شرایط روزه داری در فرمایش امام صادق-ع-: روزه تنها از خوردن و آشامیدن نیست،حجابی از کارهای زشت است

عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ الصِّيَامَ لَيْسَ مِنَ الطَّعَامِ وَ الشَّرَابِ وَحْدَهُ إِنَّمَا لِلصَّوْمِ شَرْطٌ يُحْتَاجُ أَنْ يُحْفَظَ حَتَّى يَتِمَّ الصَّوْمُ وَ هُوَ صَمْتُ الدَّاخِلِ أَ مَا تَسْمَعُ مَا قَالَتْ مَرْيَمُ بِنْتُ عِمْرَانَ إِنِّي نَذَرْتُ لِلرَّحْمنِ صَوْماً فَلَنْ أُكَلِّمَ الْيَوْمَ إِنْسِيًّا يَعْنِي صَمْتاً فَإِذَا صُمْتُمْ فَاحْفَظُوا أَلْسِنَتَكُمْ عَنِ الْكَذِبِ وَ غُضُّوا أَبْصَارَكُمْ وَ لَا تَنَازَعُوا وَ لَا تَحَاسَدُوا وَ لَا تَغْتَابُوا وَ لَا تَمَارَوْا وَ لَا تَكْذِبُوا وَ لَا تَبَاشَرُوا وَ لَا تَخَالَفُوا وَ لَا تَغَاضَبُوا وَ لَا تَسَابُّوا وَ لَا تَشَاتَمُوا وَ لَا تَفَاتَرُوا وَ لَا تَجَادَلُوا وَ لَا تَتَأَذَّوْا وَ لَا تَظْلِمُوا وَ لَا تَسَافَهُوا وَ لَا تَضَاجَرُوا وَ لَا تَغْفُلُوا عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَ عَنِ الصَّلَاةِ وَ الْزَمُوا الصَّمْتَ وَ السُّكُوتَ وَ الْحِلْمَ وَ الصَّبْرَ وَ الصِّدْقَ وَ مُجَانَبَةَ أَهْلِ الشَّرِّ وَ اجْتَنِبُوا قَوْلَ الزُّورِ وَ الْكَذِبَ وَ الْفَرْيَ وَ الْخُصُومَةَ وَ ظَنَّ السَّوْءِ وَ الْغِيبَةَ وَ النَّمِيمَةَ وَ كُونُوا مُشْرِفِينَ عَلَى الْآخِرَةِ مُنْتَظِرِينَ لِأَيَّامِكُمْ مُنْتَظِرِينَ لِمَا وَعَدَكُمُ اللَّهُ مُتَزَوِّدِينَ لِلِقَاءِ اللَّهِ وَ عَلَيْكُمُ السَّكِينَةَ وَ الْوَقَارَ وَ الْخُشُوعَ وَ الْخُضُوعَ وَ ذُلَّ الْعَبِيدِ الْخُيَّفِ [الْعَبْدِ الْخَائِفِ‏] مِنْ مَوْلَاهُ خَيِّرِينَ خَائِفِينَ رَاجِينَ مَرْعُوبِينَ مَرْهُوبِينَ رَاغِبِينَ رَاهِبِينَ قَدْ طَهَّرْتَ الْقَلْبَ [قَدْ طَهُرَتِ الْقُلُوبُ‏]مِنَ الْعُيُوبِ وَ تَقَدَّسَتْ سَرَائِرُكُمْ مِنَ الْخَبَثِ وَ نَظَّفْتَ الْجِسْمَ مِنَ الْقَاذُورَاتِ وَ تَبَرَّأْتَ إِلَى اللَّهِ مِنْ عَدَاهُ وَ وَالَيْتَ اللَّهَ فِي صَوْمِكَ بِالصَّمْتِ مِنْ جَمِيعِ الْجِهَاتِ مِمَّا قَدْ نَهَاكَ اللَّهُ عَنْهُ فِي السِّرِّ وَ الْعَلَانِيَةِ وَ خَشِيتَ اللَّهَ حَقَّ خَشْيَتِهِ فِي سِرِّكَ وَ عَلَانِيَتِكَ وَ وَهَبْتَ نَفْسَكَ لِلَّهِ فِي أَيَّامِ صَوْمِكَ وَ فَرَّغْتَ قَلْبَكَ لَهُ وَ نَصَبْتَ نَفْسَكَ لَهُ فِيمَا أَمَرَكَ وَ دَعَاكَ إِلَيْهِ فَإِذَا فَعَلْتَ ذَلِكَ كُلَّهُ فَأَنْتَ صَائِمٌ لِلَّهِ بِحَقِيقَةِ صَوْمِهِ صَانِعٌ لَهُ لِمَا أَمَرَكَ وَ كُلَّمَا نَقَصْتَ مِنْهَا شَيْئاً فِيمَا بَيَّنْتُ لَكَ فَقَدْ نَقَصَ مِنْ صَوْمِكَ بِمِقْدَارِ ذَلِكَ وَ إِنَّ أَبِي ع قَالَ سَمِعَ رَسُولُ اللَّهِ ص امْرَأَةً تُسَابُّ جَارِيَةً لَهَا وَ هِيَ صَائِمَةٌ فَدَعَا رَسُولُ اللَّهِ ص بِطَعَامٍ فَقَالَ لَهَا كُلِي فَقَالَتْ أَنَا صَائِمَةٌ يَا رَسُولَ اللَّهِ فَقَالَ كَيْفَ تَكُونِينَ صَائِمَةً وَ قَدْ سَبَبْتِ جَارِيَتَكِ إِنَّ الصَّوْمَ لَيْسَ مِنَ الطَّعَامِ وَ الشَّرَابِ وَ إِنَّمَا جَعَلَ اللَّهُ ذَلِكِ حِجَاباً عَنْ سِوَاهُمَا مِنَ الْفَوَاحِشِ مِنَ الْفِعْلِ وَ الْقَوْلِ يُفَطِّرُ الصَّائِمَ مَا أَقَلَّ الصُّوَّامَ وَ أَكْثَرَ الْجُوَّاعَ

