تازه های کتاب
تازه های انتشارات کتاب ناب
بایسته های فرهنگ
سازمان های فرهنگی
- راه تسلط بر نفس در دستور العمل علامه طباطبایی
- انتشار نسخه الکترونیک مجموعه 14 جلدی پیشوایان هدایت + فایل 14جلدی
- سروش محلاتی: اصلاح دنیا برایمان اصل شده ولی از فقر، فساد و انحرافات اعتقادی داخل غافلیم
- آیت الله جوادی آملی:کسی که دائم به یاد خانه آخرت است گناه نمیکند
- دور انداختن 150 تن گندم در سیزده بدر
- صله رحم،عوامل کاهش آن
- مجلس تصویب کرد؛ مهریه فقط تا ۱۱۰ سکه زندان دارد، نه بیشتر
- جایگاه علم اصول در تولید علوم انسانی اسلامی/ امیر رضازاده
- فراخوان بیست و ششمین همایش کتاب سال حوزه
- انتشار زنان در فرهنگ اسلامی از منظر خانواده، سیاست و حقوق
- عصر غیبت؛ عصر قیام یا سکوت؟
- آغاز ثبتنام ناشران داخلی برای حضور در نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران
- مصوبات جلسه 659 هیات انتخاب و خرید کتاب
- حضور جمهوری اسلامی ایران در نمایشگاه بینالمللی کتاب مسقط
مسائل نظری
حوزه علمیه
دانشگاه
- نامهٔ علی مطهری به دو عضو شورای نگهبان در باره عضو زرتشتی شورای شهر یزد
- نشست «خشونت و تکفیر دینی با نظر به اندیشههای سید قطب» برگزار شد شریعتی: کتاب «نشانههای راه» مانیفست جریانهای بنیادگرایی است/ ساییده شدن مفاهیم اصلی سید قطب در کتابش
- چگونگی علم امامان معصوم علیهم السلام / آیا سیدالشهدا(ع) و سایر ائمه (ع) از زمان دقیق شهادت خود اطلاع داشتند؟بخش اول: بیان دیدگاه حضرت آیت الله جوادی آملی
- رجانیوز: واکنش آیتالله سیستانی به انتساب عرفان صاحب فصوصی به وی+ ملاحظه در این زمینه
- انتشار ۱۲۰ نشریه علمی، پژوهشی و ترویجی در حوزههای علمیه کشور
- اصلاحات یک ضرورت غیر قابل اجتناب است
- ضرورت صیانت از مرجعیت
- بیانات جنابعالی قانع کننده نبود
- لایحه CFT درمجلس تصویب شد نامه رهبری انقلاب به مجلس متن لایحه
- سیدحمید زیارتی در حمایت از شعار فیضیه
- آیتالله مصباح یزدی: خدایا غلط کردیم که به برجام دل خوش کرده بودیم
- انتصاب روسای جدید دانشکده های علوم قرآن قم و آمل
- تغییر معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم
- نشست رؤسای دانشکده های علوم قرآنی سراسر کشور با رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه
- فرهاد دانشجو آيا مي تواند رئیس جدید دانشگاه آزاد شود؟دانشجو با کسب 5 رای اعضای هیئت امنای دانشگاه آزاد از بین 10 رای، برای ریاست این دانشگاه انتخاب شد./جاسبی: پایان جلسه بدون مصوبه قانونی بود / محمدیان: رأی دانشجو قطعی است+گزارش فارس
علمی آموزشی
علمی پژوهشی
هنر
اخبار و مسائل کتاب
نقد و معرفی کتاب
- تحریفی غیراخلاقی درمصاحبه مدیرکل توسعه کتاب و کتابخوانی
- تجلیل مجمع ناشران انقلاب اسلامی از استاد محمود حکیمی
- محمد علی فقیه،مدیرعامل انتشارات نشر شاهد و عضو هیأت مدیره مجمع ناشران انقلاب اسلامی: اگر ما کتابهای خوب را جلوی چشم مصرف کنندگان یعنی آحاد جامعه بیاوریم، قاعدتاً به کتاب خواندن گرایش پیدا میکنند
