشبردِ تشیع
- رتبهبندی علمی دانشگاهها، پژوهشگاهها و مؤسسات آموزش عالی وابسته به حوزه علمیه قم
- انتصاب ریاست نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاهها
- ۱۳ دانشگاه ایرانی در جمع هزار دانشگاه برتر دنیا
- ضرورت پردازش دادههای علمی و کتابخانهای
- دکتر محسن جوادی معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شد
- کنگره بین المللی توسعه و تعالی علوم بر پایه عقلانیت وحیانی با تکیه بر اندیشه های آیت الله جوادی آملی
- معلمی خلیق و پرتلاش، به یاد مرحوم دکترمحمدکاظم خواجوایان، سیدمحمدکاظم شمس
علمی آموزشی
علمی پژوهشی
هنر
- شیوه استنباط فقهی آیتالله بروجردی
- امام خمینی (ره) به هیچ وجه مباحث فلسفی را داخل فقه نمیکرد
- بحران کرونا و کشمکش های علم و دین
- آثار منفی تعطیل کردن تفکر فلسفی
- دانشگاه باید به دانشگاه مهارت محور تبدیل شود
- سعی کردیم هرگز از دولتها کمکی نگیریم
- حاکمیت نگاههای مردانه در برنامهریزی برای حوزههای علمیه خواهران
اخبار و مسائل کتاب
نقد و معرفی کتاب
-
برگزیدگان و شایستگان تقدیر جایزه کتاب سال
-
نگاهی به نشر آثار شیعی
-
انتصاب مدیران کل دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی و دفتر مطالعات و برنامهریزی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
-
تمدید مهلت ارسال اثر به نوزدهمین جشنواره کتاب و رسانه
-
وزارت آموزش و پرورش به منتقدان تغییر برخی کتابهای درسی پاسخ داد
-
آغاز فعالیت رسمی موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران
-
نمایشگاه کتاب تهران در سال جاری برگزار نخواهد شد
اقتصاد
اجتماعی
-
طرح اصلاح قیمت بنزین می توانست بهتر از این اجرا شود
-
خواستار استمرار معافیت مالیاتی اصحاب فرهنگ، هنر و رسانه هستیم
-
در عرصه جنگ اقتصادی، به طور قاطع دشمن را عقب می زنیم
-
دولت خسته نیست
-
فعالیت 11 هزار و ۹۰۰ رسانه دارای مجوز در کشور
-
افرادی که نفوذ پیدا می کنند داغترین شعارهای حاکمیتی را میدهند
-
قوه مجریه میاندار و عهده دار وظیفه سنگین اداره کشور است
تاریخ انتشار: 1395-03-18 - 22:19
بحران معنویت و اخلاق در اسلام سیاسی
محسن حسام مظاهری: به بهانه تصویر صفحه نخست روزنامه کیهان. خلأ معنویت و عدم ارتباط مستقیم با نصوص دینی، سبب شده است به مرور ملازمهی میان متشرعبودن و حزباللهیبودن کمرنگ […]
دین، ابعاد و کارکردهای متنوع و مختلفی دارد. توجه بیش از اندازه و تمرکز بر یک بعد، لاجرم در سازوکار عمل دین اخلال ایجاد میکند. آرامش درونی، لذت ایمان به امر قدسی و غیب و رضایتخاطر ناشی از حضور در اجتماع مؤمنان ازجمله مواهبی است که هر دین به باورمندانش اعطا میکند. مواهبی که در متون اسلامی ازجمله قرآن کریم هم بر آنها تأکید شده است: «الا ان اولیاء الله لا خوف علیهم و لا هم یحزنون».
براساس مشاهدات و تجربیات شخصی خودم از زندگی و ارتباط با طیفهای گوناگون مذهبی میتوانم بگویم هرچه گفتمانهای بدیل مانند «اسلام سنتی» و «اسلام عرفانی» در تأمین کارکردهای شخصی و روانی مذکور موفق عمل کردهاند، «اسلام سیاسی» در این امر ناکام بوده است. حاملان این گفتمان، شاید از نظر بعد سیاسی اشباع شوند، اما از حیث آرامش فردی و لذت ایمانی چندان چنتهی پری ندارند.