امام صادق‏ عليه السلام فرمود:

كه روزه نه همين از خوردن و آشاميدن است تنها، بلكه بايد در روز روزه، نگاه داريد زبان خود را از دروغ

و بپوشانيد ديده‏هاى خود را از حرام

و با يكديگر نزاع مكنيد

و حَسَد مبريد

و غيبت مكنيد

و مجادله مكنيد

و سوگند دروغ مخوريد بلكه سوگند راست نيز

و دشنام مدهيد و فحش مگوئيد 

و ستم مكنيد

و بى‏خردى مكنيد

و دلتنگ مشويد

و غافل مشويد از ياد خدا و از نماز

و خاموش باشيد از آنچه نبايد گفت

و صبر كنيد

و راستگو باشيد

و دورى كنيد از اهل شرّ

و اجتناب كنيد:

از گفتار بد

و دروغ

و افترا

و خصومت كردن با مردم

و گمان بد بردن

و غيبت كردن

و سخن‏چينى كردن

و خود را مُشْرِف به آخرت دانيد

و منتظر فَرَج و ظُهور قائم آل محمّدعليه السلام باشيد 

و آرزومند ثواب هاى آخرت باشيد

و توشه اعمال صالحه براى سفر آخرت برداريد

و بر شما باد:

به آرام دل

و آرام تن

و خضوع

و خشوع

و شكستگى

و مذلّت مانند بنده‏اى كه از آقاى خود ترسد

و ترسان باشيد از عذاب خدا

و اميدوار باشيد رحمت او را

و بايد پاك باشد اى روزه‏دار دل تو از:

عيب ها

و باطن تو از حيله‏ها و مكرها

و پاكيزه باشد بدن تو از كثافت ها

و بيزارى بجوى به سوى خدا از آنچه غير اوست

و در روزه ولايت خود را خالص گردانى از براى او

و خاموش باشى از آنچه حق تعالى نهى كرده است تو را از آن در آشكارا و پنهان

و بترسى از خداوند قهار آنچه سزاوار ترسيدن او است در پنهان و آشكار

و ببخشى روح و بدن خود را به خداى عزّوجلّ در ايّام روزه خود

و فارغ گردانى دل خود را از براى:

محبّت او

و ياد او

و بدن خود را به كارفرمائى:

در آنچه خدا تو را امر كرده است به آن

و خوانده است به سوى آن

اگر همه اين ها را به عمل آورى:

 آنچه سزاوار روزه داشتن است به عمل آورده‏اى و فرموده خدا را اطاعت كرده‏اى

و آنچه كم كنى از آن ها كه بيان كردم:

 از براى تو به قدر آن از روزه تو كم مى‏شود از فضل آن و ثواب آن

به درستى كه پدرم گفت:

رسول‏خداصلى الله عليه وآله شنيد كه زنى در روز روزه‏اى، جاريه خود را دشنام داد.حضرت طعامى طلبيد.

آن زن را گفت:بخور.

زن گفت: من روزه‏ام .

فرمود: چگونه روزه‏اى كه جاريه خود را دشنام دادى؟

روزه از خوردن و آشاميدن تنها نيست. به درستى‏كه حق تعالى روزه را حجابى گردانيده است از ساير امور قبيحه، از كردار بد و گفتار بد.

چه بسيار كمند روزه‏ داران

و چه بسيارند گرسنگى كشندگان