- تحقق منویات رهبری و سخن اهل قلم حسن ذوالفقاری: شبکه کتاب در رسانه ملی راهاندازی شود
- تحقق منویات رهبر و سخنان اهل قلم فریدونی: برای نهادینه کردن کتابخوانی از کودکان شروع کنیم
- در آستانه ماه مبارک رمضان منتشر شد دعا از منظر حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مدّظلّه) رهبر معظّم انقلاب اسلامی
- پیشنهاد مجمع ناشران انقلاب اسلامی به صداوسیما راهاندازی «رادیو کتاب»
- گفتوگو با موسی فقیه حقانی درباره کتاب «آخرین شاه، آخرین دربار»
- انتشار ترجمه صحیح بخاری و صحیح مسلم
- نگاهي گذارا به «فروغ ابديت: تجزيه و تحليل كاملي از زندگي پيامبر (ص)»
- جدایی نادر از سیمین از نگاه پرویز امینی
- «منهجالفاضلين في معرفةالائمةالكاملين» نوشته محمدبن اسحاق حموي (فاضلالدين ابهري)، تحقيق و تصحيح شده توسط سعيد نظري توكلي(پس از منع یک ساله....) منتشر شد
- گزارشی از دو کتاب «محدث ربانی»شامل 42 مقاله و «شناختنامه محدث قمی»شامل بیست مقاله برگزیده/عبد الحسین طالعی
اقتصاد
اجتماعی
- متن کامل قانون بودجه 95
- دکتر روحانی رییس جمهور:با دعوا، اختلاف و افراطی گری به هیچ جا نمی رسیم
- جزییات اولین تورم تک رقمی در دولت روحانی/کدام بخشها هنوز تورم دو رقمی دارند؟
- کتاب «بررسی فقهی وقف پول» منتشر شد
- سخنگوی دولت: خدمت به مردم با داشتن پول و امکانات، هنر نیست
- آیت الله هاشمی: علی لاریجانی داشت در مذاکرات نتیجه میگرفت که عوض شد / لاریجانی به روحانی گفته بود که توافق در مجلس رد نمیشود / صداوسیما به دلواپسان میدان می داد که تحلیل های سطحی کنند / واقعاً از بد اخلاقیهایی که میشود، بدم میآید
- پاسخ رییس جمهور به نامه ی رهبرمعظم انقلاب در مورد اجرای توافق هسته ای
- اجبار بر حجاب ، اقتدار حکومت را زیر سؤال میبرد/سیدمحمدعلی ایازی
- روحانی در مراسم 16اذر دانشگاه شریف: هیچکس نباید خود را مستثنی از سوال ملت بداند/ ما فضای امن می خواهیم نه فضای امنیتی
- چه طور میخواهند لشگر 23 میلیون نفری کاربران ایرانی در تلگرام را فیلتر کنند؟
- دکترصادق آیینه وند: امام حسین(ع) معیار و شاخصه ای برای سنجیدن هر حاکمیتی است که ادعای اسلامی بودن می کند/ تا به امروز نتوانستیم از امام حسین(ع) به عنوان الگو به درستی بهره برداری کنیم
- نویسنده کتاب فرهنگ خانواده:کتاب خوب، آمار طلاق را کاهش می دهد
- بررسی چالش های نشر و محتوای كتاب ها؛ ايجاد ويترين دائمی كتاب با چندين هزار عنوان
- شما قضاوت کنید / اشعری، علیاکبر
تاریخ انتشار: 1348-10-11 - 03:30
علی اشرف فتحی روحانی و روحانیت؛ نگاهی به فرصتها و آسیبهای رابطه حوزه و دولت جدید
از میانه دولت دهم بود که رابطه بدنه حوزوی حامی احمدینژاد با وی به تدریج مخدوش شد و حملاتی که این طیف از حوزویان به دولت احمدینژاد تحت عنوان «جریان انحرافی» کردند، دست کمی از حملات به اصلاحطلبان […]
از میانه دولت دهم بود که رابطه بدنه حوزوی حامی احمدینژاد با وی به تدریج مخدوش شد و حملاتی که این طیف از حوزویان به دولت احمدینژاد تحت عنوان «جریان انحرافی» کردند، دست کمی از حملات به اصلاحطلبان نداشت.
