مدیر امور «شابک» و «شابم» موسسه خانه کتاب:حذف شابک رایگان/ ناشران از مرداد ماه شابک خریداری کنند

روح‌الله سلطانی در گفت وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) عنوان کرد: با توجه به این‌که ایران عضو نظام شابک است، بابت این عضویت همه ساله مبلغی را به عنوان حق عضویت به موسسه جهانی شابک پرداخت می‌کند.

وی بیان کرد: نظام شابک در کشورهای دیگر به صورت پولی اداره می‌شود؛ به این معنا که ناشران برای تهیه شابک‌هایشان باید مبلغی به موسسات شابک پرداخت کنند.

سلطانی افزود: در ایران از سال 1372 تاکنون نظام شابک رایگان بود. یعنی موسسه خانه کتاب حق عضویت را به موسسه جهانی شابک می‌پرداخت و به‌صورت رایگان در اختیار ناشران قرار می‌داده است.

مدیر امور شابک و شابم موسسه خانه کتاب  گفت: حدود بیست و یک سال است که موسسه خانه کتاب برای انجام این وظایف سوبسید (یارانه) مربوطه را در این حوزه داده است. با توجه به بررسی‌های عمل آمده در سایر کشورها که به صورت پولی این نظام اداره می‌شود و همچنین با توجه به این‌که رایگان بودن این نظام در ایران سبب شده که میزان زیادی از شماره شابک‌های واگذار شده به ناشران بلااستفاده بمانند، با هدف کنترل و مدیریت بهتر و ارایه خدمات مناسب‌تر، راهکار دریافت هزینه به ازای صدور شماره شابک به ناشران پیشنهاد شد.

سلطانی اظهار کرد: از جمله خدماتی که می‌توان بعد از اجرای این طرح به ناشران ارایه کرد، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: 

1. برگزاری کارگاه‌های موردنیاز در حوزه شماره شابک
2. ارایه نرم‌افزار تولید رمزینه به صورت رایگان به ناشران
3. همکاری و همراهی با موسسات تولیدکننده نرم‌افزارهای مدیریت نشر، فروش، انبارگردانی و ... به منظور استفاده بهینه از شماره شابک در ساختار نرم‌افزار
4. همکاری نرم‌افزارهای کتابخانه‌ای برای استفاده بهینه از شماره شابک در ساختار نرم‌افزار
5. تولید نرم‌افزارهای کاربردی به منظور اطلاع‌رسانی مناسب‌تر اطلاعات کتاب‌های منتشر شده

مقایسه میزان قیمت شابک در ایران نسبت به سایر کشورها
مدیر امور شابک و شابم موسسه خانه کتاب در ادامه سخنانش  اظهار کرد: طی بررسی‌های به‌عمل آمده در زمینه میزان قیمت شماره شابک در سایر کشورها مشخص شد که کمترین هزینه برای ناشران جدیدی که می‌خواهند به عضویت نظام شابک در‌آیند معادل 35 یورو و بیشترین هزینه معادل 125 یورو است.

وی ادامه داد: هزینه اختصاص تنها یک شماره شابک در کشورهای مختلف چنین است «کمترین هزینه معادل 8 یورو  و بیشترین هزینه معادل 16 یورو است.»

سلطانی افزود: در بسیاری از کشورها هزینه‌ای برای عضویت ناشران در نظام شابک تحت عنوان حق عضویت دریافت می‌شود اما در ایران ناشران مبلغی به منظور عضویت در نظام شابک پرداخت نمی‌کنند.

مدیر امور شابک و شابم موسسه خانه کتاب ادامه داد: با توجه به تیراژ کتاب، این هزینه تاثیر حداقلی در قیمت تمام‌شده کتاب دارد یا شاید بتوان گفت که تقریباً هیچ تاثیری ندارد.

وی اظهار کرد: در کتاب‌هایی که به تجدیدچاپ می‌رسند، هزینه صدور شابک هیچ تاثیری بر قیمت تمام‌شده آن‌ها نخواهد داشت زیرا هزینه شابک آن کتاب در چاپ نخست پرداخت شده و در چاپ‌های بعدی نیازی به تغییر شابک در صورتی که کتاب تغییر نداشته باشد، نیست.

اجرای طرح پولی شدن شابک از اواسط مردادماه
سلطانی بیان کرد: با توجه به پیش‌بینی‌های موسسه شابک، فرایند اجرایی شدن و عملی شدن طرح دریافت هزینه خدمات صدور شابک از ناشران از اواسط مردادماه شروع خواهد شد و تلاش بر آن شده که تمام این فرایند به صورت الکترونیکی و از طریق سایت شابک www.isbn.ir انجام شود.

از جمله وظایفی که موسسه شابک ایران برعهده دارد
1. عضوگیری از ناشران و ناشران موردی متقاضی
2. تولید، مدیریت و نگهداری آمارهای شابک اختصاص‌یافته و باقی‌مانده
3. تولید، مدیریت و به‌روز رسانی بانک اطلاعاتی ناشران
4. تولید، مدیریت و به‌روز رسانی بانک اطلاعات کتاب‌های منتشر شده در کشور عضو
5. گردآوری منابع و محصولات غیرکتابی که شابک به آن‌ها اختصاص‌یافته برای ایجاد بانک اطلاعاتی
6. کنترل و نظارت به نحوه استفاده از شابک
7. ترغیب و تشویق ناشران برای استفاده از رمزینه شابک
8. ارایه شابک و اطلاعات فراداده مرتبط با آن به سایر موسسات ثبت شابک در صورت لزوم
9. ارسال اطلاعات ناشران عضو نظام شابک به موسسه جهانی شابک به منظور تولید کتاب راهنمای ناشران عضو نظام
10. اجرای سیاست‌ها و خط مشی‌های تعیین‌شده از سوی سازمان جهانی شابک براساس آخرین استاندارهای ارایه‌شده از سوی آن سازمان
11. ارتباط مستمر با سازمان جهانی شابک برای دریافت جدیدترین تغییرات در این حوزه.