«خلأ معنویت» یکی از مهمترین معضلات اسلام سیاسی ـ در معنای مصطلح اخیر ایرانی آن که مصداقش میشود: حزباللهیها ـ است. در اسلام سیاسی، این پسوند «سیاسی» است که بر «اسلام» غلبه دارد. همهی ابعاد دین از منظر سیاست سنجیده و تعریف میشوند: اخلاق، عبادات، فقه، احکام اجتماعی، آموزههای قرآنی و... . افراط در امر سیاسی و غلبهبخشیدن به بعد سیاسی احکام و آموزههای اسلامی بر دیگر ابعاد آن، سبب شده است روز به روز و به هر میزان که حاملان این گفتمان در فعالیتهای سیاسی مشغولتر میشوند، از دیگر ابعاد دین محرومتر مانند.
یکی از عوامل زمینهساز بروز این معضل، فاصلهگرفتن اسلام سیاسی و باورمندانش از نصوص دینی است. میزان ارجاع و استناد و حتی مطالعهی نصوص اصلی دین (قرآن و سنت) در این گفتمان، بهمراتب کمتر از میزان ارجاع و استناد این افراد به سخنان مراجع اصلی گفتمانشان (مشخصاً رهبران فقید و فعلی جمهوری اسلامی و برخی از شخصیتهای سیاسی ـ حوزوی) است. حتی همین میزان اندک ارتباط حاملان این گفتمان با نصوص دینی هم نوعاً ارتباطی باواسطه است: بهواسطهی سخنان رهبرانشان و به همان میزان و از همان منظری که ایشان به نصوص ارجاع میدهند.
خلأ معنویت و عدم ارتباط مستقیم با نصوص دینی، سبب شده است به مرور ملازمهی میان متشرعبودن و حزباللهیبودن کمرنگ شود. شاهد این امر تفکیکی است که آن دسته از حاملان این گفتمان ـ که علایق دینی پررنگتری دارند ـ میزان حوزهی زیست دینی و حوزهی زیست سیاسی ـ اجتماعی خود قایل میشوند. همان تفکیکی که پیشتر در یادداشت «تشیع هیئتی و تشیع معرفتی: از تعامل تا تقابل» دربارهی آن نوشتهام (ایران فردا. ش15. شهریور 94). حزباللهیهایی که در مواضع سیاسی بسیار رادیکالاند، اما درعینحال یک فضای خصوصی هم برای افراط در دینورزی برای خود تعریف میکنند؛ فضایی که نوعاً در هیئت و مجلس روضه است. البته این همزیستی همیشه مسالمتآمیز نیست و هرازگاهی میان این دو زیست تضادهایی رخ میدهد که اجتنابناپذیر است. (مصداقش را میتوان در باورهای هیئتی برخی حزباللهیها دید. ازجمله در مخالفت با نظر آیتالله خامنهای با برهنهشدن در سینهزنیها و یا حتی در رویکرد مثبت به رسومی مانند قمهزنی در عین صدور فتوای حرمت این رسوم توسط رهبری). بهعبارت دیگر، آندسته از حزباللهیها ـ که علایق دینی پررنگتری دارند ـ بهمرور به این راهکار عملی رسیدهاند که باید میان مرجعیت سیاسی و مرجعیت دینی خود تفکیک قایل شوند. مثلاً در امور سیاسی تابع آیتالله خامنهای باشند، اما در امور دینی (با تعریف تشیع هیئتی) ارجاعشان به آیتالله وحید یا آیتالله شیرازی باشد و در امور اخلاقی به آیتالله بهجت.
راز رشد جریان موسوم به «شیرازیها» و دلیل کاهش اقبال دینداران (بهخصوص جوانان مذهبی) به اسلام سیاسی و پیوستن آنها به جریانهای بدیل و رقیب در سالهای اخیر را بهجای فرضیههای توطئهمحور و عوامل خارجی، باید در ناکارآمدی و ناکامی اسلام سیاسی در تأمین همه نیازهای دینداران از دین جست.
منبع: دین انلاین
مطالب مشابه
- عبدالرحیم اباذری: انجمن حجتیه را دست کم نگیریم
- غرفههای برگزیده بیست و نهمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران
- نقد دیدگاه روشنفکران غربی درباره وحی و قرآن در کتاب انکار قرآن اثر دکتر نصری
- «زندگی و زمانه آیتالله اکبر هاشمی رفسنجانی از 1313 تا 1394» منتشر شد
- بیش از 3 میلیون ایرانی برای اربعین وارد عراق شدند