اگر رفتارهای دولت نهم و دهم نبود، کمتر کسی به اهمیت روابط دولت با روحانیت و مرجعیت پی برده بود. در اوایل دولت اول احمدینژاد بود که هاشمی رفسنجانی در سخنانی گفت هیچ دولتی در ایران بدون حمایت روحانیون دوام نیاورده است. شاید بتوان دولت احمدینژاد را نمونه بارز این سخن هاشمی رفسنجانی تلقی کرد. رابطه احمدینژاد با لایههای سنتی و متنفذ روحانیت از همان ابتدا دستخوش تنش و تیرگی شد. بسیاری از متنفذین حوزه قم در انتخابات ۸۴ به احمدینژاد رأی ندادند و تنها حمایت گروهی از اصولگرایان، طلاب جوان و طیف آیتالله مصباح یزدی متوجه احمدینژاد بود. سوم تیر ۸۴ که برنده نهایی مشخص شد، دهها طلبه جوان به خیابانهای مرکزی شهر قم ریختند و از شکست هاشمی ابراز شادی کردند. احمدینژاد تا میانه دولت دوم خود، حمایت بسیاری از این طلاب جوان را به همراه داشت؛ طلابی که آبشخور فکری آنها برخی هیأتهای عزاداری بود.
از میانه دولت دهم بود که رابطه بدنه حوزوی حامی احمدینژاد با وی به تدریج مخدوش شد و حملاتی که این طیف از حوزویان به دولت احمدینژاد تحت عنوان «جریان انحرافی» کردند، دست کمی از حملات به اصلاحطلبان نداشت. با این حال، جریان احمدینژاد تا آخرین روزهای دولتش از حمایت گروه اندکی از طلاب جوان برخوردار بود و همانها به مهمترین حامیان سعید جلیلی تبدیل شدند.
اما رابطه روحانی با روحانیت پیشینیهای به درازای عمر سیاسی روحانی دارد. او از وعاظ توانا و ذینفوذی بود که همواره و بدون حاشیه زیادی به فعالیت سیاسی میپرداخت و حمایت معنوی هاشمی رفسنجانی را نیز با خود داشت. هاشمی نیز همواره معتمد مراجع تقلید برجسته قم در نیم قرن اخیر بوده و حتی برنامههای توسعهگرایانه وی نیز نتوانست بدنه اصلی و ذینفوذ حوزه را علیه وی بشوراند.
دولت روحانی و مقامات روحانی
شاید به جرأت بتوان گفت که ریاست جمهوری روحانی، مطلوبترین گزینه برای حوزویان متنفذ در سه دهه گذشته بوده است. تیرگی روابط رئیس دولت قبلی و دیوار بیاعتمادی که میان او و مراجع تقلید اصلی شیعه ایجاد شد، عطش به روی کار آمدن یک رئیسجمهور شبیه حسن روحانی را در سالهای اخیر میان نخبگان حوزوی و دانشگاهی تشدید کرده بود. یکی از مهمترین پیامهای تبریک حوزوی که خطاب به حسن روحانی صادر شد، پیام آیتالله شیخ حسین راستی کاشانی ۸۶ ساله بود که از مجتهدین بنام حوزههای نجف و قم و از تأثیرگذارترین روحانیون تاریخ جمهوری اسلامی شمرده میشود. آقای راستی که در انتخابات سال ۸۸ از منتقدین جدی و پرشور احمدینژاد بود، طی پیام تبریکی که ۲۹ خرداد امسال خطاب به رئیسجمهور منتخب صادر کرد، چنین گفت:
«خدای را شاکرم که شور و شعف و نشاط به ایران بازگشت و امید و غرور که سالیانی در دلهای این مردم خاموش و سرد گشته بود، بار دیگر به جنبش درآمد. ملت مسلمان ایران به تدبیر و امید و اعتدال و منطق و خردگرایی رای داد، خواهان عزت و صلح و استقلال و سازندگی و اصلاح خرابیها و نابسامانیها شد و این تکلیف و مسؤولیت خطیر را بر شانه جنابعالی نهاد … انتظار دارم با تدبیر و درایت و متانت، نسبت به التیام و اصلاح حوادث گذشته و ستمهای واقع شده، اقدام نمایید.»
