صفحه نخست > فرهنگ و مدیریت فرهنگی / مصاحبه و گزارش / اخبار ومسائل کتاب / سازمان های فرهنگی / یادداشت مدیرمسئول > بیان احادیث اشتباه گناه است/ رسانه ملی از کارشناسان حدیث استفاده کند

بیان احادیث اشتباه گناه است/ رسانه ملی از کارشناسان حدیث استفاده کند


15 شهریور 1390, 16:42. نويسنده: shams

 

صدا وسیما در برنامه های گوناگون به صورت مستقیم و غیر مستقیم از روایت های اهل بیت علیهم السلام بهره می گیرد.

روایات نیز در سال های اخیر به فارسی ترجمه شده و دردسترس همه است.

در میان کسانی که در زمینه علوم اسلامی وحوزوی مطالعه می کردند،  دربیان روایات سنتی بود به عنوان "اجازه روایت".

گرچه این سنت به دلیل عدم صنعت چاپ و نیاز به استنساخ روایات از نسخه استاد بود تا با قرائت تمام ان با نسخه استاد اطمینان از صحت نسخه جدید فراهم شود و در این صورت استاد اجازه نقل ان را به شاگرد می داد،و طبیعتا با صنعت چاپ وامثال ان زمینه و نیازی برای این چنین کاری نیست،اما در سنت قدیم اجازه روایت  صرفا نیاز به استنساخ را پوشش نمی داد،بلکه از این طریق اموزش روایات وکیفیت بهره برداری از ان را نیز همراه داشت.

با گسترش چاپ و عدم نیاز به استنساخ،این سنت به فراموشی رفت.بنابراین کسی که اشنایی بازبان روایات(عربی)داشته باشد،می تواند به روایات دسترسی داشته باشد.ترجمه ان به فارسی کار را برای نااشنایان به عربی نیز سهل کرد.عرضه روایات در قالب نرم افزارها وشبکه اینترنت گرچه باعث رونق وگسترش این فرهنگ است،اما بدون اشنایی به قواعد بهره گیری از روایات افت ها واسیب هایی جدی را در پی دارد.از جمله ان ها اتفاقی بود که در چند ماه اخیر شاهد ان بودیم.مشابه چنین افاتی با شدت وضعف ببیشتر فراوان است.

 باتوجه به برد صداوسیما رعایت این معیارها در این دستگاه به مراتب بیشتر است.در روزهای پایانی ماه مبارک رمضان خبرگزاری مهر مجموعه مصاحبه ها وگزارشاتی را در مورد این اسیب تهیه کرد که مصاحبه زیر در  90/5/25 انجام ودر 90/5/26 منعکس شد:

حدیث‌خوانی در صداوسیما/
بیان احادیث اشتباه گناه است/ رسانه ملی از کارشناسان حدیث استفاده کند.
مدیر طرح و برنامه مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) بر لزوم بهره‌گیری از کارشناسان علوم حدیثی در برنامه‌های رسانه ملی تأکید کرد و با هشدار نسبت به اشاعه برخی احادیث ضعیف گفت: مستند ظهور بسیار نزدیک است نمونه‌ بهره‌گیری از احادیث ضعیف بود. حجت الاسلام سید محمد کاظم شمس مدیر طرح و برنامه مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) در گفتگو با خبرنگار مهر، انتشار فیلم مستند "ظهور بسیار نزدیک است" را یکی از نمونه های بهره برداری های شخصی از روایات ضعیف عنوان کرد و گفت: عده ای به استناد برخی روایاتی که از سند ضعیف برخوردار است مسائلی را عنوان کردند که موجب شد چندین ماه کشور را تحت الشعاع خود قرار دهند و در باورهای دینی مردم نیز خدشه وارد کرد که علما نسبت به این مسئله و مسائلی مشابه همواره هوشیارانه برخورد کرده و می کنند.
مدیر سابق انتشارات دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم (بوستان کتاب) افزود: گرچه قرآن بر اساس وعده الهی از تحریف مصون است و ظاهر قرآن برای عامه مردم قابل فهم است اما فهم عمیق آن تنها از سوی پیامبر(ص) و اهل بیت برای ما امکان پذیر است اما در مورد روایات از جهت سند چنین وضعیتی نداریم، در طول تاریخ اسلام داعیانی وجود داشته اند که برای برخی که اهلیت نداشته فضایلی نقل کردند و یا در ذم اهل فضل مطالب خلافی را به عنوان حدیث نبوی بیان کردند. حجت الاسلام شمس تصریح کرد: حتی به اندازه ای در روایات تصرف شده که گاهی نه تنها روایت که راوی نیز جعل شده که مرحوم علامه عسگری طی تحقیقات مفصلی که داشتند حدود 150 نفر را ذکر می کنند که اصلا چنین راویانی وجود خارجی نداشتند. وی افزود: برای اطمینان از صحت سند روایات اصول و قواعدی وجود دارد که افراد خبره در این حوزه توانایی تشخیص آن را دارند و کسی که در این رشته تخصصی ندارند نمی تواند اظهارنظر کند و هر مطلبی را به عنوان حدیث از معصوم بیان کند. اگرکسی بدون بررسی مطلبی را به پیامبر اسلام(ص) و ائمه اطهار نسبت دهد که صحیح نیست، از موارد اتهام است و در روزهای عادی گناه محسوب شده و در ایام روزه سبب بطلان روزه می شود. وی با بیان اینکه متن روایات به مانند قرآن نیازمند شرح و تفسیر است، افزود: برخی روایات به مانند قرآن دارای معنی ظاهری و باطنی است و برای فهم برخی روایات باید به خود معصومین مراجعه کنیم خود ائمه اطهار در این مورد فرمودند که برخی روایات ما سخت است"... روایاتنا صعب مستصعب ..." که نیاز به تفسیر و توضیح دارد و حتی مواردی نقل شده که فرمودند اگر نفهمیدید بیایید از ما سؤال کنید. حجت الاسلام شمس با بیان اینکه بیشتر روایاتی که حاوی خبرهایی از آینده و یا مباحث اعتقادی است در معرض خطر هستند، تأکید کرد: اینجور نباشد که هر روایتی که به فارسی ترجمه شده فردی بدون توجه به تفسیر و شرح آن نقل کند چون ما را از معارف اهل بیت دور می کند. وی یادآور شد: برخی علما در کنار ترجمه، روایات را شرح می کردند مثل مرحوم علامه مجلسی در بحارالانوار، گرچه ایشان تأکید کرند که از نظر سند همه این روایات را بررسی نکرده و تنها بنا داشته ام که روایات را جمع آوری کنم اما در پایان برخی از روایات، شرح دارند و حتی علمای بزرگی به شرح روایات پرداختند که ملاصدرا کتاب اصول کافی را شرح کرده است.

مدیر سابق انتشارات دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم بر لزوم بهره گیری از کارشناسان علوم حدیثی در برنامه های مختلف رسانه ملی تأکید کرد و گفت: همانطور که صدا و سیما برای هر موضوعی از کارشناس مربوطه استفاده می کند باید در مورد مطالب روایی نیز چنین برخوردی داشته باشد ، چون این عدم دقت علاوه بر اینکه بر اعتقادات مردم اثر منفی می گذارد حتی موجب برداشتهای نامناسب از مذهب شیعه می گردد و آنگاه به جای ترویج فرهنگ اهل بیت از مسیر اصلی آنها منجرف می شویم و در این خصوص روایتی از امام رضا(ع) نقل شده که فرمود: اگر معارف ما را درست به مردم برسانید مردم به سوی ما خواهند آمد . معارف اهل بیت آنقدر ناب است که لازم نیست از خود چیزی اضافه کنیم.

 

 

منبع: خبرگزاری مهر

بازگشت