چند روز پس از این پیام، آیتاللهالعظمی وحید خراسانی در مشهد مقدس، آقای هاشمی رفسنجانی را در حالی به حضور پذیرفت که هیچگاه به احمدینژاد اجازه ملاقات نداده بود. مهمترین مرجع تقلید حوزه علمیه قم در این دیدار صمیمانه به هاشمی گفت: «به امید خدا با این پیشآمد مردمی که روی داد، با همت شما که هم درد و هم درک را دارید، چرا که برخیها تنها درد یا درک را دارند، اما این خصوصیت در شما جمع است و این موهبت فتح بابی است تا انشاءالله مشکلات حل شود.»
همچنین آیتالله مکارم شیرازی نیز چند روز پس از پیروزی حسن روحانی در دیدار با نمایندگان وی گفت: «مردم کارنامه خوبی برای دولتهای نهم و دهم در نظر نمیگیرند و دلیل آن هم قطع ارتباط با رهبری، مراجع تقلید و قوای مقننه و قضائیه است.»
اینها تنها نمونههایی از وجد و شادی بدنه متنفذ حوزویان از پیروزی حسن روحانی و پایان دوران پر تنش احمدینژاد است. شاید اغراق نباشد اگر بگوییم که همزمان با اعلام پیروزی حسن روحانی، بسیاری از مراجع تقلید قم و نجف نفس راحتی کشیدند و به گفته آیتالله راستی کاشانی، امید خاموششده آنان به جنبش درآمد.
آسیبها و فرصتها
دولت روحانی طلاییترین و البته دشوارترین فرصت تاریخ معاصر ایران را به دست آورده است. همیشه فرصتهای طلایی پس از یک دوره پر از چالش و تنش به دست میآیند. روحانی پس از جنجالیترین دولت تاریخ جمهوری اسلامی روی کار آمده و یکی از بغرنجترین موقعیتها در پیش روی این کابینه قرار گرفته است. از نظر حوزوی، رابطه احمدینژاد فقط با مراجع تقلید به تنش کشیده نشد، بلکه حتی نهادهای آموزشی و پژوهشی حوزه نیز از این تنش در امان نماندند. در سال آخر دولت دهم، ناگهان بودجه بسیاری از این نهادها قطع شد و یا کاهش شدید پیدا کرد، به گونهای که این مؤسسات در مضیقه بیسابقه مالی قرار گرفتند و گرفتار خشم دولت شدند. این در حالی بود که در سالهای نخست روی کار آمدن احمدینژاد، بودجه بیسابقهای به مؤسسات حوزوی سرازیر شده بود. چند سال قبل جوانفکر درباره این کمکها گفته بود: «بودجهای که دولت وقت در سال ۱۳۸۳ برای حمایت مالی از حوزههای علمیه و مراکز دینی اختصاص داده بود از ۳۵ میلیارد تومان فراتر نرفت، اما با دقت و توجه ویژه رئیسجمهور محترم، این مبلغ در سال جاری به رقم خیره کننده ۷۶۰ میلیارد تومان افزایش یافته است که حاکی از ۲۲ برابر شدن آن است. چگونه میتوان رئیس جمهور و دولتی که دارای چنین گرایش و نگرشی به مراکز علوم دینی است، به ضدیت با روحانیت متهم کرد؟» این در حالی است که مجید انصاری نیز در دوره دوم ریاستجمهوری خاتمی از چند برابر شدن کمک دولت به حوزههای علمیه سخن گفته بود.
تجربه دولتهای خاتمی و احمدینژاد در اختصاص بودجه به نهادهای حوزوی نشان میدهد که این کمکها تأثیر محسوسی در افزایش رفاه طلاب نداشته و غالبا در برخی مؤسسات نزدیک به دولتهای مورد نظر هزینه شده و یا توزیع آنها هدفمند و برای نزدیک شدن دولت به طیفهای خاصی از حوزویان بوده است. این مهمترین آسیب و چالش پیش روی دولت روحانی است. وضعیت معیشتی توده حوزویان و به ویژه طلاب جوان همچون دیگر اقشار آسیبپذیر، شکننده و دشوار است و همین مسأله منجر به گرایش گسترده آنان به احمدینژاد شده بود و همین دلیل نیز از دلایل چرخش این بخش از حوزویان به سمت منتقدان احمدینژاد شد. به نظر میرسد که دولت روحانی باید فکر جدی به حال نحوه توزیع بودجه دولتی در حوزه علمیه قم بکند و نگاه دولت را نسبت به استقلال مالی و فکری حوزه از دولت، بهبود بخشد تا حوزه و حوزویان با حفظ شأن و عزت خود به عنوان ناظران امین، رفتار دولتمردان را کنترل کرده و به مثابه دماسنجی مطمئن، مانع از بروز شکاف اجتماعی در جامعه شوند.
از سوی دیگر، به نظر میرسد که دولت روحانی با وجود دیدارهای مکرر و بیسابقه مقامات عالیرتبهاش از مراجع و بزرگان حوزه، فکری به حال برقراری یک رابطه فعال و منظم با اقشار مختلف حوزویان نکرده است. نقطه ضعفی که دولتهای پیشین نیز کم و بیش به آن مبتلا بودند و طلاب و روحانیون حوزه هیچگاه حضور فعالانه و بیواسطه نماینده یا نمایندگان مستقیم دولت را در میان خود تجربه نکردهاند.
حوزه از طیفها و اقشار گوناگونی تشکیل شده است و تا زمانی که دولت روحانی این تنوع را نپذیرد و نشناسد و با آن ارتباط برقرار نکند، قادر به جلب اعتماد این قشر تأثیرگذار نخواهد بود.
- این یادداشت در ویژهنامه نوروزی روزنامه ایران در روز ۲۴ اسفند ۹۲ منتشر شد.
مطالب مشابه
- احمدینژاد:در ۲۵سال گذشته هیچ رئیسجمهوری از ایران با قذافی دیدار نداشته/مردم ظرف دو ثانیه مخالفانم را از سر راه برمیدارند+تکمیلی:احمدی نژاد ازعكس خودش با قذافی خبرنداشت؟
- طائب: احمدینژاد فکر میکند مشایی نیروی امام زمان است/هرکس از این جریان انتقاد کند خیلی زود برکنار میشود+روحانی خانوادگی احمدینژاد که مغضوب رئیسجمهور شد
- مدل جدید برخورد دولت با دستگاه قضایی را می توان به دوشکل تفسیر کرد، از نگاه هواداران احمدی نژاد تمکین اصلاح طلبان به احکام دستگاه قضایی را ناشی از بی عرضگی وترس آنها تلقی می شود وایستادگی احمدی نژاد و جوانفکر ورحیمی ومشایی وبقایی در برابر دستگاه قضایی نشانه شجاعت آنهاست
- کوثری:مشکل دردولت احمدی نژاد نیست، مشکل خود احمدی نژاد است
- دو تصویر تاریخی از دو کاندیدای ریاست جمهوری، در آغوش آیت الله مصباح یزدی